Türkiye'nin Muhasebe Kitapları Satış Sitesi
İnşaat Muhasebesi

İnşaat Muhasebesi

YMM Kazım Yılmaz


Baskı Tarihi: Nisan 2018
Sayfa Sayısı: 769 Sayfa
Fiyatı: 280 TL
Adet : Sepete Ekle Hemen Al
KİTAP HAKKINDA
  • Google
  • Tw
  • Fb

 

ÖNSÖZ

Ülke ekonomisi içinde inşaat sektörünün önemi kitabımızın birinci baskısından yapıldığı 2004 yılından bu yana daha da arttı. 2004- 2006 yıllarında 2001 yılında yaşanan krizin etkilerinin giderilmesinde inşaat sektörü önemli rol oynadı. Fakat devlet yönetiminde bulunanların devlet deneyimleri yeterli olmaması nedeniyle, diğer sektörlerin gelişmesine yönelik devlet politikası terk edilerek sadece rantın ve yolsuzluğun fazla olduğu inşaat sektörü ile ekonominin ayakta tutulması gibi bir yol seçildi.

Birinci baskının önsözünde 2003 yılında yapılan istihdam hariç bütün ekonomik göstergelerin iyiyi gösterdiğini belirtmiştim. İyiye doğru gidiş, Haziran 2006’ya dek sürmüştür. Haziran 2006’da yapılan açıklamalar ise önemli ölçüde Telsim’in satışının bütçeye getirdiği tahsilatla renklenmiştir. Ne yazık ki, bu süreç içinde diğer sektörlerdeki verimlilik artışından kaynaklanan kısmi iyileşmeler ekonominin krizden çıkmasını yine sağlayamamıştır. Ekonominin daha düşük bir enflasyon düzeyinde bulduğu denge ve bu dengenin düşük istihdam, düşük ve adil dağılmayan gelir düzeyinde olması olguları devam etmiştir. İnşaat sektörünün iki yıl içinde özellikle TOKİ’nin konut üretimi ile büyüme eğilimine girmesi istihdama da yansımış, diğer sektörlerde meydana gelen istihdam düşmesi bu sektör tarafından belli ölçüde de olsa massedilmiş ve işsizlikte çok daha önemli artışın meydana gelmesi önlenmiştir.

2012 yılında gelindiğinde merkezi yönetimin içinde, tasarruf yetersizliği ve cari açığın büyümesine bağlı olarak ekonominin yapısındaki olumsuz gelişmelere dair kaygılar baş göstermeye başlamıştır. 2008 yılında bizim cari açığa dikkat çekmemiz, ihracat sayılmaması gereken altınla ödemeleri ihracat saydığı anlaşılan zamanın Ekonomi Bakanından şiddetli tepki görmüş idi. 2012 yılında ise aynı Bakanlık cari açığın ve tasarruf açığının önemlerini anladığı içindir ki hem Onuncu Kalkınma Planında hem 2014-2016 Orta Vadeli Programında taşınmaz yapımının ve yatırımının caydırıcı olmasına, yatırımların imalat sanayine ve özellikle de verimli alanlara yönlendirilmesine ilişkin niyetler kararlılıkla vurgulansa da, süreç içinde inşaat sektörüne verilen önem uygulamada önemini yitirmedi. Özellikle 2013 yılının Aralık aynda ortaya dökülen konuşma kayıtlan inşaat sektöründe ne kadar büyük rantların ve yolsuzluklann olduğunu net ve somut olarak gösterdi. Dolayısıyla inşaat sektörü ekonominin içindeki önemli payını hiç yitirmedi.

İnşaat sektöründe yolsuzluğun fazla olması ve bunun yanında istihdam üzerindeki yüklerin ağır olmasına bağlı olarak ücretlerin düşük gösterilmesi nedeniyle, açıkların kapatılmasına yönelik olarak sahte fatura kullanımı yaygınlaşmıştır. Ancak KDV tevkifatının getirilmesi ile yaygın olan sahte fatura kullanımı azalmıştır. İnşaat şirketleri de yeni ihale mevzuatının yanı sıra KDV tevkifatı uygulaması ile daha bilinçli davranmak zorunda kalmışlar. Ancak ihale mevzuatı çoğu yerde siyasi iktidarı keyfi davranmaktan alıkoyduğu için bazen de gerçekten uygulamada aksama ve yanlış sonuçlara yol açtığı için çok sayıda değişikliğe uğramıştır. Her ne kadar bazı uygulamalar bu eğilimi yavaşlatacak nitelikte olsa da firmalar artık daha bilinçli davranmak zorunda olduklarının farkına varmaktadırlar.

Kitabımızın ilk baskısı yapıldıktan sonra kısa zamanda iki baskı daha yaptı. Ancak bu sure içinde TL*den YTL’ye, YTL’den TL’ye geçiş olması, vergi yasalarında ve uygulamada hatta yargı kararlarında çok fazla değişiklik olması, bunun yanında işlerimizin yoğunluğu gibi nedenlerle bu sure içinde kitabı yenileyemedim.

Kitabın bu baskısında öncekilerden farklı olarak monografileri koymadım. Bunun iki nedeni var. Birincisi eski baskılardaki monografilerin yukarıda belirttiğim nedenlerle tamamen değişmesi gerekmesi, İkincisi de okuyucu tarafından monografilerin izlenmesinin zorluğu nedeniyle çok da yararlı olmadığı yönünde aldığım geri dönüşler. Aynı şekilde bu baskıya taahhüt işlerinde asgari işçilik de alınmadı. Bunun nedeni de mali müşavirlerin asgari işçilik inceleme yetkisinin kaldırılmış olması ve bu nedenle okuyucuya ve uygulayıcıya çok yararlı olmayacak olmasıdır.

Kitabın bu baskısında konular yeniden ele alındı, yeni mevzuata ve yargı kararlarına göre büyük ölçüde yeniden yazıldı. Umarım önceki baskıları aratmayacaktır.

Kitaba ilgi gösteren tüm sektör mensupları ile meslek mensuplarına teşekkür ediyorum.

Dördüncü baskının da sektöre ve uygulamacıya yararlı olduğu ölçüde mutlu olacağım.

 

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ BÖLÜM

İNŞAAT İŞİNİN KAPSAMI VE İNŞAAT YAPIM USULÜ HAKKINDA GENEL HUSUSLAR

1-         İNŞAATIN TANIMI—————————————————————3

1.1-      Genel Olarak …………………………………………………………………………..3

1.2-      Gemi İnşa Faaliyeti………………………………………………………… 5

1.3-      Çelik Asfalt Tankı ve Çelik Boru Hattı Yapımı işi     ………………………… 5

1.4-      Konteyner Yapımı………………………………………. 6

1.5-      Arazi Toplulaştırma ve Arazi Tesviyesi………………………7

1.6-      Arazi Çevresinin Kafes ve Dikenli Telle Çevrilmesi………………………………………..  7

1.7-       İnşaat Malzemesi Sağlanması …………………………………….. 7

1.8-      Montaj Gerektiren Makine ve Sistemler…………………………………..8

2-           İNŞAAT YAPIM USULLERİ………………………………………….10

2.1-       Özel İnşaatlar………………………………………10

2.2-      Taahhüt Şeklinde Yapılan İnşaatlar ……………………………….. 10

2.2.1-   İhale Usulleri…………………………………………………………..  11

2.2.1.1-     Açık İhale Usulü…………………………………………… 11

2.2.1.2-     Belli İstekliler Arasında İhale Usulü——————   11

2.2.1.3-     Pazarlık Usulü———————————-12

2.2.1.4-     Doğrudan Temin ………………………………………  13

2.2.1.5-     Tasarım Yarışmaları…………… …………………………. 14

2.2.2-         İhaleye Katılımda Yeterlik Kuralları—————————- 14

2.2.2.1-      Ekonomik ve Malî Yeterliğin Belirlenmesi İçin Gerekli Belgeler………………………………. 15

2.2.2.3     İsteklinin İş Hacmini Gösteren Belgeler…………………………20

2.2.2.4      Mesleki ve Teknik Yeterliğin Belirlenmesi İçin Gerekli Belgeler                                 22

2.3-   İnşaat Yapım Usullerine Göre Muhasebe Sisteminin Özellikleri           …….24

3-  İNŞAAT FİRMALARI……………………….. 24

3.1-     Şahıs Firmaları ………………………… 24

3.1.1-    İş Ortaklığı……………………………………………………………….. 25

3.1.1.1- Tanımı ve Mevzuata Girişi………………………………….25

3.1.1.2- İş Ortaklığının Unsurları…………………………………  26

3.1.1.3- İş Ortaklığında işin Bitim Tarihi….. …………………………………………….. 28

3.1.14- İş Ortaklığının Sona Ermesi……………………………… 28

3.1.1.5-    İş Ortaklığı Kâr Payı…………………………..28

3.1.1.6-    İş Ortaklığı Zararının Bölüşülmesi………….   29

3.1.2-       Adi Ortaklık…………….. 31

3.1.3-       Kurumların Adi Ortaklıklara Ortak Olması— ————————34

3.1.3.1-      Kâr-Zarar Paylan……………………………………… 34

3.1.3.2-       Geçici Vergi Dönemlerinde Yapılacak İşlem……………………………………35

3.1.3.3-       Ödenen Vergilerin Mahsubu………………………35

3.1.3.4-       Adi Ortaklık Bünyesinde Ödenen Vergilerin Ortaklığın Diğer Vergi Borçlarına Mahsubu……………………… 37

3.1.3.5-       KDV İade Alacaklarının Mahsubu ………………………………… 38

3.1.3.6-       Adi Ortaklıklarda Vergi Davasına Taraf Olma Sorunu—————————————- 38

3.1.3.7-       Ortaklardan Birinin Vergi Borcu İçin Ortaklığın Hak edişine Haciz Uygulanıp Uygulanamayacağı …………………… ….. 46

3.1.4-         Konsorsiyum………………………………………….47

3.1.4.1-       Adi Ortaklık ve İş Ortaklığı Yerine Konsorsiyum Kurulmasının Nedenleri……………………………51

3.1.4.2-       Konsorsiyum Sözleşmesi————————-.52

3.1.5-   Yapı Ortaklığı, Özel Yapı Ortaklığı ve Benzeri Adlar Verilen Oluşumlar———————————- 54

3.1.6-    Ortak Girişim………………….. 58

3.2-      Kollektif Şirketler…………….. …………………………..58

3.3-      Komandit Şirketler……………………………59

3.4-      Anonim Şirketler…………………………………………….60

3.5-      Limited Şirketler————–………………………………….60

4-         İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE TEMİNAT————————— 60

4.1-     Teminat Olarak Verilebilen Değerler…………………………………………………..61

4.2-        Teminatın SSK Prim Borcuna Karşılık Tutulması………………………………………………62

4.3-        Geçici Teminatın İrat Kaydedilmesi……………………………………………………….63

4.4-        Teminatların Muhasebeleştirilmesi…………………… 64

4.4.1 – Geçici Teminatların Muhasebeleştirilmesi………………………………………64

4.4.1.1 – Teminatın Veriliş Kaydı…………………………. ……………….64

4.4.1.2-         Teminatın Geri Alınış Kaydı……………………………………………65

4.4.2-        Kesin Teminatların Muhasebeleştirilmesi…………………………………….66

4.4.2.1-        Kesin Teminatın Verilmesi……………………………………………..66

4.4.2.2-         Teminatların Değiştirilmesi………………………. 67

4.4.2.2.1-          Paranın Alınarak Banka Teminat Mektubu Verilmesi…………………………………..67

4.4.2.2.2-          Banka Teminat Mektubu Alınarak Para Verilmesi …………………………………………68

4.4.2.2.4-          Banka Teminat Mektubu Alınarak Devlet İç Borçlanma Senedi Verilmesi………………………. 69

4.4.2.3-      Kesin Teminatların Geri Alınması……………………………70

4.4.2.3.1 – Teminatın Kesintisiz Geri Alınması…………………………………. 70

4.4.2.3.2-  Teminatın Borçlara Mahsubu……. ………………………………….71

4.4.3-         Teminatlara İlişkin Giderlerin Muhasebeleştirilmesi…………………………. 72

4.4.3.1.-     Geçlci Teminatlara İlişkin Giderlerin Muhasebeleştirilmesi…………………………………………………………. 72

4.4.3.2-     Kesin Teminatlara ilişkin Giderlerin Muhasebeleştirilmesi……………………………………………………………….. 74

4.4.4-       Özel Taahhüt İşlerinde Teminat…………………………….74

4.4.4.1-    Teminatı Alan Firmanın Yapacağı Kayıtlar ……………………………………………………………….75

4.4.4.2-       Teminatı Veren Firmanın Yapacağı Kayıtlar ……………………………………………….76

5- KUSURSUZ SORUMLULUKTAN DOĞAN TAZMİNATLAR …………………………………………….. 77

5.1-      Zarar, Ziyan veya Tazminat iş ile ilgili Olmalıdır………………………………………………………..79

5.2-      Zarar, Ziyan veya Tazminat Sözleşmeye, İlama veya Kanun Emrine İstinaden Ödenmiş Olmalıdır………………………80

5.3-      Zarar, Ziyan veya Tazminat ödemesi, İşletme Sahibinin Kişisel Suçlarına Bağlı Olmamalıdır………………..84

5.4-    Gider Kaydı İçin Tahakkuk Yeterlidir………………………………………………..90

İKİNCİ BÖLÜM

YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİ

1-    TANIM VE DÜZENLEMELER………………………………. 93

1.1-      Genel Olarak……………………………………………………………..93

1.2-      İş, İnşaat ve Onarma İşi Olmalıdır…………………… 95

1.3-      inşaat ve Onarma İşi Taahhüde Bağlı Olarak Yapılmalıdır……………………………………………..95

1.4-      İş, Yıllara Yaygın Olmalıdır———————– 97

1.5-      Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarma İşlerinin Muhasebe Düzeni………………………………………………..99

2-       İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE MALİYET SAPTAMA……………………………………………………99

2.1-      Doğrudan Giderler…………………………. ………….100

2.2-      Ortak Genel Giderler……………………………….. 101

2.2.1-      Ortak Genel Giderlerin Kapsamı………….. ……………….101

2.2.2.- Ortak Genel Giderlerin Dağıtımı………………………………………………… 104

2.2.2.1-      Genel Açıklama……………………………… 104

2.2.2.2-      Yıl içinde Birden Fazla inşaat ve Onarma işinin Birlikte Yapılması……………………………….. 106

2.2.2.3-      İnşaat ve Onarma İşlerinin Diğer işlerle Birlikte Yapılması……………………………………….107

2.2.2.4-     Bazı işlerle ilgili Olmayan Ortak Genel Giderlerin Durumu……………………………… 108

2.2.2.4-      43′üncü Maddede Yer Alan “Diğer işlemden Neyin Anlaşılması Gerektiği…………………………….110

2.2.2.5-        Birden Fazla İnşaatta Çalışan İşçilerin Ücretlerinin Dağıtımı…………………………….112

2.2.2.6-        Alınamayan ihalelerin Giderleri……………………….. 113

2 2.2.7- Yapılmakta Olan Yatınmlara Gider Payı Verilip Verilmeyeceği………………………….116

2.2.2.8-      Geçici Vergi Dönemlerinde Gider Dağıtımı……………………………………….. 116

2.2.2.9-       Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlerin Dağıtımı ve izlenmesi………………………………………………..117

2.3-          Amortismanların Dağıtımı ………………………………………. 117

2.3.1-      Genel Açıklama………………………..117

2.3.2-       Ortak Genel Gider Niteliğindeki Amortismanların Dağıtımı……………………………………….120

2.3.3-       Yıl içinde Aktife Giren iktisadi Kıymetlerin Aktife Girmeden Önceki Süreye Tekabül Eden Amortismanların Dağıtımı————————–120

3-       YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE İŞİN BAŞLAMA TARİHİ………………………………..122

3.1-       Yüklenme Sözleşmesinde Başlama Tarihinin, Tarih Olarak Belirlenmiş Olması……………………………………123

3.2-       Yüklenme Sözleşmesinde Başlama Tarihine İlişkin Hüküm Bulunmaması………………………………………123

3.3-       Yüklenme Sözleşmesinde Yer Tesliminin işe Başlama Olarak Kabul Edilmesi………………………………124

3.4-       Yüklenme Sözleşmesinde Belli Bir Koşul Öngörülmesi…………………………………..125

4-        İŞİN BİTİM TARİHİ………………………………………………….126

4.1-       Geçici Kabul Tutanağının Düzenlendiği Tarih Hangi Tarihtir?…………………………………….126

4.2-       Tek Sözleşmeyle Taahhüt Edilen İşin Kısım Kısım Geçici Kabulünün Yapılması…………………………131

4.3-        Taahhüt Edilen İşe Ek Protokollerle Yeni İşler Eklenmesi………………………………………………….. 133

4.4-       Geçici Kabulün Yapılmaması Durumunda İşin bitim Tarihi… ………………………………………………….134

4.5-       Geçici ve Kesin Kabule Tabi Olmayan İşlerde İşin Bitim Tarihi …………………………………………………………..135

4.6-       Taşeronluk Sözleşmesinde İşin Bitim Tarihinin Kesin Kabul Tarihi Olarak Belirlenmesi…………………………….. 136

4.7-       GVK’nın Öngördüğü Şekilde Bitmeyen İşlerde İşin Bitim Tarihi………………………………………………………..137

4.7.1-        Ölüm…………………………………………………137

4.7.2-        Fesih—————————————————– 140

4.7.3-        İşin Tasfiyesi————————-———— 142

4.7.4-        Sözleşmenin Devri……………………………………………………. 144

4.7.5 –        İflas………………………………………………………….. 144

4.7.6-        Devir – Dönüşüm – Bölünme. ………………………….. 145

4.7.7-        Ağır Hastalık, Tutukluluk ve Mahkumiyet…………………. 146

5-             YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE ÖZELLİKLİ DURUMLAR……………………….147

5.1.-       Yıllara Sâri inşaat ve Onarma işleri ile Uğraşan Firmalarda Gider Kısıtlaması Uygulanması (1.1.2004 öncesi) ……………………147

5.1.1-        Genel Uygulama……………………………………….. …147

5.1.2-        Yeniden Değerleme ve Son Giren İlk Çıkar Yöntemi Uygulanmakla Birlikte Bunların Sağladığı Vergisel Avantajlardan Yararlanılmaması Durumunda Uygulama ………………. 149

5.2-       İşin Zamanında Bitirilmemesi Nedeniyle ödenen Gecikme Cezası ve İş Gereği Gibi Yapılmadığı İçin Yapılan Kesintiler……………….. 150

5.3-       Süresinde Ödenmeyen SGK Primleri …«t»»…….»………………………………. ………………….153

5.3.1-        Sonuç Hesaplarına Yansımış işlerle İlgili SGK Priminin Ödendiği Dönemde Yapılacak Kayıt……………………..155

5.3.2-        Sonuç Hesaplarına Yansımamış işlerle ilgili SGK Priminin Ödendiği Dönemde Yapılacak Kayıt …………. 156

5.3.2.1-    Ödemenin Daha Sonraki Yıllarda Yapılması ………………………….157

5.3.2.2-   Yıllara Sari İnşaat ve Onarma işlerinde Ödenmeyen Sigorta Primlerinin Kaydı…………..158

1.3.3-        SGK Primleri İçin ödenen Gecikme Zammı Vergi Matrahının Tespitinde İndirilmez …………………..158

1.4-       Hak edişlerin Nakit Tutulmasından Doğan Kur Farklarının Vergilendirileceği Zaman…………………159

1.4.1-    Genel Olarak………………………………………………… 159

1.4.2-        Döviz Cinsinden Yapılan İşlemlerde Ödeme ve Fatura Tarihleri Arasındaki Kur Değişmelerinden Doğan Kur Farktan …………………………159

1.5-       Yıllara Yaygın İnşaat İşlerinde Elde Edilen Faizlerin Vergilendirileceği Zaman……………………………. 166

1.6-       Alınan Avansların Değerlendirilmesinden Elde Edilen Gelirler………………………………… 170

1.7-       Tahsil Edilemeyen Hakedişlerin Durumu……………………………………. 171

1.8-       Şantiye Binalarının Tabi Tutulacağı İşlem…………………………………………. 172

1.9-       Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarma İşi Yapanlarda Biten İşin Bulunmadığı Yıllarda Gelir Beyanı……………………… 173

1.10-     Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarma İşleri ve Hayat Standardı…………………………………… 173

1.11-      Yabancı İnşaat Firmalarının Yurt Dışından Getirdikleri Sabit Kıymetlerin Değer Tespiti…………………………173

1.11.1-    Kesin İthalat Yoluyla…………………………………………. 173

1.11.2-    Geçici ithal Yoluyla……………………………………. 174

1.12-        Kamudan Olan Hakedişlerin Tahsil Edilememesinde Şüpheli Alacak Karşılığı….. 175

1.13-        Sonraki Vergilendirme Dönemlerine İlişkin Mal ve Hizmet Bedellerinin Tahsilini Garanti Etmek İçin Düzenlenen Senetlerin Değerlemesi………… 178

1.13.1-        Alacağın Niteliği……………………… 179

1.13.2-        Reeskontun Mantığı ve Senede Bağlı Avans Alacaklarının Durumu ………………… 179

1.13.3-        Avans Alacaklarına İlişkin Senetlerin Döviz Cinsinden Düzenlenmiş Olması….. 182

1.14-       Yıllara Yaygın inşaat Onarma işine Kâr-Zarar Paylaşım Esasına Göre Katılan Şirketin Vergilendirilmesi…………………………. 182

1.15-       Serbest Bölgede Yapılan Yıllara Yaygın İnşaat Onarma işinde Kâr-Zararın Beyan Edileceği Zaman………….. 185

1.16-       Serbest Bölgede Yapılan Yıllara Yaygın İnşaat Onarma İşi İçin Bu Bölgeye Gönderilen Malzemelerin Durumu………………185

1.17-    Adi Ortaklıklarda ve İş Ortaklıkların İş Bittikten Sonra Ortaya Çıkan Hasılat…………………………………………….. 186

2-        VERGİ KESİNTİSİ…………………………………..187

2.1-       Genel Olarak……………………………………………..    187

2.2-       Vergi Kesintisi Yapmak Zorunda Olanlar——……………………….187

2.3-       Vergi Kesintisi Yapılmak Zorunda Olan Ödemeler……………………………………… 188

2.3.1-    Avans Olarak Yapılan Ödemeler ………………………………188

2.3.2-    Nakden Ödemeler—————- 189

2.3.3-     Hesaben Ödeme  ………………….  189

2.3.4-      Ödemede Gecikme Olması………………………..190

2.4-       İnşaat ve Onarma İşlerinde Vergi Kesintisinde Özellikli Durumlar………………………191

2.4.1-        Sözleşmesine Göre Yıllara Yaygın Olmayan İşin Sonradan Yıllara Yaygın Olması…………………………….191

2.4.2-        Geçici Kabul Tutanağının Düzenlenmesi – Onaylanması Arasında Yapılan İşlere Ait Hak edişler Üzerinden Kesinti Yapılıp Yapılmayacağı………………….192

2.4.3-       Konsorsiyum Olarak Yapılan İşlere İlişkin Ödemelerde Vergi Kesintisi……………………….194

2.4.4-       Kur Farklarının Vergi Kesintisine Tabi Olup Olmadığı………………………195

2.4.5-       Taahhüt Sözleşmesinin Bulunmaması…………………………..198

2.4.6-       Geçici Kabulden Sonra Kesin Kabulü Sağlamak İçin Yapılan İşler Karşılığında Ödenen Hak edişler……………………….. 199

2.4.7-       Beyanname Verme Tarihinden Sonra Ödenen Hak edişler …………………………….200

2.4.8-      Maliyet Artı Kâr Yönteminde Vergi Kesintisi ……………… 201

2.4.9-       Geçici Kabul veya Fesih Tarihinden Sonra Yapılan Ödemeler………………………………………………………. 202

2.4.10-     Taşerona Yaptırılan İşlerde Vergi Kesintisi………………………………..202

3-        KESİLEN VERGİLERİN MAHSUP VE İADESİ……………………….203

3.1-       Genel Bilgi………………………………………………………… 203

3.2-       Beyanname Üzerinden Hesaplanan Vergiye Mahsup ……………………………………204

3.3-       Diğer Vergi Borçlarına Mahsup Yoluyla İade…… ………………………….204

3.4-       Nakden İade…………………………………. 205

3.5-       Vergi Alacağının Vergi Borcuna Mahsubu İçin Dilekçe Verilmesi Beklenmeli mi? …208

7.6 – İadeyi İncelemeye Bağlamak Suretiyle Erteleme Sorunu………………..210

7.7-      Vergi İadesinde Kullanılmak Üzere Bankalarca Verilecek Teminat Mektuplarının Şekil ve içeriği ile iadesi ve Paraya Çevrilmesi………… …212

7.8-      Beyan Dönemi Gelmemiş Kesintiler Mahsup Edilmez……………………………214

7.9-      Geçici Kabul Tutanağı Düzenlendikten Sonra Yapılan İş Hak edişlerinden Kesilen Vergilerin Mahsubu……………… 215

7.10-      Yurt Dışında Ödenen Vergilerin Mahsubu…….. 217

ÜÇÜNCÜBÖLÜM
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİ

1-         İNŞA VE İMAL GİDERLERİ………………………….221

1.1-      Kendi Arsası Üzerinde İnşaat Yapılmasında Arsanın Tabi Tutulacağı İşlem ……………………………221

1.1.1-      İşletmeye Dahil Arsanın Üzerinde İnşaat Yapılması …………………….221

1.1.2-       İşletmeye Dahil Binanın Yıkılarak Yerine Yenisinin Yapılması………………………………………..221

1.1.3-       İşletmeye Dahil Olmayan Arsanın İşletmeye Dahil Edilerek Üzerine İnşaat Yapılması……………….. 223

1.1.4-       Özel Arsa Üzerine Bina Yapılarak Satılması …………….225

1.2-      Satın Alınan Arsa Üzerine İnşaat Yapılması……………………………227

1.3-       Satın Alınan Binanın Yıkılarak Yerine Yenisinin Yapılması………………………227

1.4-       Arsanın Tamamının Binaya Ayrılmamış Olması ……………………………………….229

1.5-       Trafo Yapılarak Elektrik Kurumuna Verilmesi ………………………………………………..230

2-         İNŞAAT YAPIM SATIMI VEYA TAŞINMAZ TİCARETİ DOLAYISIYLA MÜKELLEFİYET GEREKTİRİP GEREKTİRMEDİĞİ BAKIMINDAN ÖZEL DURUMLAR………………… 230

2.1-       İvazsız İntikal Eden Taşınmazın Nevi Değiştirmesi Yeni Edinim Olarak Kabul Edilir mi?……………………. 230

2.2-       Kiraya Vermek İçin İnşaat Yapmak Ticari Faaliyet midir?…………………… 235

2.3-       Arsa Karşılığı İnşaat Uygulamasında Arsa Sahibinin Durumu ………………………… 239

2.3.1-    Arsa Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Niteliği …………………………… 239

2.3.2-      Servetin Değerlendirilmesi ve Ticari Faaliyet Oluşmasını Ayıran Sınır ………………………………..245

2.3.3-      Maliyet Bedelinin Nasıl Tespit Edileceği ……………… 247

2.3.4-      Sadece Satılan Taşınmazların mı Yoksa Tamamının mı Ticari İşletmeye Dâhil Olduğunun Kabul Edileceği…………….. 249

2.3.5-      KDV İndirimi Yapılıp Yapılmayacağı…………… 250

2.3.6-      Arsa Karşılığı İnşaat İşinde Maliyetlerin Ne zaman Oluştuğu – Gelirin Hangi Dönemin Geliri Olduğu………………………….252

3-        KAT KARŞILIĞI ARSA ŞEKLİNDE YAPILAN İŞLERDE MALİYET SAPTAMASI…………………………253

4-       ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE SATIŞLARIN YAPILMASINA KARŞIN BİR KISIM İŞLERİN TAMAMLANMAMIŞ OLMASI DURUMUNDA KAZANCIN NE ZAMAN SAPTANACAĞI.                ………………259

5-       HASILAT PAYLAŞIMI ESASINA GÖRE İNŞAAT YAPTIRMAK………………………261

6-       İŞLETMEDEN ÇEKİLEN GAYRİMENKULLERİN DEĞERLENMESİ………………267

7-       TEMELDEN VEYA İNŞAATTAN SATIŞLARDA ARSA PAYININ VE TAPU TESCİLİ YAPILMADAN TESLİM EDİLEN GAYRİMENKULLERİN EMLAK VERGİSİ                                                                          ……………………………271

8-       KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 5/E MADDESİNDE DÜZENLENEN İSTİSNA……………………271

8.1.       Taşınmaz Satışlannda istisna Uygulaması…. ……………………..271

8.2.       Taşınmaz Ticareti veya Kiralanması ile Uğraşan Kurumlar İstisnadan Yararlanamaz…….274

8.3.       İstisnanın Uygulanmasında Taşınmazların Aktife Giriş Tarihi………………………..278

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
GEÇİCİ VERGİ

1-         GİRİŞ…………………….287

2-        YAP – SAT İŞLERİNDE GEÇİCİ VERGİ………………………..288

3-       YIL İÇİNDE BAŞLAYIP BİTEN (YILLARA YAYGIN OLMAYAN) İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE UYGULAMA—————–289

4-        YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNİN TAMAMEN GEÇİCİ VERGİ KAPSAMI DIŞINDA BIRAKILMASININ YARATTIĞI FAZLA VERGİ ÖDEME SORUNU ………………..292

5-      SONRADAN YILLARA YAYGIN DURUMA GELEN İŞLERİN

6-      GEÇİCİ KABULDEN SONRAKİ HAKEDİŞ VE GİDERLERİN DURUMU.————   296

7-      GEÇİCİ KABUL TARİHİNDEN SONRA ALINAN HAK EDİŞLERDEN VERGİ KESİLMESİ DURUMUNDA KESİLEN BU VERGİLERİN TABİ TUTULACAĞI İŞLEM………….298

8-     GEÇİCİ VERGİNİN MAHSUP VE İADESİ…………………………………….. 301

6-     KESİNTİ YOLUYLA ÖDENEN VERGİLER İLE GEÇİCİ VERGİNİN MAHSUP VE İADE SIRASI……………………………… 304


BEŞİNCİ BÖLÜM
MUHASEBE UYGULAMALARI

1-       GENEL MERKEZ DIŞINDA HER BİR İŞ İÇİN DEFTER TUTULUP

TUTULMAYACAĞI…..———————————- ———–307

2-       HESAPLARIN İŞLEYİŞİ—————————– 309

2.1-      100 Kasa…………………………………………………  309

2.2-      126 Verilen Depozito ve Teminatlar………………. ……………………310

2.3.       136 Diğer Çeşitli Alacaklar…………………………………. 311

2.4-       15 Stoklar……………………….313

2.4.1-       150 İlk Madde ve Malzeme…………………………. 313

2.4.2-       151 Yarı Mamuller………………………………316

2.4.3-       152 Mamuller………………… …………………317

2.4.4-        157 Diğer Stoklar………………………………….   320

2.4.5-       158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı……………………………….. 322

2.4.6-       159 Verilen Sipariş Avansları………………………………326

2.5-           17 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri……………………………………. 328

2.5.1-       170-177 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri ………………………….329

2.5.2-       178 Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı ……………………………..337

2.5.3-       179 Taşeronlara Verilen Avanslar………………. 338

2.6-        193 Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar…………… 339

2.7-        258 Yapılmakta Olan Yatırımlar …………………………………. 342

2.8-       295 Peşin Ödenen Vergiler Fonlar………………..  343

2.9-      340 Alınan Sipariş Avansları …………………………………..345

2.10-    35 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hak edişleri…………………………………… 348

2.10.1-  350 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hak ediş Bedelleri…………………………… 348

2.10.2-  350 Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı…………………………… 350

2.11-       360. Ödenecek Vergi ve Fonlar…………………………………..350

2.12-       393 Merkez ve Şubeler Cari Hesabı– ———- …………………351

2.13-       380 Gelecek Aylara Ait Gelirler…………………….354

2.14-       480. Gelecek Yıllara Ait Gelirler……………………. 354

2.15-       600 Yurtiçi Satışlar————————————– 355

2.16-       622 Satılan Hizmet Maliyeti…………………………. 355

2.17-       648 Enflasyon Düzeltmesi Kârları…………………355

2.18-       710 Direkt İlk Madde Malzeme Giderleri………. 356

219- 711 Direkt İlkmadde ve Malzeme Yansıtma Hesabı……………………….356

2.20-       720 Direkt İşçilik Giderleri…………………………..357

2.21-       721 Direkt İşçilik Giderleri Yansıtma Hesabı………………………………………..359

2.22-       730 Genei Üretim Giderleri……………………………..359

2.23-       731 Genel Üretim Giderleri Yansıtma Hesabı……………………………….360

2.24-       740 Hizmet Üretim Maliyeti…………………………351

2.25-       741 Hizmet Üretim Maliyeti Yansıtma Hesabı ……………………………..365

2.26-       658 Enflasyon Düzeltme Zararları………… 366

2.27-       697 Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı ……………………………. 366

3-       İNŞAAT İŞLERİNE AİT BAZI ÖZELLİKLİ DURUMLARIN MUHASEBE KAYITLARI…………………367

3.1-   Şantiyelerde Kullanılmak Üzere Yatak, Battaniye ve Benzeri Eşyalar Alınması——————————— 367

3.2-   Önceden Tahsil Edilen Hasılat (Avanslar) İçin Fatura Düzenlenmesi…………………..367

4-       ÖRNEK HESAP PLANI…………………………………..370

ALTINCI BOLUM

İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ STANDARDI
(TMS 11)

1-       STANDARDIN HUKUKSAL NİTELİĞİ…………………405

2-       STANDARDIN AMACI……………………406

3-       SÖZLEŞMENİN KONUSU……………………………..407

4-       İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNİN BİRLEŞTİRİLMESİ VE BÖLÜMLENMESİ………………………………409

5-       SÖZLEŞME GELİRİ…………………………………………. 410

6-       SÖZLEŞME MALİYETİ……………………………….. 412

7-       SÖZLEŞME GELİR VE GİDERLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ……………………….414

8-       BEKLENEN ZARARLARIN TAHAKKUKU ……………………………………417

9-       TAHMİNLERDEKİ DEĞİŞİKLİKLER………………………………….418

10-       RAPORLANACAK BİLGİLER——————-   418

11-       DEĞERLENDİRME——————————— 419

12-       MUHASEBE UYGULAMASI………………………………………………421

YEDİNCİ BÖLÜM

YURT DIŞI İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİ 1- YURT DIŞI İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİ İÇİN TÜRKİYE’DE DEFTER TUTULUP TUTULMAYACAĞI……………………………. 431

2- GEÇİCİ İHRAÇ YOLUYLA YURT DIŞINA GÖNDERİLEN SABİT KIYMETLER……………………………434

3.     YURT DIŞINA KESİN İHRAÇ YOLUYLA GÖNDERİLEN SABİT KIYMETLER…»————–   436

4.   YURT DIŞI KAZANCIN SAPTANMASI———————- 437

4.1- Faaliyetin Yapıldığı Ülke Yasalarına Göre Kazancın Saptanması     ………………………….. 437

4.2-  Türk Vergi Kanunlarına Göre Kazancın Saptanması……………………………….438

4.3* Uluslararası Muhasebe ilke ve Standartlarına Göre Kazancın Saptanması …………….439

4.4- Bizim Değerlendirmemiz………….. 440

5-     TÜRKİYE’DEKİ MERKEZ GENEL GİDERLERİNDEN YURT DIŞINDAKİ İŞ İÇİN PAY AYRILIP AYRILMAYACAĞI————- 441

6-     YURT DIŞINDAKİ İŞ İÇİN AYRILAN GİDER PAYINA İSABET EDEN KDV……………………………    442

7-     YURT DIŞINDA YAPTIRILAN İŞLER DOLAYISIYLA VERGİ SORUMLULUĞU……………..443

8-     YURT DIŞI KAZANCIN NE ZAMAN BEYAN EDİLECEĞİ—————————— 444

9-     YURT DIŞI FAALİYETE TAHSİS EDİLEN SERMAYENİN DEĞERLENİP DEĞERLENMEYECEĞİ………………………448

10-    MERKEZ FİRMA DEFTERLERİNDE İZLENEN YURT DIŞI ŞANTİYE CARİ HESABININ DEĞERLEMESİ……………………….449

11-    YURT DIŞINDA ÖDENEN VERGİLERİN MAHSUBU ………………………………….451

12-    YURT DIŞI ZARARLARIN İNDİRİMİ——————— 454

13-    YURT DIŞINDA İNŞAAT İŞİ ALABİLMEK AMACIYLA YAPILAN GİDERLER—————- 456

14-  YURT DIŞINDA YAPILAN İNŞAAT, ONARMA, MONTAJ İŞLERİ VE TEKNİK HİZMETLERDEN SAĞLANAN KAZANÇLARDA İSTİSNA…………………..457

14.1-  Genel Olarak ……………………….457

14.2-   İstisnanın Uygulama Koşulları …………………458

14.2.1- İşin Yurt Dışında Yapılması …………………..458

14.2.2-   İşin İnşaat, Onarma, Montaj İşi veya Teknik Hizmet Olması ……………….459

14.2.3-    Kazancın Türkiye’de Genel Sonuç Hesaplama Yansıtılmış Olması………………………..459

14.2.4-        işin Yurt Dışındaki iş Yeri veya Daimi Temsilci vasıtasıyla Elde Edilmesi ………………….460

14.3-   Bu İşler için Yapılan Giderlerin Durumu …………………………..465

14.4-   Yurt Dışı inşaat, Onarma, Montaj işleri ve Teknik İşlerden Doğan Kur Farklarının istisna Karşısındaki Durumu…,,……………………….466

14.5-   Yurt Dışı İnşaat işleri Nedeniyle Alınan Kredilerin İşin Tamamlanmasından Sonra Ödenen Faiz ve Kur Farkları……………… 467

14.6-       Yurt Dışındaki Şantiye İçin Çizilen Projelerin Durumu  ……………468

14.7-       Yurt Dışındaki Firmalar İçin Türkiye’de Proje Çizimi ve Diğer Teknik Hizmetler ……………….469

14.7.1.        İndirim Kapsamındaki Hizmetler……………………. 470

14.7.2.        İndirimden faydalanma Koşulları…………………… 470

14.7.3.        İndirim tutarının tespiti    …………………………………………….. …..47i

14.8-          Yurt Dışı Zarar Mahsubu   ………………………………………. 472

15-       YURT DIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİNDE DAMGA VERGİSİ VE HARÇ İSTİSNASI…………….. 473

16-       ULUSLARARASI İHALEYE ÇIKARTILAN KAMU PROJELERİNDE DAMGA VERGİSİ VE HARÇ İSTİSNASI—————- 475

17-       YURT DIŞI İHALELERE GİRMEK İÇİN YAPILAN GİDERLER———————— 476

18-       KREDİLERE İLİŞKİN DAMGA VERGİSİ İSTİSNASINDA ”ULUSLARARASI KURUMLAR”……………………… 477

19 – YURT DIŞI DÖVİZ HASILATI ÜZERİNDEN HESAPLANACAK GÖTÜRÜ GİDER…………………… 482

19.1-       Götürü Gider Uygulamasından Yararlanabilecek Olan Mükellefler………………….. 483

19.2-      Götürü Giderlerin Belgeli Giderlere İlaveten Uygulanması…………………..483

19.3-       Götürü Gider Kaydedilebilecek Azami Tutar………………….. 485

19.4-        Götürü Gider Uygulamasında Hasılat………..   486

19.4.1-     İhracat Hasılatı ………………………………………… 486

19.4.2-        İhraç Kaydıyla Mal Tesliminde Hasılat ve Götürü Gider……………….. 487

19.4.3-        Yurt Dışı Taşımacılık Hasılatı……………………. 488

19.4.4-        Yurt Dışında Yapılan İnşaat, Onarma, Montaj ve Teknik Hizmetlerden Sağlanan Hasılat…………………..488

20-        YURT DIŞI BÜRO GİDERLERİ…………………………………….. 489

21-        YURT DIŞI İŞLER VE ÇİFTE VERGİLEMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI———————-     490

21.1-        İstisna Yöntemi……………………. 491

20.2-      Mahsup Yöntemi……………………………. 497

21.3-        Değerlendirme ve Uyarı…………………………………. ……497

SEKİZİNCİ BÖLÜM

YAPI KOOPERATİFLERİNİN ÖZEL DURUMLARI

1-        KOOPERATİF NEDİR?……………………………….. 501

2-        KOOPERATİFLERİN KURUMLAR VERGİSİ MUAFİYETİ………………………………………… 501

2.1-         Muafiyet Koşulları………………………………… 502

2.1.1.      Sermaye Üzerinden Kazanç Dağıtılmaması…………………………. 503

2.1.2.      Yönetim Kurulu Başkan Ve Üyelerine Kazanç üzerinden Hisse Verilmemesi…………………. 503

2.1.3.      Yedek Akçelerin Dağıtılmaması……………………. 503

2.1.4.     Sadece Ortaklarla İş Görülmeli……………………… ……………..504

2.1.5 Yapı Kooperatiflerinin Muafiyetinde özel Koşullar………………………………………. 510

2.2-      Muafiyet İle KDV istisnası İlişkisizliği  …………………………………….512

2.3-      Kooperatifin Amacını Gerçekleştirememesi…………………………………………… 512

2.4-      Unvan Değişikliği ile İşletme Kooperatifine Dönüşmenin Muafiyete Etkisi…………………513

3-       KOOPERATİFLERDE RİSTURN İSTİSNASI…………… 513

4-       KOOPERATİFLERDE VERGİ, RESİM, HARÇ İSTİSNASI——————————- 514

5-       KOOPERATİFLERİN KİRA GELİRLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ…………………………… 515

6-       KOOPERATİFLERE AİT MEVDUAT FAİZLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ………………………..516

7-       KOOPERATİFLERİN TAŞINMAZ VE İŞTİRAK HİSSESİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASINDAN YARARLANIP YARARLANMAYACAKLARI————– 517

8-       KOOPERATİF TAŞINMAZLARINDA DEĞERLEME———————– 518

9-       KOOPERATİFE ÜYE ALINMASI……………………………….. 519

10-        SOSYAL TESİSLERİN İŞLETİLMESİ VE KİRAYA VERİLMESİ———————— 521

11-        TAPUDA ÜYELERİN ADINA TESCİLLİ ARSALARA ÜYELER İÇİN İNŞAAT YAPILMASI………………..522

12-        ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT UYGULAMASINDA MÜETAHHİDİN HİSSESİNE DÜŞEN BAĞIMSIZ BÖLÜMLERİN TAPUSUNU KOOPERATİFİN VERMESİ…………..522

13-        HİZMET KARŞILIĞI ORTAKLIK———————— 523

14-        YAPI KOOPERATİFLERİNİN MUHASEBESİ——————— 524

14.1-     Genel Olarak………………………………………….. 524

14.2-     Sorun ve öneriler………………………………… 525

14.2.1-       Sermaye…………………………………… 525

14.2.2-       Aidatlar (ödenti) Gelir Midir?………………………………………………………. 525

14.2.3-       ödentiler Dışındaki Gelirler…………………………………………………… 527

14.2.4-       Şerefiyeler…. ……………………………………………. —527

14.2.4.1      Daha Değerli Bölümleri Alanların Fazla ödeme Yapması………………….. 528

14.24.2-     Daha Değerli Bölümleri Alanların Daha Düşük Değerli Bölümleri Alanlara Fazla ödeme Yapması……………………………528

14.5-      Giderler……………………………………………… 528

14.6-     Emanet Usulüne Göre İnşaat Yapan Kooperatiflerde Muhasebe……………………. 529

14.7-    İhale Usulünde İnşaat Yapan Kooperatiflerde Muhasebe ………………….. 530

14.8-      Emanet ve İhale Usul Birlikte Uygulanan Kooperatiflerde Muhasebe………………. 533

14.9-      Yapı Kooperatiflerinde Gelir Gider Farkı…………………………. 533

14.10-      İşyeri ve Konutlann Ortaklara Dağıtılması……………………………. 535

14.11-      Veraset ve İntikal Vergisi Matrahına Dâhil Kooperatif Hisselerinin Değerlemesi…………….. 536

14.12-     Yapı Kooperatiflerinin İşe Başlamayı Bildirmesi ……………………………..536

İS-          YAPI KOOPERATİFLERİNİN ÜYELERİNE YAPTIKLARI KDV’YE TABİ TAŞINMAZ TESLİMLERİNDE KDV MATRAHI………………………………….537

16-        YAPI KOOPERATİFLERİNİN NE ZAMAN KDV MÜKELLEFİYETİ TESİS ETTİRECEKLERİ…………………….538

17-        KOOPERATİFLERİN İKİ YILDAN UZUN SÜRE AKTİFTE DURAN TAŞINMAZ SATIŞLARININ KDV İSTİSNASI KARŞISINDAKİ DURUMU…………………538

DOKUZUNCU BÖLÜM

İNŞAAT İŞLERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ

1-      İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİNİ DOĞURAN OLAY………… 543

2-        GAYRİMENKUL TESLİMLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY—————– 547

3-        İŞLETMEDE KULLANILMAK ÜZERE İNŞAA EDİLEN BİNALARDA KDV UYGULAMASI……………………. 548

4-        KUR FARKLARININ KDV KARŞISINDAKİ DURUMU………………………………….. 549

4.1-       Kur Farkı Kavramı ve Ekonomik Niteliği…………………………………………………………… 549

4.2-       Konu ile İlgili Olarak Başvurulacak Kanun Hükümleri…………………………………….. 550

4.3-       Kur Farklarının KDV’ye Tabi Olup Olmadığına ilişkin Tartışmalar………………………………….551

4.3.1-   Kur Farklarının KDV’ye Tabi Olduğu Yönündeki Görüş…………………………………………….551

4.3.1.1- Kur Farkının Bir Hizmet Bedeli Olduğu Görüşü……………………….551

4.3.1.2-    Kur Farkının KDVK 24′üncü Maddesinin (c) Bendi Uyarınca Matraha Dahil Olduğu Görüşü……………………….     554

4.3.2-      Kur Farklarının KDV’ye Tabi Olmadığı Yönündeki Görüş ………………………………… 554

4.3.3-        Vergi İdaresinin Görüşü…………………………………………………………..    556

4.3.4-        Yargı Kararları……………………………………………………………….         559

4.3.5-        Bizim Değerlendirmemiz……………………………………………………… 561

5-       İHALE MAKAMINA AİT İŞ MAKİNELERİNİN KİRALANMASI DURUMUNDA KDV UYGULAMASI……………..566

6-        İHALE MAKAMININ MÜTEAHHİDE MALZEME VERMESİ DURUMUNDA KDV UYGULAMASI…………………….567

7-         YURT DIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİNİN KDV KARŞISINDAKİ DURUMU —————— 569

7.1-      Yurt Dışına Götürülen Malların KDV’si ……………………….569

7.1.1-      Geçici ihracat…………………………………..    569

7.1.2-      Kesin ihracat…………………………………… 570

8- KAYBOLAN, ÇALINAN MALLARIN KDV’Sİ……………………… 570

9. KONUT TESLİMLERİ İLE İNŞAAT VE KONUTA YÖNELİK TAAHHÜT İŞLERİNDE KDV UYGULAMASI…………………………571

9.1-      Uygulamanın Kısa Tarihçesi…………………………….571

9.2-     Konut Teslimlerinde Uygulanan KDV Oranları…………………. 573

9.3-       İstisnalar………………………………………574

9.3.1-       Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Sitesinin iktisadi İşletmelerinin İşyeri Teslimleri………………………………………..574

9.3.2-       Konut Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut Teslimleri…………………………..575

9.3.3-        Konut Yapı Kooperatiflerinin Sonradan Üye Kaydetmeleri ve Üyeleri Dışındakilere Konut Teslimleri……………………………577

9.3.4-        İnşaat Taahhüt İşlerinde İstisna………………………………………………………………..579

9.3.4.1-         İstisna Kapsamındaki (İstisna Olmadığı Durumda %1 Orana Tabi) İşler ……………………………………580

9.3.4.2-         İstisna Kapsamındaki Olmayan İşler………………………..585

9.3.5-            150 M2′nin Net Alan mı, Brüt Alan mı Olduğu ………………………………..586

9.3.6-        Müteahhidin Taahhüt Ettiği İşi Taşerona Yaptırması………………………………….587

9.3.7-        İstisna Kapsamında Yapılan İşlerle İlgili Olarak Yüklenilen KDV’lerin Durumu ………………………587

9.3.8-       Müteahhidin İstisnadan Vazgeçmesi —————————————– 588

9.4-       %1 Oranında Vergiye Tabi Taahhüt İşlemleri ……………………………………..589

10-         KONUT TESLİMLERİNDE KDV UYGULAMASI AÇISINDAN NET ALAN HESAPLAMASI (150 M2 NİN HESABINA DÂHİL ALANLAR) 589

11-       ARSA KARŞILIĞI KAT TESLİMLERİNDE KDV ……………….593

12-       İNŞAAT HALİNDE VE İNŞAATTAN SATIŞLARDA KDV……………………..598

13-       ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT UYGULAMASINDA İNŞAAT BİTMEDEN ARSA TAPUSUNUN MÜTEAHHİDE DEVRİ… ………………….601

14-       DÜŞÜK ORANDA KDV’YE TABİ İŞLERİN MALİYETİ DOLAYISIYLA İNDİRİLEMEYEN KDV NİN İADESİ—— ……………………602

14.1-   Yıl İçinde Mahsuben İade   ………………………………….. 603

14.2-    Yıl İçinde Mahsuben iade Edilmeyen Vergilerin iadesi  ………………………………………………… ……..607

14.3-     İade Tutarının Hesaplanması…………………….. 609

14.4-     İade Hesabına Dahil Edilebilecek Yüklenilen KDV ……………… 613

14.5-      Yıl İçinde Mahsup Edilmeyen iadenin Talep Edileceği Dönem ……………………………   614

15-       İNŞAAT TAAHHÜT HAKEDİŞ BEDELİNİN BİR KISMININ FAZLA

OLDUĞU GEREKÇESİYLE İADESİ DURUMUNDA KDV’NİN DÜZELTİLİP DÜZELTİLMEYECEĞİ ……………. 617

16-        KONUT VE TAAHHÜT İSTİSNASINDA KISMİ VERGİ İNDİRİMİ…………….618

16.1-      Bağış Amacıyla Yapılan İnşaatlarda Durum……………………………………………………        620

16.2.       Diğer Hallerde Kısmi Vergi İndirimi Uygulaması……………………………. …………. 620

17-        İŞİN ZAMANINDA BİTİRİLMEMESİ NEDENİYLE ÖDENEN GECİKME CEZASININ KDV KARŞISINDAKİ DURUMU————————————- 621

18-        İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE KDV TEVKİFATI……………………………….. 624

18.1-      Tevkifat Yapacak Olanlar……………..  625

18.2-      Tevkifata Tabi Hizmetler …………………….. 626

18.2.1-   Yapım İşleri ile Bu işlerle Birlikte ifa Edilen Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetleri…………………………………..628

18.2.1.1.  Tevkifat Uygulayacak Alıcılar……………………………628

18.2.1.2.        Tevkifat Oranı……………………………………………………………..      628

18.2.1.3.        Kapsam………………….. ………………………………………… 628

18.2.2.        Etüt Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri Hizmetler……………….. 630

18.2.3-       Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve Onarım Hizmetleri  …………………        631

18.2.4-       İşgücü Temin Hizmetleri………………………………………………………… 632

18.3-       Düzenlenecek Faturada KDV Hesaplaması…………………………………………..637

18.4-       KDV’nin Beyanı ve iade İşlemleri……………………………………………… 639

18.4.1-       Mahsuben iade———————————————————– 642

18.4.2-     Nakden İade Talepleri————–………………………645

18.4.3.        Tevkifattan Kaynaklanan İade Uygulaması ile İlgili Diğer Hususlar…….. 646

18.4.4-        Tevkif Edilen KDV İadesi Yeminli Mali Müşavir Raporu ………………………….648

ONUNCU BÖLÜM

İNŞAAT MUHASEBESİNDE ENFLASYON MUHASEBESİ
UYGULAMALARI

1-       ENFLASYON MUHASEBESİNİN İNŞAAT MUHASEBESİNE ETKİSİ… 677

2-       YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİNDE ENFLASYON MUHASEBESİ……………………….. 678

2.1-       2003 Yılı Enflasyon Düzeltmesi……………………………………………………………. 678

2.2-       Yıllara Yaygın inşaat ve Onarma İşlerinin Yıl İçinde Yapılan Maliyet ve Alınan Hakedişlerinde Enflasyon Düzeltmesi………………………. 682

2.3-      Stoklardaki İlk Madde ve Malzemenin Enflasyon Düzeltmesi ……………………………………..685

2.4-      önceki Yıldan Devreden Maliyet ve Hakedişlerin Enflasyon Düzeltmesi………………………….. 686

2.5-      Enflasyon Fark ve Düzeltme Hesaplan…………………………………….686

2.6-      Ortak Genel Giderlerde Enflasyon Muhasebesinin Uygulanması…………………. 689

3-       ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE ENFLASYON MUHASEBESİ  ……………………………693

4-       ALINAN VE VERİLEN AVANSLARDA ENFLASYON MUHASEBESİ ………………………694

5-       KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLERİN ENFLASYON DÜZELTMESİ…………………………. 694

6-       2003 YILI ENFLASYON DÜZELTMESİNİN SONRAKİ YILLARA ETKİSİ………701

6.1-       Satılmak Üzere Alınan veya Yapılan Taşınmazların Satışında Enflasyondan Doğan Zararlar Vergi Matrahının Saptanmasında Dikkate Alınmaz …………………. 701

6.2-       2003 Yılı Enflasyon Düzeltmesinden Kaynaklanan Farklar Gelir ya da Gider Olarak Dikkate Alınmaz……………………………702

KAYNAKÇA………………………………………………………………..704