Enflasyon Düzeltmesi (İlk Geçiş Uygulaması)

TFRS – VUK KARŞILAŞTIRMALI ENFLASYON MUHASEBESİ İLK GEÇİŞ UYGULAMASI

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ 7

İÇİNDEKİLER

1. Baskıya ÖNSÖZ 7

2. Baskıya ÖNSÖZ 9

GİRİŞ 11

I- ENFLASYON DÜZELTMESİ UYGULAMASININ TMS 29 İLE VUK MÜK. MADDE 298 ÖZELİNDE KARŞILAŞTIRILMASI 13

II- TMS 29 YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİLERDE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARDI DÜZENLEMELERİ 36

A-Genel Düzenlemeler 36

1- Sunulacak Finansal Tablolar 36

2- Geçerli Para Birimi 36

3- Kullanılacak Endeks 36

4- İlk Defa Enflasyon Düzeltmesi Uygulamasına İlişkin

Düzenleme: TFRS Yorum-7: 37

5- Yüksek Enflasyonun Tespitinde Dikkate Alınacak

Göstergeler 37

B-F inansal Tabloların Enflasyona Göre Düzeltilmesi 38

1- Finansal Durum Tablosu 38

2- Kapsamlı Gelir Tablosu 39

3- Net Kârdaki Kazanç veya Kayıp (Net Parasal Kayıp/ Kazançları) 40

4- Nakit Akış Tablosu 41

*3.Yaklaşım KGK tarafından tercih edilmektedir 42

5.-Diğer Düzeltme Konuları 42

a- Değer Düşüklüğüne Uğramış Varlıklarda Enflasyon Düzeltmesi 42

b- Özkaynak Yöntemiyle Muhasebeleştirilen Finansal Yatırımlar 42

c- Borçlanma Maliyetlerinin Durumu 43

d- Sermaye Kalemlerinin İlk Defa Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulması 44

e- Enflasyon Düzeltmesinde Karşılaştırmalı Rakamların Elde Edilmesi 44

f- Konsolide Finansal Tablolar 44

i- Konsolidasyon Uygulaması ve Enflasyon Düzeltmesi 44

ii- Bireysel Finansal Tablo Uygulaması ve Enflasyon Düzeltmesi:.45

g- Vergiler 46

h- Geçmiş Dönem Kar/Zarar Hesabı 48

i- Yüksek Enflasyonun Sona Ermesi 48

III- ENFLASYON DÜZELTMESİ İLK GEÇİŞ UYGULAMASI 49

A-G ENEL AÇIKLAMA VE HAZIRLIK ÇALIŞMASI 49

B-İLK GEÇİŞ FİNANSAL TABLOLARI 51

1- ÖRNEK İŞLETMENİN 31.12.2021 TARİHLİ FİNANSAL DURUM TABLOSUNUN DÜZELTİLMESİ 53

A-PARASAL VARLIK VE KAYNAK KALEMLERİNİN İLK

DEFA ENFLASYON DÜZELTMESİ 55

1- Kasa Hesabı 56

2- Banka Hesabı 57

3- Ticari Alacaklar 58

4- Kısa Vadeli Banka Kredileri 59

5- Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 62

6- Kısa Vadeli Çalışanlara Sağlanan Faydalar Karşılığı Hesabı 63

7- Uzun Vadeli Borçlanmalar Hesabı 64

B. PARASAL OLMAYAN VARLIK VE KAYNAK KALEMLERİNİN DÜZELTİLMESİ 65

1- Hisse Senetleri Hesabı 66

2- Verilen Depozito ve Teminatlar 67

3-(Sözleşme Varlıkları) Verilen avanslar 69

4- Stoklar 70

5- Canlı Varlıklar 77

6- Gelecek Dönemlere Ait Giderler 79

7- Satış Amaçlı Duran Varlıklar/ Durdurulan Faaliyetler 83

8- İştirakler, İş Ortaklıkları, Bağlı Ortaklıklar 86

9- Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 91

10-(Diğer) Maddi Duran Varlıklar 99

11-(Devlet Teşvikleri) Makine, Teçhizat Hs 103

12- Kullanım Hakkı Varlıkları 106

13- Maddi Olmayan Duran Varlıklar 109

14- Alınan Sipariş Avansları (Sözleşme Yükümlülükleri) 114

15- Devlet Teşvikleri 116

16- Ertelenmiş Gelirler Hesabının Düzeltilmesi 119

17- Alınan Depozito ve Teminatlar 121

18- Özkaynak Hesaplarının Düzeltilmesi 122

19- Ertelenen Vergi Borcu/Varlığı Hesabının Düzeltilmesi 129

20- Geçmiş Dönem Kar Zararı Hesabının Düzeltilmesi 130

C- 31.12.2021 VE 31.12.2022 TARİHLİ ENFLASYON DÜZELTMESİ YAPILMIŞ TFRS FİNANSAL DURUM TABLOLARI 132

D-2022 YILINA AİT KAPSAMLI GELİR TABLOSUNUN DÜZELTİLMESİ 137

i- Gerçek Yöntem ile Satışların ve Satış Maliyetlerinin

Düzeltilmesi 140

ii- Ortalamalar Kullanılması ile Satışların ve Satış Maliyetlerinin Düzeltilmesi 141

2- Diğer Kalemlerin Düzeltilmesi 153

2.1. Faaliyet Giderlerinin Düzeltilmesi 153

2- Diğer Giderler Hesabının Düzeltilmesi 157

3- Faiz Gelirleri Hesabının Düzeltilmesi 157

4- Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri Hesabının Düzeltilmesi 157

5- Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri Hesabının Düzeltilmesi 158

6- Dönem sonu tahakkuk eden kur farkı giderleri 158

7- Parasal Olmayan Varlık Satışlarının Düzeltilmesi 158

8- Satış Amaçlı Duran Varlıklar/ Durdurulan Faaliyet Satışı 160

E- NET PARASAL POZİSYON KAR ZARARININ HESAPLANMASI 163

IV- ENFLASYON DÜZELTMESİ İLE İLGİLİ VERGİ USUL KANUNU DÜZENLEMELERİ 167

V- TFRS ve VUK 31.12.2023 FİNANSAL TABLOLARININ ENFLASYON DÜZELTMESİ 173

A-31.12.2023 FİNANSAL DURUM TABLOLARININ TFRS ve VUK AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMALI

DÜZELTİLMESİ 173

1- Örnek İşletmenin 31.12.2023 Tarihli TFRS finansal durum tablosu 173

2- Örnek İşletmenin 31.12.2023 Tarihli TDHP/VUK Bilançosu 175

B-31.12.2023 TARİHLİ FİNANSAL TABLOLAR ÜZERİNDEN TMS 29 İLE VUK MÜK.M.298 UYARINCA ENFLASYON

DÜZELTMESİ 177

1- PARASAL KALEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI 177

a- Kasa Hesabının Düzeltilmesi 177

b- Banka Hesabı 178

c- Ticari Alacaklar 178

d- Kısa Vadeli Banka Kredileri 179

e- Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 180

f- Kısa Vadeli Çalışanlara Sağlanan Faydalar Karşılığı Hesabı 180

g- Uzun Vadeli Borçlanmalar Hesabı 181

2- PARASAL OLMAYAN KALEMLERİN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK DÜZELTİLMESİ 182

1- Hisse Senetleri Hesabı 183

2- Verilen Depozito ve Teminatlar 185

3-(Sözleşme Varlıkları) Verilen avanslar 186

4- Stoklar 188

5- Yıllara Yaygın İnşaat Onarım Maliyetleri 191

6–Canlı Varlıklar 196

7- Gelecek Dönemlere Ait Giderler 198

8- İştirakler, İş Ortaklıkları, Bağlı Ortaklıklar 200

9-(Yatırım Amaçlı) Gayrimenkuller 205

10-D. Maddi Duran Varlıklar 214

11- Tesis, Makine ve Cihazlar 220

12- Kullanım Hakkı Varlıkları 223

13- Maddi Olmayan Duran Varlıklar 227

14- Alınan Sipariş Avansları (Sözleşme Yükümlülükleri) 231

15- Devlet Teşvikleri 233

16- Ertelenmiş Gelirler Hesabının Düzeltilmesi 235

17- Yıllara Yaygın İnşaat Onarım Hakedişleri 236

18- Alınan Depozito ve Teminatlar 241

19- Ertelenen Vergi Borcu Hesabının Düzeltilmesi 243

20- Özkaynak Hesaplarının Düzeltilmesi 246

B-2023 YILI KAPSAMLI GELİR TABLOSUNUN TMS

29’A GÖRE DÜZELTİLMESİ 260

1. Satışların ve Satışların Maliyetinin Düzeltilmesi 261

a- Örnek 1: Satışların Düzeltilmesi 262

b- Örnek 1/b: Satışların Maliyetinin Düzeltilmesi 262

Örnek 1/c (2023 Stoklar örneği 4) 264

İşletmenin satışları düzeltme işlemleri ile birlikte aşağıdaki gibidir 264

Satılan malın maliyetine ilişkin bilgiler ise düzeltme işlemleri ile

birlikte aşağıdaki gibidir 264

c- Örnek 1/d Alınan sipariş avanslarının satışa dönüşmesi 264

2- Giderlerin Düzeltilmesi 265

3- Düzeltilmiş 2023 Kapsamlı Gelir Tablosu 266

C-NET PARASAL POZİSYON KAR ZARARININ

HESAPLANMASI 267

VI- ENFLASYON DÜZELTME İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 271

VII- DÜZELTİLMİŞ TFRS FİNANSAL TABLOLARININ SUNUMU 272

VIII-31.12.2023 TARİH SONRASI İŞLEMLER 282

IX-EKLER 283

Ek-1: TFRS Taksonomisi 283

Ek-2: VUK GT 328/555 Parasal/Parasal Olmayan Kalemler 296

Ek-3: Reel Olmayan Finansman Maliyeti İhtiva Edebilen

İktisadi Kıymetler 302

Ek-4: ENDEKSLER 304

KAYNAKÇA 329