-
Muhasebecinin El Kitabı (Uygulamalı)
Fiyatı: 1300 Kdv Dahil.
İndirimli : 999 -
Uygulamalı UFRS/TFRS Rehberi
Fiyatı: 1600 Kdv Dahil.
İndirimli : 1399 -
Tüm Vergi Kanunları
Fiyatı: 880 Kdv Dahil.
İndirimli : 749 -
Beyanname Düzenleme Kılavuzu 2024
Fiyatı: 4400 Kdv Dahil.
İndirimli : 3940 -
Uygulamalı Giderler Ve İndirimler
Fiyatı: 855 Kdv Dahil.
İndirimli : 749
Damga Vergisi Kanunu
Yılmaz Özbalcı
Baskı Tarihi: Şubat 2012
İndirimli Fiyatı:59 TL (Kdv Dahil)
ÖNSÖZ
Külliyatımızda yer alan bu kitap, Fahri Hesap Uzmanı Yılmaz ÖZBALCI’nın; 1960’lı yılların başından beri harcamakta olduğu yoğun ve kaliteli emeğinin ürünü olarak ortaya çıkmıştır.
Gerek akademik çevrelerde ve, gerekse yargı çevrelerinde, Türk vergi hukukuna ilişkin özgün yorumları ve çözüm önerileri, son derecede de kabul gören Yılmaz ÖZBALCI; temel aldığı salt hukuka bağlılık anlayışı ve sistematiği içerisinde güncelleyerek bu günlere eetirdiği eserinin yayın ve telif haklarını, sermayesinin tamamı Maliye Hesap Uzmanları Vakfı ve Maliye Hesap Uzmanları Demeği’nin bir kuruluşu olan Oluş Yayıncılık A.Ş.ne devretmiş bulunmaktadır.
Biz, Maliye Hesap Uzmanları Vakıf ve Demeği’nin bir kuruluşu olan Oluş Yayıncılık olarak, Üstadımızdan devraldığımız bu değerli birikimi sahipleniyoruz ve, O’nun eserlerini kendisine yaraşır biçimde elden geldiğince yenileyerek-güncelleyerek yaşatmak inancıyla görevimizi yapacağımıza inanıyoruz.
Bu çerçevede “Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Yorum ve Açıklamalar” Kitabımızın 2012 yılı baskısını sunmaktayız.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun; Devlete, il özel idarelerine ve belediyelere ait amme alacaklarının tahsil esaslarını düzenleyen geniş kapsamlı bir usul kanunudur. Genel hukuktaki icra hukukuna tekabül eder nitelik taşır. Ancak, alacağın kamuya ait olması nedeniyle daha etkin hüküm ve müesseseleri içerir. Bu kapsamda amme alacağının korunması ile ilgili hükümler önem taşımaktadır. İlgili bahislerde farklı bir yaklaşımla ele alınmıştır.
Çok yaygın bir uygulamayla ilgili bulunmakla beraber, Kanun kapsamında takip ve tahsil edilecek amme alacaklarının ağırlığını vergi, resim ve harçlar teşkil eder. Açıklamalarda bu husus doğal olarak ön planda tutulmuş, bunun yanında, fon ve benzeri mali
yükümler bakımından da gerekli açıklamalar yapılmıştır. 6183 sayılı Kanun, bu sonuncu grup alacakların bir kısmında aynı zamanda “bir tahakkuk kanunu” olma işlevi kazanma seyrini izlemektedir. Özellik taşıyan bu hususla ilgili açıklamalar 37 nci madde bahsinde yer almıştır.
Kitabın bu basımında, 2011 yılı sonuna kadar verilmiş yargı kararları taranarak, önceki basımlarda yer almamış olan yepyeni kararlar ilgili maddelere konulmuş; yürürlükte olmayan bazı maddelere ilişkin olup, ancak, bir özelliği de olmayan çok eski bazı kararlar kitaptan çıkarılmıştır.
2011 yılı sonuna kadar yapılan yasal değişikler ve Bakanlar Kurulu Kararlarıyla değiştirilen bazı had ve tutarlar ilgili maddelere işlenmek suretiyle Kitap 2012 Şubat ayı itibarıyla güncellenmiştir.
İÇİNDEKİLER
- MADDE 1- Konu 31
- AÇIKLAMA VE YORUM 31
- A) KAĞIT DEYİMİ 32
- 1 — Kağıt itibariyle değerleme 33
- a) Hukuki muamelenin yazılı olarak yapılması 33
- b) Kağıdın imzalanmış olması 34
- aa) Geneli ile durum 34
- bb) Elektron ik imza 35
- c) Bir hukuki işlem dolayısı ile birden fazla kağıt düzenlenmesi 35
- d) Birden çok hukuki işlemin aynı kağıtta toplanması 35
- e) Aynı hukuki işlem için ilave kağıt düzenlenmesi 36
- 2 — Kağıda bağlanmış olan işlemin tekemmülü 36
- a) İşlemin hüküm ifade eder hale gelmesi 36
- b) Asıl işlemin fer’i niteliğindeki işlemle ilgili kağıdın düzenlenmesinden sonra, asıl işlemin gerçekleşmemesi 42
- c) Kağıdın tekemmülünden sonra işlemin feshedilmesi 44
- d) İşlemin, kanuni şekil şartlarına uyulmadığı için
- muteber sayılmamasının damga vergisine etkisi 44
- e) Mutlak butlan ile malul muameleler 47
- f) Damga vergisi kağıdın sıhhatini etkilemez 47
- 3 — Kağıdın mevcudiyetinin tespiti 48
- a) Geneli ile durum 48
- b) Tespitin kağıt bazında yapılması gerekliliği 51
- c) Nüshaların tespiti durumu 51
- 4 — Kağıdın bir hususu ispat ve belli edecek olması 52
- B) KAĞITLARIN (1) SAYILI TABLOYA DAHİL OLMASI 54
- C) YABANCI MEMLEKETLERDE VE TÜRKİYE’DEKİ ELÇİLİK
- VE KONSOLOSLUKLARDA DÜZENLENEN KAĞITLAR 56
- 1— Yabancı memleketlerde düzenlenen kağıtlar 56
- a) Düzenlemedeki esas 56
- b) Tarafların durumu 58
- c) Türkiye’deki mükelleflerin ülke dışı faaliyetleri 61
- d) Serbest bölgeler itibariyle durum 63
- 2 — Türkiye’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda
- düzenlenen kağıtlar 63
- 3 — Vergilendirme şartları 64
- a) Resmi dairelere ibraz 64
- aa) İbraza bağlı değerleme 64
- bb) Notere, tercüme vb. nedenle ibraz 64
- cc) Noterler, resmi daireye ibraza bağlı vergileme hükmü
- bakımından resmi daire sayılamaz 65
- dd) Notere verme ile kağıt hükmünden yararlanma şartı
- tekemmül eder mi? 65
- b) Kağıt üzerinde devir ve ciro işlemleri yürütülmesi 66
- c) Türkiye’de kağıdın hükmünden faydalanmak 67
- d) Diğer hususlar 69
- aa) Yabancı memleketlerde düzenlenen kağıtlarla ilgili
- muafiyet 69
- bb) Yabancı memleketlerde düzenlenen kağıtların birden fazla
- nüshaları 69
- 4 — Hukuki muamele ve kağıt itibariyle durum 69
- KAĞITLARDA ŞÜMUL
- MADDE 2-Şümul 71
- AÇIKLAMA VE YORUM 71
- A) VERGİYE TABİ KAĞITLAR MAHİYETİNDE OLAN VEYA
- ONLARIN YERİNİ ALAN MEKTUP VE ŞERHLER 72
- 1 — Mektuplar 72
- 2 — Şerhler 74
- a) Şerhin ilgili olduğu kağıdın vergiye tabi olmaması 74
- b) Şerhin ilgili bulunduğu kağıdın vergiye tabi bulunması 75
- c) Vergiden müstesna şerhler 76
- aa) Ticari veya mütedavil kağıtlara yazılan ciro, kabul,
- tesellüm şerhleri 76
- bb) Mektup ve diğer kağıtların alındığına dair imzalar ve
- şerhler 77
- B) VERGİYE TABİ KAĞITLARIN HÜKÜMLERİNİN YENİLENMESİNE, UZATILMASINA, DEĞİŞTİRİLMESİNE, DEVRİNE VEYA BOZULMASINA İLİŞKİN MEKTUP VE ŞERHLER 77
- C) DİĞER HUSUSLAR 81
- 1 — Telgrafların durumu 81
- 2 — Teleks notları 85
- 3 — Faks notları 85
- 4 — Teyit mektupları 85
- DAMGA VERGİSİNDE MÜKELLEF
- MADDE 3 – Mükellef 87
- AÇIKLAMA VE YORUM 87
- A) GENEL ESASLAR 88
- 1 — Kağıtları imza edenler 88
- 2 — Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemler 88
- 3 — Vergiden muaf kuruluşlarla kişiler arasındaki işlemler 90
- 4 — Yabancı memleketlerle Türkiye’deki yabancı elçilik ye
- konsolosluklarda düzenlenen kağıtlarda mükellef 91
- a) Genel olarak 91
- b) Ticari veya mütedavil kağıt mahiyetinde bulunanlar 92
- c) Türkiye ’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda
- düzenlenen kağıtlar 92
- B) MÜKELLEFİYET VE SORUMLULUKTA ÖZEL DURUMLAR 93
- 1 — Zamanaşımı süresi dolduktan sonra kağıdın
- hükmünden yararlanma 93
- 2 — İstihkaktan kesinti suretiyle ödemede durum 94
- 3 — Makbuz karşılığı ödemelerde 94
- 4 — Diğer haller 94
- KAĞITLARIN MAHİYETİNİN TAYİNİ
- MADDE 4 – Kağıtların mahiyetinin tayini 97
- AÇIKLAMA VE YORUM 97
- A) ŞEKLİ KANUNLARLA TAYİN EDİLMİŞ KAĞITLAR 98
- B) KANUNEN BELLİ ŞEKLE TABİ TUTULMAMIŞ KAĞITLAR 98
- C) BAŞKA BİR KAĞIDA ATIFTA BULUNULMASI 100
- 1 — Kağıdın, atıfta bulunduğu kağıdın hükmünü alması 101
- 2 — Meblağ itibariyle bağlantı 101
- 3 — Atıfta bulunulan kağıdın daha önce hüküm ifade eder hale
- gelmiş olup olmaması bakımından durum 102
- D) KONUYLA İLGİLİ DİĞER DANIŞTAY KARARLARI 103
- 1 — Beyanname-taahhütname ayırımı 103
- 2 — Havale – alacak temliki ayırımı 104
- 3 — Kiralama-taşmıa sözleşmesi ayırımı 105
- 4 — Taahhütname-teklifname 106
- 5 — Avans makbuzu – tahsilat makbuzu 107
- 6 — Diğer kararlar 108
- KAĞITLARDA NÜSHA
- MADDE 5 – Kağıt nüshalarının birden fazla olması 111
- AÇIKLAMA VE YORUM 111
- A) GENEL ESAS 111
- 1 — Nüsha – suret ayırımı 112
- 2 — Nüshaların bir hususu ispat ve belli etme niteliği taşıması 113
- 3 — Nüshaların tespiti 117
- 4 — Yabancı memleketlerde düzenlenen kağıtlar 119
- B) KAĞIT NÜSHALARININ AYRI AYRI VERGİLENDİRİLMESİ
- KURALININ İSTİSNALARI 120
- 1 — Poliçe ve emre yazılı ticari senetlerin tedavüle çıkarılmayan
- nüshaları 121
- 2 — Noterlerce imza ve tarih tasdiki yapılan sözleşmeler 121
- BİRDEN FAZLA AKİT VE İŞLEM
- MADDE 6 – Bir kağıtta birden fazla akit ve işlem bulunması 123
- AÇIKLAMA VE YORUM 123
- A) BİR KAĞITTA BİRBİRİNDEN TAMAMEN AYRI AKİT VE
- İŞLEM BULUNMASI 124
- B) BİR KAĞITDA TOPLANAN İŞLEMLERİN BİRBİRİNE BAĞLI
- VE BİR ASILDAN DOĞMUŞ OLMASI 126
- 1 — Düzenlemenin esası 126
- 2 — Verginin hesaplanması 131
- C) AKİT VE İŞLEMLERE, ASIL AKİTLERDEN BAŞKA BİR ŞAHSIN EKLENEN AKİT VE İŞLEMİ 132
- D) KONU İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARLARI 133
- İMZANIN BİRDEN FAZLA OLMASI
- MADDE 7 – Birden fazla imzalı kağıtlar 135
- AÇIKLAMA VE YORUM 135
- A) GENEL KURAL 135
- B) GENEL KURALIN İSTİSNALARI 136
- 1 — Maktu vergiye tabi makbuzlar ve ibra senetleri 137
- 2 — Nispi vergiye tabi makbuz ve ibra senetleri 137
- DAMGA VERGİSİ UYGULAMASINDA RESMİ DAİRE VE RESMİ DAİRENİN ALINACAK VERGİYE ETKİSİ
- MADDE 8 – Resmi daire 141
- AÇIKLAMA VE YORUM 141
- A) RESMİ DAİRE NEDİR? 141
- B) DAMGA VERGİSİ UYGULAMASINDA RESMİ DAİRENİN
- ÖNEM VE ETKİSİ 144
- DAMGA VERGİSİNDEN İSTİSNA EDİLEN KAĞITLAR
- MADDE 9 – İstisnalar 145
- AÇIKLAMA VE YORUM 145
- İKİNCİ BÖLÜM Vergileme Ölçüleri ve Nispet
- MADDE 10 – Vergileme ölçüleri 147
- AÇIKLAMA VE YORUM 147
- A) DAMGA VERGİSİNİN MAKTU OLARAK ALINMASI 147
- B) DAMGA VERGİSİNİN NİSPİ ESASTA ALINMASI 148
- 1 — Belli para üzerinden vergileme 148
- 2 — Belli para deyimi 149
- a) Değerlendirmede genel esaslar 149
- b) Diğer hususlar 155
- aa) Sözleşmeye dahil katma değer vergisinin durumu 155
- bb) Taahhüt edilen işin belli bir oranda artmlabileceğinin
- öngörüldüğü sözleşme ve kağıtlarda belli para 157
- KAĞITLARDA BELLİ PARA GÖSTERİLMESİ ZORUNLULUĞU
- MADDE 11 – Belli para gösterme mecburiyeti 159
- AÇIKLAMA VE YORUM 159
- A) DAMGA VERGİSİ KANUNUNUN 11 İNCİ MADDESİNDE
- YAZILI KAĞITLAR 160
- 1 — Cari hesap şeklinde açılmış kredilere ilişkin kağıtlar 160
- a) Genel esaslar 160
- b) 5035 sayılı Kanun değişikliği 161
- 2 — Her türlü ikrazata ait taahhütname ve sözleşmeler 162
- 3 — Alacakların devir ve temlikine ilişkin kağıtlar 163
- B) HARÇLAR KANUNUNUN 42 NCİ MADDE HÜKMÜ AÇISINDAN DURUM 163
- 1 — Maliye Bakanlığı görüşü 164
- 2 — Danıştay’ın görüşü 168
- 3 — Damga vergisi ve harç mükellefiyetinin bütünü içinde durum 170
- C) VERGİ VE CEZADAN SORUMLULUK 172
- YABANCI PARA CİNSİNDEN DÜZENLENEN KAĞITLAR
- MADDE 12 – Yabancı paralarııı Türk parasına çevrilmesi 173
- AÇIKLAMA VE YORUM 173
- A) ESAS ALINACAK KURLAR 174
- 1 — Döviz satış kuru 174
- 2 — Yabancı paraların Türk parası karşılıkları 174
- B) TARİH İTİBARİYLE ESAS ALINACAK KUR 176
- 1 —Geneli ile durum 176
- 2 — Kağıtlarda değişiklik, süre uzatımı, devir halinde 177
- KESİRLERİN TAMA İBLAĞI
- MADDE 13 – Verginin hesaplanmasında kesirler 179
- BELİRLEME 179
- VERGİNİN NİSPETİ
- MADDE 14-Nispet 181
- AÇIKLAMA VE YORUM 182
- A) KANUNA EKLİ (1) SAYILI TABLO’DAKİ NİSPET VE MİKTARLAR 182
- 1 — Genel esas 182
- 2 — Nispi esasta vergilenen bütün kağıtlar için geçerli sınırlama 183
- a) 4369 sayılı Kanun düzenlemesi 183
- b) 4842 ve 5281 sayılı kanunlarla yapılan değişiklik 183
- c) Kağıt nüshalarının birden fazla olması ve
- 35 Seri Nolu Damga Vergisi Genel Tebliği 184
- 3 — 5035 sayılı Kanun öncesinde (1) sayılı Tablo’da sermaye
- şirketleri sözleşmeleri için öngörülmüş olan sınırlama 189
- B) NİSPET UYGULAMASINDA ÖZEL DURUMLAR 189
- 1 — Belli parayı ihtiva eden sözleşmelerin değiştirilmesi 189
- a) Belli paranın artması 190
- b) Belli parada artış olmaksızın yapılan sözleşme değişiklikleri 190
- c) Sözleşme değişikliği – yeni sözleşme ayırımı 191
- d) Belli paranın, para değerindeki düşüşe bağlı artışı 191
- 2 —Devir 194
- 3 — Süre uzatımı 194
- a) Genel olarak 194
- b) Cari hesap şeklinde çalışan kredi sözleşmesinde süre
- itibariyle durum 199
- aa) 5035 sayılı Kanun düzenlemesi 199
- bb) 5035 sayılı Kanun öncesi düzenleme 199
- c) Akreditif mektup ve telgrafları 200
- d) Süre uzatımı ve meblağ artışının bir arada olması 200
- e) Sürenin otomatik uzaması 201
- C) BELLİ PARAYI İHTİVA ETMEYEN SÖZLEŞMELERDE DEĞİŞİKLİK, DEVİR VE SÜRE UZATIMI 202
- D) YABANCI MEMLEKETLERDE DÜZENLENEN KAĞITLAR, YABANCI PARA ÜZERİNDEN DÜZENLENMİŞ SÖZLEŞMELERDE DEĞİŞİKLİK, DEVİR VE SÜRE UZATIMI 202
- E) ŞİRKET SÖZLEŞMELERİNDE DURUM 203
- 1 — Genel olarak 203
- a) Şahıs şirketleri 204
- b) Anonim, eshamlı komandit ve limited şirket sözleşmeleri kapsam dışıdır 204
- 2 — Şahıs şirketleri sözleşmelerinde değişiklik 205
- a) Sermaye artırımı 205
- b) Süre uzatımı 205
- c) Sermaye artırımı ve süre uzatımının bir arada olması 205
- d) Şirkete yeni ortak alınması 206
- e) Ortaklık payının devri 206
- aa) Geneli ile devir 206
- bb) 5035 sayılı Kanun öncesinde sermaye payları hisse senedine bağlanmış şirketlerde hisse devri, şirket sözleşmesi ile ilgili olmayan bir işlem sayılmıştır 209
- cc) Limited şirketlerde 209
- f) Şirketlerin devri, şekil değiştirmeleri ve birleşme hali 210
- aa) 4684 sayılı Kanun öncesi durum 210
- bb) 4684 sayılı Kanun düzenlemesi 210
- cc) 5035 sayılı Kanun düzenlemesi 211
- g) Diğer değişiklikler 211
- ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Verginin Ödenmesi
- MADDE 15 – Ödeme Şekilleri 213
- AÇIKLAMA VE YORUM 213
- PUL YAPIŞTIRILMASI
- MADDE 16 – Pul yapıştırılması şekliyle ödeme 215
- BELİRLEME 215
- 1— 5281 SAYILI KANUN ÖNCESİ DÜZENLEMESİNE
- GÖRE DURUM 215
- A) DAMGA VERGİSİNİN PUL YAPIŞTIRILMAK SURETİYLE ÖDENECEĞİ KAĞITLAR 215
- B) PULLARIN YAPIŞTIRILACAĞI NÜSHA 216
- 1 — Genel kural : Pulların asıl nüshaya yapıştırılmasıdır 216
- 2 — Pulun kağıdın kopyasına yapıştırılacağı haller 217
- C) DAMGA PULLARININ İPTALİ 219
- II— 5281 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 1 İNCİ MADDE HÜKMÜ 219
- BASILI DAMGA ESASI
- MADDE 17 – Basılı damga konulması şekliyle ödeme 221
- AÇIKLAMA VE YORUM 221
- 1 — 17 nci maddedeki kağıtlar 221
- 2 — Maliye Bakanlığının yetki kullanma durumu 223
- 3 — Basılı damga usulünde ödeme, vergisi diğer
- bütün şekillerde ödenecek kağıtlarda kullanılır 223
- MAKBUZLA ÖDEME ESASI
- MADDE 18 – Makbuz verilmesi şekliyle ödeme 225
- AÇIKLAMA VE YORUM 225
- A) MAKBUZ KARŞILIĞI ÖDEMENİN GENEL ÖDEME ŞEKLİNİ ALMIŞ OLMASI 225
- B) 43 SERİ NOLU DAMGA VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ 226
- 1 — 5281 sayılı Kanun düzenlemesi 226
- 2 — 43 Seri Nolu Genel Tebliğle yapılan düzenleme 227
- a) Sürekli damga vergisi mükellefiyeti 228
- b) İşlem ve kağıt bazında ödeme yapılması 228
- c) İlgili vergi dairesi 229
- d) İşlem ve kağıdın karşı tarafına ait vergi 229
- e) Kağıtlara şerh verilmesi 230
- f) Noterlikçe düzenlenen veya tasdik için noterlere getirilen kağıtlar 230
- g) Genel bütçeli dairelerle kişiler arasındaki işlemler 231
- h) Genel bütçeli dairelerce alınan ihale kararları 231
- i) Bilanço, gelir tabloları ve işletme hesabı hulasaları 231
- C) 5281 SAYILI KANUN ÖNCESİ DÜZENLEME 232
- 1 — Maliye Bakanlığı yetkisi ile zorunlu olarak
- makbuz karşılığı ödeme yapılması 232
- a) Kapsam 232
- b) Makbuz karşılığı ödeme kapsamına alınmış olan mükelleflerin bir kısım kağıtları için farklı uygulama
- yapılmış olması 233
- 2 — Müsaade alınmak suretiyle makbuz karşılığı
- ödeme yapılmış olması 234
- 3 — Noterlerce düzenlenen kağıtlar 234
- 4 — 5281 sayılı Kanun uygulaması ile paralellik 234
- KESİNTİ ESASI
- MADDE 19 – İstihkaktan kesinti şekliyle ödeme 237
- AÇIKLAMA VE YORUM 237
- A) İSTİHKAKTAN KESİNTİ YOLUYLA ÖDEME YAPMAK ZORUNDA OLANLAR 238
- B) VERGİSİ İSTİHKAKTAN KESİNTİ SURETİYLE ÖDENECEK İŞLEM VE KAĞITLAR 239
- C) İLGİLİ KAĞITLARA ŞERH KONULMASI 239
- PUL YAPIŞTIRMA USULÜNDE ÖDEME ZAMANI
- MADDE 20 – Pulların yapıştırılma zamanı 241
- BELİRLEME 241
- BASILI DAMGA KONULMASI ESASINDA ÖDEME ZAMANI
- MADDE 21 – Basılı damga konulmasında ödeme zamanı 243
- AÇIKLAMA VE YORUM 243
- MAKBUZ KARŞILIĞI ÖDEMEDE DURUM
- MADDE 22 – Makbuz karşılığı ödemelerde ödeme zamanı 245
- AÇIKLAMA VE YORUM 245
- I — DÜZENLEME İLE İLGİLİ HUSUSLAR 245
- A) 22 NCİ MADDE HÜKMÜ 245
- B) MALİYE BAKANLIĞINCA SÜREKLİ MÜKELLEFİYET KAPSAMINA ALINANLAR 246
- C) SÜREKLİ MÜKELLEFİYET KAPSAMINA GİRMEYENLER….247
- D) MALİYE BAKANLIĞINCA İŞLEM İTİBARİYLE YAPILACAK ÖZEL DÜZENLEME KAPSAMINDA ÖDEME 248
- E) İLAVE VERGİ TARHI VE CEZA KESİLMESİNE KONU
- OLAN KAĞITLAR 248
- F) BEYANNAMELER VE EKLERİNE AİT VERGİLERDE ÖDEME 250
- II — DİĞER HUSUSLAR 251
- A) DAMGA VERGİSİ BEYANNAMESİ 251
- B) DAMGA VERGİSİ DEFTERİ 251
- 1 — 20 Seri Nolu Damga Vergisi Genel Tebliği ile yapılan
- düzenleme 251
- 2 — 32 ve 33 Seri Nolu Genel Tebliğler 252
- a) 32 Seri Nolu Genel Tebliğ 252
- b) 33 Seri Nolu Genel Tebliğle tanınan seçimlilik hakkı 252
- C) DAMGA VERGİSİNİN GİDER KAYDI 253
- 1 — Gider kaydında tahakkuk esası 253
- 2 — İlave olarak salınan damga vergisi 254
- 3 — Hükümleri birden fazla yıla taşan kağıtların vergisi 254
- İSTİHKAKTAN KESİNTİ SURETİYLE ÖDEME
- MADDE 23 – İstihkaktan kesinti şekliyle ödemelerde ödeme zamanı 255
- AÇIKLAMA VE YORUM 255
- DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Sorumluluk
- MADDE 24 – Vergi ve cezada sorumluluk 257
- AÇIKLAMA VE YORUM 258
- A) KAĞITLARI İMZA EDENLERİN SORUMLULUĞU 258
- 1 — Genel olarak 258
- 2 — Kağıt nüshalarının birden fazla oluşu 259
- 3 — Kağıtta, bir asıldan doğma ve birbirine bağlı akit ve işlemler
- dolayısı ile bulunan imzalar 260
- 4 — Kağıdın, asıl akit ve işlem dışında eklenen akit ve işlem dolayısı
- ile imzalanması 260
- 5 — Birbirinden tamamen müstakil işlemler dolayısı ile bir kağıda
- imza atılmış olması 261
- 6 — Atıf yapılan kağıtlarla ilgili verginin durumu 261
- 7 — 5281 sayılı Kanunla düzenlenen sorumluluk 262
- 8 — İmza sahiplerinden birinin damga vergisinden muaf olması 262
- B) KAĞITLARI İBRAZ EDENLERİN SORUMLULUĞU 263
- 1 — Kanun hükmü 263
- 2 — İbraz nedir? 263
- 3 — İbraza bağlı sorumluluk hükmünün ilgili olduğu kağıtlar 267
- 4 — İbraza bağlı sorumluluk bütün nüshaları kapsamaz 268
- C) RESMİ DAİRELERİN SORUMLULUĞU 268
- D) NOTERLERİN SORUMLULUĞU 269
- ÖZEL SORUMLULUK
- MADDE 25 – Özel sorumluluk 271
- AÇIKLAMA VE YORUM 271
- BEŞİNCİ BÖLÜM Çeşitli Hükümler
- MADDE 26 – Resmi dairelerin mecburiyeti 275
- AÇIKLAMA VE YORUM 275
- DİĞER KURUM VE KURULUŞLAR İLE KİŞİLERİN MECBURİYETİ
- MADDE 27 – Diğer kurum ve kuruluşlar ile kişilerin mecburiyeti 279
- AÇIKLAMA VE YORUM 279
- A) NOTERLERİN MECBURİYETİ 280
- 1— Makbuz verilmesi şekliyle ödemede 280
- 2 — Diğer ödeme şekillerinde 282
- 3 — Bilgi verme mecburiyeti 282
- 4 — Gecikme faizinin durumu 283
- 5 — Sorumluluk ibraz edilen nüsha ile sınırlıdır 284
- B) BANKALARIN, KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİNİN, İŞTİRAKLERİNİN ve 22 NCİ MADDENİN BİRİNCİ FIKRA
- (a) BENDİ KAPSAMINDA BULUNANLARIN MECBURİYETİ 284
- C) SORUMLULUĞUN, KAĞITLARI MAHİYETLERİ İTİBARİYLE DEĞERLEME YÖNÜ 286
- KAĞITLARIN TERKİNDE DURUM
- MADDE 28 – Kağıtların terki 287
- AÇIKLAMA VE YORUM 287
- MALİYE BAKANLIĞININ ÖDEME ESASLARI İLE İLGİLİ DÜZENLEME YETKİSİ
- MADDE 29 – Bazı ödemelerde uyulması gereken esaslar 289
- AÇIKLAMA VE YORUM 289
- VERGİ USUL KANUNU HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI
- MADDE 30 – Vergi Usul Kanunu hükümlerinin uygulanması 293
- AÇIKLAMA VE YORUM 293
- A) DAMGA RESMİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER 293
- B) DAMGA VERGİSİNİN, VERGİ USUL KANUNU KAPSAMINA GİREN BİR MÜKELLEFİYET OLMASI 294
- 1 — İhbarname esasının uygulandığı durumlar 294
- 2 — Tarhiyat şekli 295
- a) Genel olarak 295
- b) Damga vergisinde re’sen tarhiyat yapılabilir mi? 296
- aa) Re’sen tarhiyat, damga vergisinin yapısı ile bağdaşmaz 296
- bb) Damga Vergisi Kanununun 18 ve 28 inci madde
- hükümleri 297
- cc) Vergi Usul Kanununun “Verginin İdarece Tarhı ”
- matlabını taşıyan mükerrer 30 uncu maddesinin gerekçesi ..298
- c) İdari uygulama ve yargı içtihadı 300
- 3 — Damga vergisinde ceza uygulaması 301
- a) Vergi ziyama bağlı cezalar 302
- b) Makbuz karşılığı ve istihkaktan kesinti şekli ile ödemelerde,
- Vergi İdaresi beyannameli mükellefiyet değerlemesine göre
- ceza uygulamaktadır 303
- c) Usulsüzlük cezaları 304
- aa) Genel usulsüzlük cezaları 304
- bb) Özel usulsüzlük cezaları 305
- cc) Damga Vergisi Kanununa göre durum 306
- dd) Damga vergisinde gecikme faizi ve gecikme zammı
- uygulaması 306
- 4 — Damga vergisi defteri 307
- YENİDEN DEĞERLEME ORANI VE
- BAKANLAR KURULUNUN YETKİSİNE GÖRE VERGİDE DEĞİŞİKLİK
- MÜKERRER MADDE 30 309
- AÇIKLAMA VE YORUM 310
- A) VERGİ MİKTAR VE NİSPETLERİNDE DEĞİŞİKLİK 311
- 1 — Maktu vergilerde durum 311
- 2 — Vergi nispetlerinde artırım yetkisi 311
- B) YURT DIŞI KAYNAKLARINDAN SAĞLANACAK KREDİLER NEDENİYLE DÜZENLENEN KAĞITLARDA ORAN TESPİTİ İLE İLGİLİ HÜKÜM 5035 SAYILI KANUNLA KALDIRILMIŞTIR 312
- 1 — 3393 sayılı Kanun düzenlemesi 312
- 2 — 5035 sayılı Kanun değişikliği 313
- 3 — 5035 sayılı Kanun öncesi düzenleme ile ilgili belirlemeler 314
- C) SERMAYE PİYASASI KURULUNCA DÜZENLENMESİ ÖNGÖRÜLEN KAĞITLAR 317
- 1 — Kanun hükmü 317
- 2 — 94/6035 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 317
- 3 — Kağıtlarla ilgili belirlemeler 318
- a) Aracılık sözleş m eleri 318
- b) Menkul kıymetlerin geri alım veya satım taahhüdü ile
- alım satımı 318
- c) Varlığa dayalı menkul kıymetlerle ilgili aracılık, saklama, vekalet ve temlik sözleşmeleri 319
- D) ELEKTRONİK ORTAMDA GÖNDERİLEN KAĞITLAR 320
- EK MADDELER
- EK MADDE 1 321
- BELİRLEME 321
- EK MADDE 2 321
- BELİRLEME VE AÇIKLAMA 322
- KALDIRILAN HÜKÜMLER
- MADDE 31 – Kaldırılan Hükümler 323
- BELİRLEME 324
- GEÇİCİ VE SON HÜKÜMLER
- GEÇİCİ MADDE 1 – Eski hükümlerin uygulanması 325
- GEÇİCİ MADDE 2 – Peşin alınan resimler 325
- GEÇİCİ MADDE 3 325
- MADDE 32 – Yürürlük 325
- MADDE 33-Yetki 325
- 5281 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 1 İNCİ MADDESİ 326
- BELİRLEME 326
- İKİNCİ KISIM
- DAMGA VERGİSİ KANUNUNA EKLİ TABLOLAR
- DAMGA VERGİSİ KANUNUNA EKLİ TABLOLAR VE
- EK MADDE 2 VE ÖZEL KANUNLARDAKİ İSTİSNALAR
- (1) SAYILI TABLO
- DAMGA VERGİSİNE TABİ KAĞITLAR VE VERGİLERİ 331
- (2) SAYILI TABLO
- DAMGA VERGİSİNDEN İSTİSNA EDİLEN KÂĞITLAR 335
- (1) SAYILI TABLO İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
- I — AKİTLERLE İLGİLİ KAĞITLAR 348
- A) MUKAVELENAMELER, TAAHHÜTNAMELER VE
- TEMLİKNAMELER 348
- 1 — Mukavelenameler 348
- a) Genel olarak 348
- b) Mukavelenin mektup teatisi suretiyle yapılması 349
- aa) Başlıca hususlar 349
- bb) Mektup teatisi suretiyle mukavele düzenlenmesinde
- tarafların vergi borcunun ne zaman doğacağı 350
- c) Teklifnameler 5281 sayılı Kanunla damga vergisi kapsamından çıkarılmıştır 352
- d) Akti mutazammın siparişi kabul mektupları 352
- aa) Düzenlemenin esası 352
- bb) Akdi mutazammın siparişi kabul mektubu yerine yazılan
- telgraflar 354
- cc) Teklifhamelerin cevap verilmeden kabulü 355
- e) Kira mukaveleleri 356
- aa) Genel esas 356
- bb) Kendiliğinden süre uzaması 357
- f) Ekici ile satıcı arasındaki tütün alım satım mukavelenameleri ve rehin senetleri 5281 sayılı Kanunla kapsam dışına çıkarılmıştır 357
- g) Konu ile ilgili Danıştay Kararları 358
- 2 — Taahhütnameler 360
- a) Başlıca hususlar 360
- b) Danıştay kararlan 360
- 3 — Temliknameler 362
- a) Genel olarak 362
- b) Özel durumlar 362
- aa) Müteahhit istihkakları 362
- bb) Factoring işlemlerinde beyan-temlikname ayırımı 363
- 4 — Alacak temliki hakkındaki Danıştay kararları 368
- B) TEKLİFNAMELER DAMGA VERGİSİ KAPSAMI DIŞINA ÇIKARILMIŞTIR 368
- C) ANONİM, ESHAMLI KOMANDİT VE LİMİTED ŞİRKET MUKAVELENAMELERİ İLE İLGİLİ POZİSYON
- 5035 SAYILI KANUNLA KALDIRILMIŞTIR 368
- D) KEFALET, TEMİNAT VE REHİN SENETLERİ 369
- 1 — Kefalet senetleri 369
- 2 — Teminat mektupları 370
- 3 — Rehin senetleri 370
- 4 — Yargı kararları 371
- E) TAHKİMNAMELER, SULHNAMELER 374
- F) FESİHNAMELER 374
- G) TURİZM SEKTÖRÜNDE KONTENJAN SÖZLEŞMELERİ 374
- H) İKİNCİ EL ARAÇ SATIŞI 375
- II — KARARLAR VE MAZBATALAR 375
- A) MECLİSLERDEN, RESMİ HEYETLERDEN VE İDARİ DAVALARLA İLGİLİ OLMAYARAK DANIŞTAYDAN
- VERİLEN KARARLAR VE MAZBATALAR 375
- B) HAKEM KARARLARI 376
- C) İHALE KARARLARI 376
- 1 — Pozisyon kapsamına hangi kurumlar girer?. 376
- 2 — İhale kararı nedir? 378
- 3 — İhale kararları ile ilgili diğer Danıştay Kararları 380
- III — TİCARİ İŞLEMLERDE KULLANILAN KAĞITLAR 381
- A) TİCARİ VE MÜTEDAVİL SENETLER 381
- 1 — Kambiyo senetleri ve kambiyo senetlerine benzeyen
- senetler vergi kapsamı dışına çıkarılmıştır 382
- 2 — Emtea senetleri 383
- B) TİCARİ BELGELER 385
- 1 — Akreditif mektup ve telgraflarının durumu
- 5281 sayılı Kanunla açıklığa kavuşmuştur 385
- a) Mahiyeti 385
- b) 5035 sayılı Kanun düzenlemesine göre durum 386
- c) 5281 sayılı Kanun 386
- 2 — Menşe ve mahreç şahadetnameleri 386
- 3 — Bilançolar, gelir tabloları, işletme hesabı hülasaları 387
- 4 — Barnameler 387
- 5 — Tasdikli manifesto nüshaları 387
- 6 — Ordinolar 388
- 7 — Gümrük idarelerine verilen özet beyan formları 388
- IV _ MAKBUZLAR VE DİĞER KAĞITLAR 389
- A) MAKBUZLAR 389
- 1 — Avans makbuzlarının geneli ile kapsam dışına çıkarılmış olması..389
- 2 — Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet
- alımlarına ilişkin ödemeler nedeniyle verilen makbuz,
- ibra senetleri ve diğer kağıtlar 391
- a) Geneli ile durum 391
- b) Kişiler tarafından resmi dairelere verilen belli parayı
- içeren makbuz ve ibra senetleri 391
- aa) Resmi dairelere verilen makbuzlar ve ibra senetleri 392
- bb) Resmi daireler nam ve hesabına kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmeyi veya emir ve havalelerine
- tediyeyi temin eden kağıtlar 393
- cc) Yurt dışı bankalar veya finans kurumlarınca ödenen
- inşaat onarım işi istihkaklarında özellik 394
- c) Hizmet karşılığı alınan paralarla ilgili makbuzlar ve diğer kağıtlar 397
- d) Ödünç alman paralarla ilgili makbuz ve senetler 397
- e) icra dairelerince verilen makbuzlar 397
- B) BEYANNAMELER 398
- 1 — Yabancı ülkelerden posta yoluyla gelen maddelerle ilgili
- beyanname 398
- 2 — Kanun hükümlerine göre resmi dairelere verilen diğer
- beyannameler 398
- C) ÖZET, SURET VE TERCÜMELER 400
- (2) SAYILI TABLO İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
- A) RESMİ İŞLERLE İLGİLİ KAĞITLAR 401
- 1 — Resmi daireler arasında kullanılan kağıtlar 401
- 2 — Resmi dairelerden kişilere verilen kağıtlar 402
- 3 — Kişilerden resmi dairelere verilen kağıtlar 403
- B) ÖĞRENCİLER VE ASKERLERLE İLGİLİ İSTİSNA 405
- C) İŞÇİLER, ÇİFTÇİLER VE GÖÇMENLERLE İLGİLİ KAĞITLAR 406
- D) TİCARİ VE MEDENİ İŞLERLE İLGİLİ KAĞITLAR 406
- E) KURUMLARLA İLGİLİ İSTİSNA 412
- 1 — Kağıt itibariyle istisna 413
- 2 — Mükellef itibariyle istisna 413
- 3 — 2344 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 414
- ÜÇÜNCÜ KISIM
- EK MADDE 2 VE ÖZEL KANUNLARDA YER ALAN İSTİSNALAR
- DAMGA VERGİSİ KANUNUNA 5035 SAYILI KANUNLA EKLENEN EK MADDE 2’DE DÜZENLENEN İSTİSNALARLA ÖZEL KANUNLARI
- UYARINCA UYGULANAN DAMGA VERGİSİ İSTİSNALARI 417
- BİRİNCİ BÖLÜM EK MADDE 2 İLE DÜZENLENEN DÖVİZ KAZANDIRICI FAALİYETLERE İLİŞKİN İSTİSNA
- I — KANUN HÜKMÜ 419
- II — AÇIKLAMALAR 420
- A) İHRACAT İŞLEMLERİ 421
- B) DÖVİZ KAZANDIRICI DİĞER FAALİYETLER 422
- 1 — Faaliyetlerin kapsamı 423
- 2 — İşlemler itibariyle durum 424
- 3 — Belge 425
- III — İZLEME, SORUMLULUK VE MÜEYYİDE 425
- A) İSTİSNA KONUSU İŞLEMİ YAPAN KURULUŞLAR 426
- 1 — Bildirim görevi 426
- 2 — Müeyyide 426
- B) T.C. MERKEZ BANKASININ SORUMLULUĞU 427
- C) DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞINCA YAPILACAK
- BİLDİRİM 427
- D) İLGİLİ MÜKELLEFLER HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER. .427
- İKİNCİ BÖLÜM DİĞER ÖZEL İSTİSNALAR
- I _ “YAP-İŞLET-DEVRET” VE “YAP-İŞLET” MODELLERİ
- KAPSAMINDAKİ İŞLEMLERDE İSTİSNA 429
- A) YAP-İŞLET-DEVRET MODELİNDE İSTİSNA 429
- B) YAP-İŞLET MODELİ KAPSAMINDAKİ İŞLEMLER 431
- II — FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDE İSTİSNA 432
- III — ÖZELLEŞTİRME İŞLEMLERİNDE İSTİSNA 432
- IV — DİĞER HUSUSLAR 433
- EKLER 488 SAYILI KANUNUN KABUL TARİHİ İTİBARİYLE
- 1— DAMGA VERGİSİ KAPSAMINA GİRMEYEN KAĞITLARI
- GÖSTERİR LİSTE 437
- 2— HARÇ KONUSUNA GİRDİĞİ GEREKÇESİ İLE DAMGA VERGİSİ KAPSAMI DIŞINDA BIRAKILAN KAĞITLARI GÖSTERİR LİSTE ….441