KDV İndirimli Oran ve İade

Kdv İndirimli Oran Ve İade Kitabı, Ömer Çakıcı, Abdullah Kütükçü, M.Bahattin Akça, Mustafa Ersan tarafından titiz çalışmalar ve değerli birikimlerle yazılmıştır. Katma değer vergisi’nin çok yönlü bir yapısı ve etki alanını ayrıntılı şekilde Kdv İndirimli Oran Ve İade Kitabında, incelenmiştir. Aynı zamanda son derece karmaşık olan indirimli orana tabi işlemlerde iade uygulamasını örneklerle daha anlaşılır hale getirmek amacıyla geniş kapsamlı şekilde ele alınmıştır. Uygulamacılara, akademisyenlere ve konuyla ilgilenenlere Kdv İndirimli Oran Ve İade Kitabı faydalı olacak nitelikte bir rehberdir.

KİTAP TANITIMI

Yazarlar

Ömer Çakıcı / Gelir İdaresi Grup Başkanı

Abdullah Kütükçü / Gelir İdaresi Müdürü

M.Bahattin Akçay / Gelir İdaresi Müdürü

Mustafa Ersan / Gelir İdaresi Müdürü

Gider Vergileri Kanunu kapsamındaki veya dışındaki diğer tüketim vergilerinin tamamını uygulamadan kaldıran Katma Değer Vergisi Kanunu 1 Ocak 1985 tarihinde yürürlüğe girdi.

Genel tüketim vergilerinin en gelişmiş şekli olan Katma Değer Vergisi başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere, dünyanın çok sayıda ülkesinde uygulanmaktadır. Katma Değer Vergisi Kanunumuz büyük ölçüde Alman mevzuatından esinlenerek hazırlanmıştır. Dolayısıyla Avrupa Birliği KDV direktiflerine uyumlu bir yapı sergilemektedir.

Katma Değer Vergisi’nin üretim zincirinin her aşamasında vergi alınmasını sağlamasından dolayı çok yönlü bir yapısı ve etki alanı bulunmaktadır.

KDV İndirimli Oran ve İade isimli bu çalışma da Bakanlar Kurulu Kararıyla genel oranın dışına çıkarılan ve indirimli orana tabi tutulan mal ve hizmetlerin neler olduğu ayrıntılı olarak açıklanmakta. İndirimli orana tabi işletmelerde iade uygulaması örneklerle anlaşılır ve uygulanabilir bir yöntemle okura aktınlmaktadır.

Kitabın, TÜRMOB Yayınları arasında yer almasını sağlayan Ömer Çakıcı’ya, Abdullah Kütükçü’ye, M. Bahattin Akçay’a ve Mustafa Ersan’a teşekkür eder, bu geniş kapsamlı çalışmanın uygulamacılara, akademisyenlere ve konuyla ilgilenenlere yararlı olmasını dilerim.

ÖNSÖZ

Katma değer vergisinde oran uygulaması sosyal ve ekonomik politika araçlarından biri olarak uygulanagelmiştir. Bu uygulama başlangıçta tek oran olarak yola çıkan ülkemizde de, tek oran uygulamasının birden fazla oran uygulamasından çok daha uygulanabilir ve etkin olduğunu belirten Avrupa Birliği ülkelerinde de temel politika aracı niteliğini korumaktadır.

KDV’de oran belirlemesi kadar, belirlenen oranın uygulanacağı mal ve hizmetlerin sınırlarının çizilmesi de büyük önem arz etmektedir. Dolayısıyla her oran değişikliği aynı zamanda değişen oranın uygulanacağı mal ve hizmet grubunun sınırlarını net olarak çizmeyi de gerekli kılmaktadır. Bu çalışmanın öncelikli amaçlarından birisi Bakanlar Kurulu Kararlarıyla genel oranın dışına çıkarılan ve indirimli orana tabi tutulan mal ve hizmetlerin neler olduğunu daha açık ve net olarak ortaya koymaktır.

KDV oran indiriminin getirdiği ikinci önemli sonuç ise indirimli orana tabi işlemi gerçekleştirenlerin genel oran nedeniyle yüklenip ticari işlemleri kapsamında gideremedikleri KDV tutarlarının söz konusu mükelleflere iade edilmesiyle ilgilidir. KDV Kanununun 29/2’nci maddesinde yer alan ve pek çok alt parametreyi bünyesinde barındıran söz konusu iade işlemi hem düzenlemesi yönüyle hem de uygulaması yönüyle karmaşık bir yapıya sahiptir. Şöyle ki söz konusu maddede yer alan işlemin gerçekleştiği yıl Bakanlar Kurulunca belirlenen tutarın üzerindeki yüklenilip indirim yoluyla giderilemeyen KDV tutarının iade edileceği ve ilgili yıl sadece mahsuben iade yapılacağı, iade hesaplamasının genel KDV beyannamesinden ayrı olarak ve fakat bağlantısı koparılmaksızm, yıl içerisinde kümülatif olarak yapılmasını zorunlu kılmaktadır. İşlemin yapıldığı yılı takip eden yıl nakden iade yapılabilmesi, hesaplamada ilgili yıl mahsuben iade edilmeyen KDV tutarının hesaplanmasını ve izleyen yıla aktarılmasını özellikli hale getirmektedir.

Bu çalışmanın ikinci amacı ise son derece karmaşık olan indirimli orana tabi işlemlerde iade uygulamasını örneklerle daha anlaşılır hale getirmektir.

Bu çalışmanın gerek indirimli oran uygulanacak mal ve hizmetlerin açıklanması, gerekse indirimli orana tabi işlem nedeniyle iadesi istenecek KDV tutarının hesaplanması kapsamında ilgililere faydalı olması en büyük temennimizdir.

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ KISIM

KATMA DEĞER VERGİSİNDE İNDİRİMLİ ORAN KAVRAMI

BİRİNCİ BÖLÜM

AVRUPA BİRLİĞİ’NDE İNDİRİMLİ ORAN

A. GENEL AÇIKLAMA

B. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE İNDİRİMLİ ORAN

İKİNCİ BÖLÜM

TÜRK KDV SİSTEMİNDE İNDİRİMLİ ORAN

A. GENEL AÇIKLAMA

B. VERGİLERİN KANUNİLİĞİ İLKESİ

C. FARKLI ORANA TABİ ÜRÜNLERİN BİRLİKTE SATILMASI

D. İSKONTO UYGULAMASI

E. KONUTTA KDV UYGULAMASI

İKİNCİ KISIM

İNDİRİMLİ ORANDA KATMA DEĞER VERGİSİNE TABİ MAL (TESLİM) VE HİZMETLER

BİRİNCİ BÖLÜM

YÜZDE 1′E TABİ MAL (TESLİM) VE HİZMETLER (I SAYILI LİSTE)

A. GENEL AÇIKLAMA

B. (%1) ORANINDA KDV’YE TABİ MAL VE HİZMETLER

İKİNCİ BÖLÜM

YÜZDE 8′E TABİ MAL (TESLİM) VE HİZMETLER ((II) SAYILI LİSTE)

BİRİNCİ ALT BÖLÜM

YÜZDE 8′E TABİ GIDA MADDELERİ

A. (%8) ORANINDA KDV’YE TABİ GIDA MADDELERİ

İKİNCİ ALT BÖLÜM

YÜZDE 8′E TABİ DİĞER MAL VE HİZMETLER

ÜÇÜNCÜ KISIM

İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERDE İADE UYGULAMASI

BİRİNCİ BÖLÜM

İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERDE İADE UYGULAMASININ GENEL ESASLARI

A. Genel Açıklamalar

B. İade Uygulamasının Temel İlkeleri

C. İade Hesabına Dahil Edilebilecek KDV

D. İade Tutarının Hesaplanması

E. Mahsuben İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

F. Nakden İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

G. İndirimli Orana Tabi İşlemin Matrahının Değişmesi

H. İndirimli Orana Tabi Malın Özel Matrah Şekli Uygulaması Kapsamında Tesliminde İade Tutarının Hesaplanması

İKİNCİ BÖLÜM

İADE TALEBİNDE BULUNAN MÜKELLEFLER BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR

A. İndirimli Orana Tabi İşlemleriyle Birlikte Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemleri Bulunan Mükelleflerin İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

B. Fason Tekstil ve Konfeksiyon İşlerinden Kaynaklanan İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

C. Özel Hesap Dönemi Tayin Edilen Mükelleflerin İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

D. Şahıs Şirketleri İle Adi Ortaklıkların İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

E. Seyahat Acentelerinin Durumu

F. Kamu Kurum ve Kuruluşlarının İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

G. Mükellefiyeti Sona Erenlerin İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

H. Devrolan, Bölünen veya Birleşen Mükelleflerin İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

I. Özel Esaslara Tabi Mükelleflerin İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

UYGULAMA ÖRNEKLERİ

İLGİLİ MEVZUAT

GÜNCEL KDV ORANLARI

119 SERİ NO’LU KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ