Örnek Olaylarla KDV Kanunu Uygulaması

ÖNSÖZ

Gelir İdaresi Başkanlığının açıkladığı bilgilere göre, hâlihazırda, faal katma dağar vergisi mükellefi sayısı 2.504.490′dır. Genel bütçe gelirlerinin yüzde 70’lnl katma değer vergisi ile özel tüketim vergisinin teşkil ettiği de bilinen bir gerçektir. Bu rakamlar bile katma değer vergisinin önemini ve mahiyetini anlatmak İçin başlı başına yeterlidir.

Ülkemizde vergi mevzuatına ilişkin düzenlemelerin çerçevesi kanun ile belirlenmek­le beraber, pek çok özellikli husus idarenin düzenleyici işlemleri olan tebliğ, yönetmelik, sirküler ve genelgeler ile düzenlenmektedir. Katma Değer Vergisi Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01.01.1985 tarihinden KDV tebliğlerinin tek tebliğ altında toplandığı 26.04.2014 ta­rihine kadar idare tarafından toplam 123 tebliğ ve 67 sirküler yayımlanmıştır. Söz konusu dağınıklık ve karmaşık yapıyı düzenlemek amacı ile 26.04.2014 tarihinde KDV Genel Uy­gulama Tebliği çıkarılmış ve tüm tebliğler tek tebliğ altında düzenlenmiştir. Ancak Genel Uygulama Tebliği’nin yayımlandığı tarihten bugüne kadar geçen süre içinde, genel teb­liğde değişiklik veya tebliğe ekleme yapılması amacıyla 11 yeni tebliğ daha çıkarılmıştır.

öte yandan idare tarafından mükelleflerin izahat taleplerine karşılık olarak verilen özelgeler de, vergi uygulamaları açısından oldukça önemli bir yere gelmiştir, özellikle 425 seri No.lu Vergi Usul Genel Tebliğinde özelgenin, benzer durumdaki tüm mükellef­ler bakımından geçerli olduğunun ifade edilmiş olması, özelgenin etki alanını genişlet­miştir. Yine, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 140′ıncı maddesinde yer alan hükümler dairesinde, rapor değerlendirme komisyonlarının raporları değerlendirirken özelgele- re uygunluk yönünden de değerlendirme yapmak ile yükümlü kılınması, dolaylı olarak özelgelerin vergi inceleme elemanlarını da bağlaması sonucunu doğurmuştur.

işte bu çalışmanın kaleme alınmasındaki amaç da, tam bu noktada ortaya çıkmakta­dır. Bu çalışmada temel hedefimiz, dağınık ve karmaşık olan katma değer vergisi mev­zuatını örnek olaylar üzerinden açıklamaktır. Örnek olaylar üzerinden anlatım yapılırken, kanuni mevzuat ile ikincil düzenlemelere detayları ile yer verilmiş, ayrıca idare tarafından verilen özelgeler ile idarenin yerleşik görüşü haline gelmiş hususlara da değinilmiştir.

Öte yandan çalışmamızda, katma değer vergisinde bir ihtisas alanı olan iade mü­essesine ilişkin olarak kapsamlı uygulama örneklerine yer verilmiştir. Katma değer vergisi alanında belki de en fazla ihtilaf konusu yaratan bu konu hakkında, okuyucunun kapsamlı bir şekilde bilgi sahibi olması ve konunun detayları ile anlaşılabilmesi hedef­lenmiştir. Böylelikle okuyucuların hem katma değer vergisinin genel sistematiğini kav­raması hedeflenmiş hem de özellikli hususlar okuyucu ile buluşturulmuştur.

Bu haliyle çalışmamızın; mesleki yetki ve yeterlik sınavına hazırlananlara, vergi uy­gulayıcılarına ve mali hukuk alanında akademik çalışma yapan kişilere fayda sağlaya­cağı inancındayız.

Kitaba yönelik her türlü eleştiri ve önerilerinizi kdvuygulamasi@gmail.com adresine gönderebilirsiniz.

Saygılarımızla.

20.04.2017/ANKARA

İÇİNDEKİLER

ÖRNEK 1 Şahsi Eşyaların Internet Üzerinden Açık Arttırma

Usulüyle Satışı – Ticari Faaliyette Devamlılık Unsuru……………………………………………………. 9

ÖRNEK 2 Teslim Sayılan Hâller – Malın İşletmede Sarfı – Malın İşletme

Sahibine Verilmesi…………… ………………………………………….. ………………………………………………. 12

ÖRNEK 3 Matraha Dâhil Olan Unsurlar – Kur Farkı – Vergiyi Doğuran Olay – Malın Nakliyesine Başlanılması – Teslim Bedelinin Çek ile

Tahsili – Çekin Ciro Edilmesi…………………………………………………… 15

ÖRNEK 4 Henüz Başlamamış Olan Faaliyete Hiç Girişilmemesi – ihale,

Artırma ve Eksiltmelere iştirak Edilmemesi Karşılığında Alınan

Bedellerin KDV Karşısındaki Durumu                                         ………20

ÖRNEK 5 Vergiden istisna Edilen işlemlerde İstisnadan Vazgeçme ve

İstisnaların Sınırı….,.,,,^……………………………………………………………… 25

ÖRNEK 6    Promosyon Olarak Ücretsiz Verilen İnternet Hizmetinin

KDV Karşısındaki Durumu…………………………………………………………… 29

ÖRNEK 7 Fazla ve Yersiz Alınan Verginin İadesi – Tarafların Düzeltme

……………………….. ……………….. “……… 32

ÖRNEK 8 Hizmet İfasından Önce Fatura Düzenlenmesi – Hizmetin İptal

Edilmesi veya Vazgeçilmesi Hâlinde Düzeltme İşlemleri……………………….. 37

ÖRNEK 9 Mal İhracatı – Beyan Dönemi – İhracat Matrahının Tespitinde Esas Alınacak Döviz Kuru – Azami İade Tutarının Hesaplanması (Genel Yönetim Giderleri ve Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerden Pay

ÖRNEK 10 Mal İhracatı – Beyan Dönemi – İhracat Matrahının Tespitinde

Dikkate Alınacak Döviz Kuru – ATİKTere İlişkin Yüklenilen KDV’nin

İade Talep Zamanı (İşletmede Fiilen Kullanılmayan ATİK)…………………….. 51

ÖRNEK 11 Mat İhracatı – Sahte Belge Kullanımı – Haksız Yere KDV İadesi -

Banka Teminat Mektubu Verilmesi……………………………………………………. 60

ÖRNEK 12 Mal İhracatı – Ürün Reçetesi Kavramı – Stokta Bulunan Mallardan İade Tutarına Pay Verilmesi – Genel Üretim Giderlerine İlişkin

Yüklenilen KDV………………………………………………………………………………. 67

ÖRNEK 13 İhraç Edilen Malın Geri Gelmesi Durumu – İadenin Talep Edilmemesi – İadenin Talep Edilmesi Ancak Henüz Gerçekleştirilmemesi – İadenin Alınması Durumlarında Yapılacak

İşlemler…………………………………………………………………………………………… 75

ÖRNEK 14 İhraç Edilen Malın Zayi Olması – Zayi Olan Mala İlişkin Yüklenilen KDV’nin Durumu – Zayi Olan Mala İlişkin Olarak Alınan Sigorta

Tazminatı…………………………………………………………………………………………… 79

ÖRNEK 15 Kurumların Aktifinde En Az İki Tam Yıl Süreyle BulunanTaşınmazların Satışı – Taşınmazların İktisabında Yüklenilen KDV’nin İndirimi……………………………………………………………………………………. 82

ÖRNEK 16 Antrepoda Mal Teslimi – Teslime Konu Mal Millileşmeden

Miktann Değişmesi………………………………………………………………… fi

ÖRNEK 17 Hizmet İşletmelerinde Verilen Bahşişler – İsim Hakkının

Kiralanması……………………………………………………………………….   9

ÖRNEK 18 işletmeye Sermaye Olarak Konulan Değerlerin KDV Karşısındaki

Durumu………………………………………………………. …………………. 9!

ÖRNEK 19           Çekiliş ile Hediye Verilmesinin KDV Karşısındaki Durumu…………………………. 91

ÖRNEK 20           Promosyon Ürünlerinde KDV Uygulaması……………………………………….. 101

ÖRNEK 21           ihraç Kayıtlı Mal Teslimi…………………………………………………… 106

ÖRNEK 22           Mal İhracı – İhraç Kayıtlı Mal Teslimi……………………………………………. 115

ÖRNEK 23 Mal İhracı – İhraç Kayıtlı Teslime Konu Malların Süresinde İhraç Edilmemesi Hâli – İade Edilecek Tecil Edilemeyen KDV Hesabı -

Tevkifata Tabi Malların İhraç Kayıtlı Teslimi…………………………………. 121

ÖRNEK 26 İhraç Kayıtlı Mal Teslimi – Tecil Terkin İhlali……………………………………….. 132

ÖRNEK 25 İmalatçı Vasfı Olmaksızın İhraç Kayıtlı Teslim – Takvim Yılı

Aşıldıktan Sonra İhracatçıya Rücu Edilen KDV’nin İndirim Hakkı……………. 161

ÖRNEK 26 Dahilde İşleme Rejimi (KDV Geçici 17. Madde) Kapsamında

Satıcı ve Alıcı Firmaların İade Hesabı………………………………………… 151

ÖRNEK 27 İndirimli Orana Tabi Teslimler – Net 150 m2 Altı Konut

Teslimlerinde İade Edilecek KDV’nin Hesabı – Konut ile Birlikte

Ankastre Mutfak Setlerinin Teslimi…………………………………………… 162

ÖRNEK 28 İndirimli Orana Tabi Teslim – Sonraki Döneme Devreden KDV Kıyaslaması – Tevkifata Tabi İşlemlerle Aynı Dönemde KDV

İadesi Alınması……… 31…………………………………………………… 175

ÖRNEK 29 Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki Teslimler – Global Listede

Yer Alan Fiyatların Değişmesi – Makine Teçhizatın Kısmen İndirime

Tabi İşlerde Kullanılması…………………………………………………….. 181

ÖRNEK 30 Transfer Fiyatlandırması Kapsamında Yapılan Düzeltme Sonrası

KDV’nin İndirim Dönemi…………………………………………………….. 189

ÖRNEK 31 Transfer Fiyatlandırması Kapsamında İthalat Matrahının

Değişmesi……………………………………………………………… 192

ÖRNEK 32 Lisanslı Depoculuk Kapsamında Yapılan İşlemler……………………………….. 195

ÖRNEK 33 Kıdem Tazminatı Ödemelerinin KDV Karşısındaki Durumu- Matraha

Dâhil Olan Unsurlar……………………………………………………… 201

ÖRNEK 36 Arsa Karşılığı Konut Teslimi – Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine

Konut Teslimi…………………………………………………………… 206

ÖRNEK 35 Eğitim Kurumlarına ilişkin İstisna – Burslu Öğrenim Görülmesi -

Okul Kapasitesinin %10’unun Hesaplanması……………………………… 207

ÖRNEK 36 Yurt Dışı Fuara Teşhir Amaçlı Gönderilen Malın Yurt Dışında

Satılması – Yurt Dışına Eşantiyon Mal Gönderilmesi                           210

ÖRNEK 37 Diplomatik Temsilciliklere Verilen Yapım İşi – Alt Taşeronlarda

KDV Tevklfatı……………………………………………………. 213

ÖRNEK 38 Haczedilen Binek Aracın Satılması – Müzayede Mahalli -

Satışın İptali……………………………… .–._f._rfrfff._fr,,„_rr,_)trrrrrr…… 216

ÖRNEK 39 Genel Bütçeli Kurumlar Tarafından Yapılan işlemlerin KDV

Karşısındaki Durumu ………………………………………. —.219

ÖRNEK 40 İmalat Firelerinin KDV Karşısındaki Durumu……………………… 228

ÖRNEK 41 Defter ve Belgelerin Zayi Olması Hâlinde iade Talebi ………….. 230

ÖRNEK 42 Garanti Kapsamında Verilen Hizmetler – Değişim İçin Alınan

Malların Yurt Dışı Firmaya Bedelsiz İhracı…………………… —233

ÖRNEK 43 Yabancı Bayraklı – Türk Bayraklı Gemilere Garanti Kapsamında

Verilen Tadil Bakım Onarım Hizmetleri…………………………… ..237

ÖRNEK 44 Gelir Vergisi Kanunu’nun 18. Maddesi Kapsamında Yapılan

İşlemlerin KDV Karşısındaki Durumu………………….. —…. —241

ÖRNEK 45 Internet Üzerinden Ürün Satın Alma, Uygulama İndirme İmkânı

Tanıyan Gift – Cardların KDV Karşısındaki Durumu……. —…— ..251

ÖRNEK 46 Potansiyel Mükellefin Taşınmaz Kiralaması – Kiralama İşlemine

İlişkin Bedelin Toplu ödenmesi Hâlinde Verginin Beyan Dönemi….. 253

ÖRNEK 47 ithalata ilişkin Verilen Ürün Bulma ve Aracılık Hizmetinin KDV

Karşısındaki Durumu ……………………………………….. —…256

ÖRNEK 48 Serbest Meslek Faaliyeti Kapsamında Yurt Dışına Verilen

Hizmetler – Hizmet İhracı………………………………… —…… 258

ÖRNEK 49 ithalatta KDV Matrahının Tespiti – Gümrük Beyannamesinin

Tescilinden Sonra Ortaya Çıkan Vade Farkları……………………. 261

ÖRNEK 50 Nevi Değiştirme İşlemlerin KDV Karşısındaki Durumu………………… 265

ÖRNEK 51 Kısmi Vergi İndirimi – Serbest Bölgelere Yapılan İhraç Amaçlı

Taşımalar – Uluslararası Taşımacılık_____________________________ ….274

ÖRNEK 52 İkinci El Binek Oto Satışı – Hurda Araca İlişkin Sigorta Bedeli -

Şoförlü Araç Kiralama………………………… …_______ ….___ 283

ÖRNEK 53 Adi Ortaklığın Gayrimenkul Teslimi – Adi Ortaklığa İlişkin Hisse

Devri Adi Ortaklığın Son Bulması…………………………………. 292

ÖRNEK 54 Yurt Dışında Bulunan Taşınmazın Satışı – KDV’nin Konusuna

Girmeyen İşlemler Dolayısıyla Yüklenilen KDV’nin Durumu……….. 298

ÖRNEK 55 Yurt Dışından Alınan Satış Primi – Credit Note Kavramı ve Belge Düzeni… 300 ÖRNEK 56 Potansiyel Mükelleften Binek Oto Alımı – İkinci El Binek Araç

Satışlarında KDV………………………………… ……………… 303

ÖRNEK 57 Kısmi Tevkifat Kapsamındaki Hizmetin Yurt Dışında Mukim Firmadan Alınması – KDV Kanunu ve VUK Yönünden Dikkate Alınacak Döviz Kurları – Kısmi Tevkifata Tabi işlemin Tam Tevkifata Tabi Olması Durumu………….                                                                                                               ………………………….. 30*/

ÖRNEK 58 KDV Mükellefi Olmayanlar Tarafından Gerçekleştirilen Araç

Kiralama İşlemi…………………………………. ………………………3] 1

ÖRNEK 59 5018 Sayılı Kanuna Ekli Listede Yer Alan Kuruluşlar Tarafından

Şoförlü Araç Kiralama – İş Gücü Temini – Araç Kiralama İşi…………. 313

ÖRNEK 60 Serbest Bölgeye Verilen Mimari Proje Hizmeti – Tevkifatlı

İşlemden Vazgeçme…………………………….. … 3\7

ÖRNEK 61 Yap – İşlet – Devret Modeli Kapsamında Hazır Beton Teslimi……………. 322

ÖRNEK 62 Büyükşehir Belediyelerinin İktisadi İşletmelerine Verilen iş Gücü

Temin Hizmeti…………………………………………      ……………321

ÖRNEK 63 Genel Bütçeli İdarelerin Aldığı İş Güvenliği Hizmetinde KDV

Tevkifatı………………………………………………………….     331

ÖRNEK 64 KDV Mükellefiyeti Bulunmayanlara Verilen Yapı Denetim Hizmeti Hangi Tur Mükellefiyette KDV Tevkifatı Uygulanacağı -

KDV İndirimi………………………………………………………     334

ÖRNEK 65 Üniversite Tarafından Yapılan Kiralama İşi – Yurt Dışına iş Makinesi

Kiralama – Finansat Kiralama Kapsamında Uçak Kiralama…………… 340

ÖRNEK 66 Yapım İşi – Profil Teslimi – Yün Teslimi – Organizasyon Hizmeti

Kapsamında KDV Tevkifatı………………………………………….   353

ÖRNEK 67 Özel Tüketim Vergisi Kanunu Kapsamında İndirimli Vergi

Uygulamalan Sonucunda Fazla/Yersiz Ödenen KDV………………….. 353

MONOGRAFİ——————— …——————————————————– 363

KAYNAKÇA———————– ……—- ………………………………………… 393