Türk Vergi Hukukunda Vergi Suç Ve Kabahatleri Bakımından Yorum Ve İspat

ÖNSÖZ

Vergi borcu/alacağı ilişkisi niteliğinin etkisi ile kamu gücü ağır basan vergi hukuku kavram ve kurumları, yorum ve ispata dair yaklaşımlar yoluyla vergi ödevlisi için katlanılması ağır sonuçlar ihtiva edebilmektedir. Özellikle vergi idaresi ve yargı organlarında, vergiden kaçınma, vergi kaçakçılığı ve vergi kanunlarının içerik sorununa dair üretilen yorum ve ispata ilişkin doktrin, uygulama ve yaklaşımlar konuyu özellikli hale getirmektedir. Hukuk düzeni içerisinde ifade bulmanın koşutu olan insan haklarına sıkı bağ ile birlikte, kamu düzenini tamamlayıcı fonksiyon vergi hukukunda, yorum ve ispat kavramlarını, içerik, sınır, özellikler gibi konularla hiçbir zaman güncelliğini kaybetmeyecek şekilde belirginleştirmektedir.
Vergi hukuku, ceza hukuku ve idare hukuku gibi kamu gücü varlığının en etkin hissedildiği alanların etkileşim alanında olan, kavram ve kurumlarını bu hukuk dallarından devşiren vergi ceza hukukunda ise yorum ve ispat, vergi hukukunda önemsenen ve özel bir kimliğe sahip olan yorum ve ispattan farklı ele alınmalıdır. Bir boyutuyla vergi idaresi, vergi yargısı, diğer boyutuyla adli yargının konu alanına dahil olan vergi ceza normlarının yorum ve ispatı, kendine özgü bir takım özellikler ihtiva ederken, bu özelliklerin açığa çıkartılması ve bunlara dair farkındalığının oluşturulması ihtiyacı içindedir. Bu doğrultuda, vergi ceza hukukunun gelişimine katkı sağlayacak nitelikte, vergi ceza normunun varlığı ve bu varlığın gerektirdiği kendine özgü yapı izah edilerek, vergi hukukunda özgün kimliğe sahip olan yorum ve ispatın, vergi suç ve kabahatleri nezdindeki etkisi ve önemi ile özellik gösterdiği düşünülen hususlar değerlendirilmektedir.
Vergi suç ve kabahatlerinin, vergi hukukunu tamamlayan fonksiyona sahip olduğu fikri ile ele alan çalışmamız, farklı yargılama usullerinin kendi yapılarına has özelliklerini kaybetmeden pozitif düzenlemeler itibariyle çözümler sunmakta ve aynı zamanda olması gerekene ilişkin düşünceler içermektedir.

İÇİNDEKİLER

• ÖNSÖZ-V
• İÇİNDEKİLER-VII
• KISALTMALAR LİSTESİ-XIII
• GİRİŞ-1
• BİRİNCİ BÖLÜM
• TÜRK VERGİ HUKUKU BÜTÜNÜNDE YORUM VE
• İSPATIN GENEL ÇERÇEVESİ
• I. Genel Olarak Yorum ve İspat-7
• A. Yorum Kavramı ve Tanımı-7
• B. Yorumun İşlevi-11
• C. İspat Kavramı ve İspatın Konusu-15
• D. Yorum ve İspat İlişkisi-18
• II. Vergi Hukukunda Yorum-20
• A. Genel Olarak-20
• B. Vergi Hukukunda Yorumun Yasal Dayanağı-25
• C. Vergi Hukukunda Yorum Türleri-31
• 1. Genel Olarak-31
• 2. Yasama Yorumu-31
• 3. Yargısal Yorum-32
• 4. Bilimsel Yorum-35
• 5. İdari Yorum-36
• D. Vergi Hukukunda Yorum Yöntemleri-37
• 1. Genel Olarak-37
• 2. Lafzi (Deyimsel) Yorum-41
• 3. Tarihi Yorum-45
• 4. Sistematik Yorum-47
• 5. Amaçsal (Gai) Yorum-49
• E. Vergi Hukukunda Yorumun Özellikleri-53
• 1. Genel Olarak-53
• 2. Verginin Kanuniliği İlkesi-54
• a. Kavram-54
• b. Norm Değeri-57
• c. Yorum İle İlgili Sonuçları-61
• 3. Ekonomik Yaklaşım İlkesi-64
• a. Kavram ve Kapsam-64
• b. Peçeleme-72
• c. Doktrin-76
• d. Karşılaştırmalı Hukuk-79
• aa. Almanya-79
• bb. Fransa-81
• cc. İngiltere-82
• dd. Amerika Birleşik Devletleri-83
• e. Ekonomik Yaklaşımın Sınırları-84
• 4. Kıyas Yasağı-89
• 5. Kavramların Yorumu-94
• 6. Vergi Hukukunda Tipleştirme ve Tipiklik-96
• 7. Vergi Hukukunda Boşluk Doldurma ve Takdir Yetkisi-98
• 8. Vergi Hukukunda Aksi ile Kanıt ve Evleviyet-102
• 9. Vergi Hukukunda Yorumun Sonuçlarına Göre Sınıflandırılması-103
• a. Beyan Edici Yorum-103
• b. Düzeltici Yorum-104
• c. Geliştirmeci Yorum-104
• d. Genişletici Yorum-104
• e. Daraltıcı Yorum-105
• f. Hazine veya Mükellef Lehine Yorum-106
• III. Vergi Hukukunda İspat-109
• A. Genel Olarak-109
• B. Vergi Hukukunda İspatın Yasal Dayanağı-111
• C. Vergi Hukukunda İspatın Konusu-112
• D. Vergi Hukukunda İspat Yükü-114
• 1. Mükellefin Defter ve Belge Düzenine Uyma Ödevi-117
• 2. İktisadi, Ticari, Teknik İcaplara Uymayan veya Olayın Özelliğine Göre Normal ve Mutad Olmayan Bir Durumu İddia Eden İspat Yükünü Taşır-118
• E. Vergi Hukukunda Delil-120
• İKİNCİ BÖLÜM
• 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNUNDA YER ALAN
• VERGİ SUÇ VE KABAHATLERİ
• I. Vergi Hukuku ile Ceza Hukuku İlişkisi-123
• A. Genel Olarak-123
• B. Vergilendirme Yetkisi-125
• C. Cezalandırma Yetkisi-129
• 1. Suç Kavramı-131
• 2. Ceza Kavramı-134
• 3. Kabahat ve İdari Yaptırım Kavramları-136
• D. Vergilendirme Yetkisi ve Cezalandırma Yetkisi Etkileşimi-141
• 1. Vergi Normu-Vergi Ceza Normu Ayrımı-141
• 2. Vergilendirme Yetkisi ve Cezalandırma Yetkisi Etkileşim Alanında Vergi Ceza Normları-144
• II. Vergi Ceza Normu-148
• A. Genel Olarak-148
• B. Vergi Suçu Kavramı-152
• C. Vergi Suçu-Vergi Kabahati Ayrımı-155
• 1. Vergi Kabahati Karşılığında Uygulanan Yaptırımların Hukuki Niteliği-158
• 2. Vergilendirme İşlemleri İçinde Vergi Cezası Kesme İşlemi-159
• III. Vergi Usul Kanunu’nda Yer Alan Vergi Suçları-163
• A. Vergi Kaçakçılığı Suçları-163
• 1. Kanuni Unsur (Tipiklik)-163
• a. Genel Bilgiler-163
• aa. Fail-165
• bb. Mağdur/Suçtan Zarar Gören-171
• cc. Vergi Kaçakçılığı Suçlarının Maddi Konusu-172
• b. Maddi Unsur (Tipik Fiil)-175
• aa. VUK, m. 359 a) Bendinde Yer Alan Fiiller-176
• bb. VUK, m. 359 b) Bendinde Yer Alan Fiiller-197
• cc. VUK, m. 359 c) Bendinde Yer Alan Fiiller-207
• c. Manevi Unsur-210
• 2. Hukuka Aykırılık Unsuru-214
• B. Vergi Mahremiyetini İhlal Suçu-216
• 1. Kanuni Unsur (Tipiklik)-216
• a. Genel Bilgiler-216
• aa. Fail-219
• bb. Mağdur/Suçtan Zarar Gören-221
• cc. Vergi Mahremiyetini İhlal Suçunun Maddi Konusu-221
• b. Maddi Unsur (Tipik Fiil)-223
• c. Manevi Unsur-225
• 2. Hukuka Aykırılık Unsuru-226
• C. Mükelleflerin Özel İşlerini Yapma Suçu-229
• 1. Kanuni Unsuru (Tipiklik)-229
• a. Genel Bilgiler-229
• aa. Fail-230
• bb. Mağdur/Suçtan Zarar Gören-231
• cc. Mükelleflerin Özel İşlerini Yapma Suçunun Maddi Konusu-231
• b. Maddi Unsur (Tipik Fiil)-233
• c. Manevi Unsur-234
• 2. Hukuka Aykırılık Unsuru-234
• IV. Vergi Usul Kanunu’nda Yer Alan Vergi Kabahatleri-235
• A. Vergi Ziyaı Kabahati-235
• 1. Kanuni Unsur-235
• a. Genel Bilgiler-235
• aa. Fail-236
• bb. Mağdur/Suçtan Zarar Gören-238
• cc. Vergi Ziyaı Kabahatinin Maddi Konusu-239
• b. Maddi Unsur-240
• c. Manevi Unsur-243
• 2. Hukuka Aykırılık Unsuru-247
• B. Usulsüzlük Kabahatleri-248
• 1. Kanuni Unsur-248
• a. Genel Olarak-248
• aa. Fail-248
• bb. Mağdur/Suçtan Zarar Gören-249
• cc. Usulsüzlük Kabahatlerinin Maddi Konusu-250
• b. Maddi Unsuru-250
• aa. Genel Usulsüzlük Kabahatinin Maddi Unsuru-250
• bb. Özel Usulsüzlük Kabahatinin Maddi Unsuru-252
• c. Manevi Unsur-257
• 2. Hukuka Aykırılık Unsuru-257
• ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
• VERGİ SUÇ VE KABAHATLERİNDE YORUM VE
• İSPATA DAİR ÖZELLİKLER
• I. Vergi Suç ve Kabahatlerinde Yorum-259
• A. Vergi Suç ve Kabahatlerinde Yorumun Konusu ve Kapsamı-259
• B. Vergi Suç ve Kabahatlerinde Yoruma Ait Özellikler-262
• 1. Yorum Türleri-262
• 2. Uygulanacak Norm Sorunu-264
• a. Vergi Suçlarında-264
• b. Vergi Kabahatlerinde-269
• 3. Yorum Yöntemlerinin Görünümü-271
• a. Lafzı Yorum-272
• b. Tarihi Yorum-273
• c. Sistematik Yorum-274
• d. Amaçsal Yorum-274
• 4. Vergi Suç ve Kabahatlerinde Ekonomik Yaklaşım İlkesi-278
• 5. Vergi Suç ve Kabahatlerinde Kanunilik İlkesi-281
• a. Vergi Suç ve Cezalarında Kanunilik-283
• b. Vergi Kabahatleri ve İdari Yaptırımlarda Kanunilik-285
• 6. Kıyas ve Kıyasa Yol Açacak Biçimde Genişletici Yorum Yasağı-289
• 7. Vergi Ceza Normlarında Geçmişe Etki Yasağı-292
• 8. Vergi Ceza Normlarına Ait İlkelerle Yorum-295
• II. Vergi Suç ve Kabahatlerinde İspat-300
• A. Vergi Suç ve Kabahatlerinde İspatın Konusu: Fiil ve Manevi Unsur-301
• B. Vergi Suç ve Kabahatlerinde İspata Ait Özellikler-303
• 1. Vergi Suç ve Kabahatlerinin Ortaya Çıkarılması ve İspat İle İlişkisi-304
• 2. Vergi Suç ve Kabahatlerinde İspat Ölçütü-311
• a. Maddi Gerçeğin Araştırılması ve Vergi Suçlarında İspat Ölçütü-313
• b. Re’sen Araştırma İlkesi ve Vergi Kabahatlerinde İspat Ölçütü-318
• 3. Vergi Suç ve Kabahatlerinde İspata Dair İlke Odaklı Tercih Sorunu: Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi mi? İspat Yükü Kuralları mı?-321
• a. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi-321
• b. Vergi Hukukunda İspat Yükü Kuralları-327
• aa. İspat Yükünün Paylaşımı-328
• i. İspat Yükünün Mükellefte Olduğu Durumlar-329
• ii. İspat Yükünün İdarede Olduğu Durumlar-331
• iii. İspat Yükü Kurallarının Ekonomik Yaklaşım İlkesi Kullanılarak Esnetilmesi-332
• c. Şüpheden Sanık Yararlanır VS. İspat Yükü-333
• 4. Vergi Suç ve Kabahatlerinde Deliller-345
• a. Yargı Nezdinde Oluşan Deliller-346
• b. Mükellef Nezdinde Oluşan Deliller-351
• c. Vergi İdaresi Nezdinde Oluşan Deliller-356
• d. Vergi Suç ve Kabahatleri Bakımından Susma Hakkı-359
• e. Hukuka Aykırı Olarak Elde Edilen Deliller-369
• 5. Vergi Mahkemesi ile Ceza Mahkemesi Etkileşimi-372
• SONUÇ VE ÖNERİLER-383
• YARARLANILAN KAYNAKLAR-397