Türkiye'nin Muhasebe Kitapları Satış Sitesi
Vergi ve Muhasebe Uygulamaları (2 Cilt)

Vergi ve Muhasebe Uygulamaları (2 Cilt)

Vergi Başmüfettişi Mehmet Emin Akyol, YMM Muzaffer Küçük


Baskı Tarihi: Nisan 2016
Sayfa Sayısı: 1.Cilt 1028 Sayfa , 2.Cilt 1792 Sayfa
Fiyatı: 111 TL
İndirimli Fiyatı:110 TL (Kdv Dahil)
BASKISI TÜKENDİ
KİTAP HAKKINDA
  • Google
  • Tw
  • Fb
Vergi Ve Muhasebe Uygulamaları Kitabı, Vergi Başmüfettişi Mehmet Emin AKYOL, YMM Muzaffer KÜÇÜK tarafından profosyonel birikimler ile titiz bir çalışmanın sonucunda yazılmıştır. İki cilt 1732 sayfadan oluşan Vergi Ve Muhasebe Uygulamaları Kitabı, gerek konunun izahında gerek tartışmalı hususların açıklanmasında öncelikle mali mevzuat hükümleri dikkate alınarak hazırlanan eser vergilemeye ilişkin mali uygulamaların muhasebe hesaplan başlığı altında sınıflandırılarak açıklanmasıdır. Ücretsiz kargo imkanı ile Vergi Ve Muhasebe Uygulamaları Kitabını sitemizden satın alabilirsiniz ı

M. Emin AKYOL – Vergi Başmüfettişi (E. Baş Hesap Uzmanı)

1955 yılında Çankırı’da doğdu. 1973 yılında Çorlu Lisesi’ni, 1978 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi. Aynı yıl açılan giriş sınavını kazanarak Hesap Uzman Yardımcılığı’na, yeterlik sınavını da başararak 22 Nisan 1981 tarihinde Hesap Uzmanlığı’na atandı. 6 Haziran 1988 tarihinde Baş Hesap Uzmanı oldu. 1988 yılında 1 yıl, 1999 yılında da 4 ay süre ile ingiltere’de etüd ve incelemelerde bulundu. Hesap Uzmanları Kurulu Ankara Grup Başkan Yardımcılığı, Kurul Başkan Yardımcılığı ve Ankara Grup Başkanlığı yaptı. Halen Vergi Denetim Kurulunda Vergi Başmüfettişi olarak görev yapmaktadır. Evli ve 2 çocuk babasıdır. Muhtelif dergilerde yayımlanmış çok sayıda makalesi, “Yeni Teşvik Sistemi ve Yatırımlara Sağlanan Destek Unsurları“ adlı kitapçığı, Muzaffer KÜÇÜK ile birlikte yazmış olduğu “Tekdüzen Hesap Planı ve Mali Tablolar” ve“Yeni Sisteme Göre Geçici Vergi Uygulama Esasları“ adlı kitapları bulunmaktadır.

Muzaffer KÜÇÜK – YMM (E. Baş Hesap Uzmanı)

1970 yılında Gülnar/Mersin’de doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini burada tamamladı. 1987 yılında başladığı Gazi Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi, işletme Bölümü’nden 1991 yılında mezun oldu. 1992 yılında derece ile girdiği Hesap Uzmanları Kurulu’nda; 1992-1995 yılları arasında Hesap Uzman Yardımcılığı, 1995-2003 yılları 1 arasında Hesap Uzmanlığı, 2003-2005 yılları arasında Baş Hesap Uzmanlığı ve 2005-2010 yılları arasında Hesap Uzmanları Kurulu            Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulundu. Kasım 2012 tarihinde istifa etmek suretiyle kamu görevinden ayrıldı. Halen Yeminli Mali Müşavirlik yapmaktadır. Evli ve 2 çocuk babasıdır. Bilimsel ve Mesleki Çalışmaları;

  • “Tekdüzen Hesap Planı Uygulaması” konusunda değişir yapraklı (5 cilt) kitabı (ortak),
  • “Geçici Vergi Uygulaması” konusunda kitabı (ortak),
  • “Türkiye Muhasebe Standartları Uygulaması” konusunda kitabı,
  • “Kurum Kazançlarının Tespiti, Beyanı ve Vergilendirilmesi” konusunda kitabı,
  • “Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Kılavuzu” konusunda (15 adet) el kitabı,
  • “Değerleme ve  Dönem  Sonu  işlemleri”  konusunda  (15  adet)  el  kitabı,
  • Hakemli   dergilerde  yayımlanan,   mali   konularda   200′e  yakın   makalesi,
  • “Vergi Usul Kanununa ilişkin Olarak Gelir idaresi ile idari Yargı Arasında Ortaya Çıkan Görüş Ayrılıklarının İrdelenmesi” konusunda yayımlanmamış tezi bulunmaktadır.

Ayrıca;

  • 2003 yılında, ABD’de 1 yıl süreyle mali konularda araştırmalarda bulundu.
  • Hesap  Uzmanları   Kurulu  bünyesinde  çeşitli  komisyonlarda  üyelik yaptı.
  • Hesap Uzmanları Kurulu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve Kamu ihale Kurumunda Muhasebe, Finansman, Mali Tablolar ve Vergi Hukuku konularında eğitimler verdi.
  • Ulusal ve  Uluslararası  düzeyde seminer ve  konferanslarda  sunum yaptı.

SUNUŞ

Türkiye’de, tekdüzen muhasebe uygulaması 1994 yılında başlamış, ara­dan geçen sürede bazı değişiklikler olmakla beraber sistemin genel çatısı hiç değişmemiştir. Diğer taraftan halka açık şirketler tarafından uygulanmakta olan muhasebe standartlarının tüm şirketler açısından uygulanması, uluslar arası muhasebe standartlarına uygun ulusal muhasebe standartlarının yayım­lanması ve 2012 yılında yürürlüğe giren yeni TTK düzenlemeleri uyarınca belirli bir periyotta zorunlu hale getirilecektir. Muhasebe standardı mevzuatı halen. 201 I yılında kurulan “Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Stan­dartları Kurumu” tarafından yayımlanmaktadır. TTK uyarınca yapılacak ba­ğımsız denetim konusunda yetkilendirme de bu kurum tarafından yapılmak­tadır. ülkemizde kurumlaşmanın yaygınlaşması, ölçek büyüklüklerin artması, ulusal rekabetin gelişmesi ve uluslararası rekabetin etkinleşmesi muhasebe ve denetim uygulamalarının önemini artırmıştır. Buna paralel olarak muha­sebe ve flnans yönetiminin işletme yönetimine katkısı da gözle görülür şe­kilde artmıştır. Diğer taraftan ekonomik gelişmelerde, mali uygulamalar ve teşvikler bir araç olarak daha sık ve etkin bir şekilde kullanılır hale gelmiştir. Bu kitabın amacı vergilemeye ilişkin mali uygulamaların muhasebe he­saplan başlığı altında sınıflandırılarak açıklanmasıdır. Kitapta yer alan açık­lamalar özünde mali karın tespitine ilişkin uyulması gereken kurallar ve uy­gulanması gereken yöntemleri içermektedir. Kitap bir anlamda, mali mev­zuat uygulama rehberi niteliğindedir. İhtilaflı konuların irdelenmesinde; mali mevzuat hükümleri ve diğer dü­zenlemeler açıklanmış, varsa örnek Danıştay kararlan ve Muktezalara temas edilerek alternatif görüşler özlü olarak belirtilmiştir. Yazarlar tarafından be­nimsenen görüşlere ve alternatif görüşlerin vergisel sonuçlarına ayrıca işaret edilmiştir. Gerek konunun izahında gerek tartışmalı hususların açıklanmasında ön­celikle mali mevzuat hükümleri dikkate alınmıştır. Bu önceliğin tercih edil­mesi, muhasebe uygulaması ve denetimde işletmelerin uymakla yükümlü ol­dukları temel yasal düzenlemenin mali mevzuat olmasından kaynaklanmak­tadır. Kitabın birinci kısmında tekdüzen muhasebe uygulaması, değerleme ve dönemsel ayırımlar ile muhasebe standartları genel olarak açıklanmıştır. Ki­tabın ikinci kısmında, vergisel uygulamalar genel hatları ile açıklanmış yay­gın olarak kullanılan konular detaylandınlmıştır. Vergisel açıklamalar tek­düzen hesap planı hesaplan altında yapılandırılmıştır. Bu yöntemle, hesap planı ile vergisel işlemler ana başlık olarak harmanlandığından uygulayıcıla­ra konulara ulaşma ve anımsama kolaylığı sağlanması amaçlanmıştır. Kitap vergisel açıklamalar ve muhasebe uygulamalarını birlikte ele alan yapısıyla uygulayıcılar kadar, vergi ve muhasebe alanında öğrenim görenler için de önemli bir başvuru kaynağı olacaktır.

Muhasebe kayıtları kitapta her hesap için ayrı ele alınmış olup genel bir bütünlük bulunmamaktadır. Diğer taraftan THP uyarınca hesap kodlan ve hesap isimlerinin belirlenmesinde ihtiyarilik bulunan kısımlarda verilen hesap kodlan ve hesap isimlerinde de kitap bazında bir bütünlük aranmamalıdır. Bu çerçevede tarafımızdan verilen hesap kod numarası ve hesap isimlerinin değişebilir nitelikte olduğu unutulmamalıdır. Kitabın; mali mevzuatın uygulamasına destek olması, uygulayıcıların ay­dınlatılması ve tereddütlerinin giderilmesinde katkıda bulunması yazarlarının öncelikli hedefidir. Diğer taraftan kitabın oluşumunun her aşamasında emeği geçen eşlerimiz İnci Akyol ve Sema Küçük ile diğer aile bireyleri, meslek­taşlarımız, tüm dostlarımız ve yayıncımıza en içten şükranlarımızı sunarız.

Ankara, 2013

M. Emin AKYOL – Muzaffer KÜÇÜK

İÇİNDEKİLER

(I. CİLT)

BİRİNCİ BÖLÜM

TEKDÜZEN MUHASEBE TEKNİĞİ TEKDÜZEN HESAP PLANI UYGULAMASI DEĞERLEME   1- MUHASEBENİN KURAMLARI……………………………………………………………………………….. 41 1.1- MUHASEBE TEKNİĞİ………………………………………………………………………………………….. 41 1.2- MUHASEBE TEMEL KAVRAMLARI………………………………………………………………………. 43 1.2.1- Sosyal Sorumluluk Kavramı……………………………………………………………………………. 43 1.2.2- Kişilik Kavramı……………………………………………………………………………………………….. 46 1.2.3- İşletmenin Sürekliliği Kavramı………………………………………………………………………… 47 1.2.4- Dönemsellik Kavramı……………………………………………………………………………………… 48 1.2.5- Parayla Ölçülme Kavramı………………………………………………………………………………… 49 1.2.6- Maliyet Esası Kavramı…………………………………………………………………………………….. 50 1.2.7- Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı……………………………………………………………… 50 1.2.8- Tutarlılık Kavramı…………………………………………………………………………………………… 52 1.2.9- Tam Açıklama Kavramı…………………………………………………………………………………… 53 1.2.10- İhtiyatlılık Kavramı………………………………………………………………………………………… 54 1.2.11- Önemlilik Kavramı………………………………………………………………………………………… 54 1.2.12- Özün Önceliği Kavramı…………………………………………………………………………………. 55 2- MUHASEBE POLİTİKALARININ AÇIKLANMASI…………………………………………………….. 56 2.1- MUHASEBE POLİTİKALARI…………………………………………………………………………………. 56 2.2- MSUGT UYARINCA AÇIKLANMASI GEREKEN MUHASEBE POLİTİKALARI…………….. 58 3- TEKDÜZEN MUHASEBE SİSTEMİ…………………………………………………………………………. 62 3.1- TEK DÜZEN MUHASEBE ANLAYIŞI…………………………………………………………………….. 62 3.2- 1 SIRA NO.LU MUHASEBE SİSTEMİ UYGULAMA GENEL TEBLİĞİNİN HAZIRLANMASI 62 3.3- MUHASEBE SİSTEMİ UYGULAMA GENEL TEBLİĞİNİN KAPSAMI VE AMACI………….. 63 3.4- TEKDÜZEN HESAP PLANI KODLAMA TEKNİĞİ……………………………………………………. 66 3.4.1- Kodlama Tekniği……………………………………………………………………………………………. 66 3.4.2- Defteri Kebir Hesap Kodları……………………………………………………………………………. 67 3.4.3- Yardımcı Hesap Kodları………………………………………………………………………………….. 68 3.5- TEK DÜZEN HESAP ÇERÇEVESİ VE HESAP PLANI……………………………………………… 69 3.6- MUHASEBE SİSTEMİ UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ VE VERGİ KANUNLARI İLİŞKİSİ.. 82 3.6.1- Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulamasının Mali Kanunlar Karşısındaki Konumu     82 3.6.2- Vergi Kanunları ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi…………………………………………….. 83 3.6.3- Ticari Kârdan Mali Kâra Geçiş…………………………………………………………………………. 84 3.6.3.1- Hesaplama Tablosu (Bildirim)……………………………………………………………………… 85 3.6.3.2- Tabloya İlişkin Açıklamalar………………………………………………………………………….. 86 3.6.3.2.1- Tablonun 1. Bölümünün Doldurulması……………………………………………………………. 86 3.6.3.2.2- Tablonun 2. Bölümünün Doldurulması……………………………………………………………. 86 3.6.3.2.3- Tablonun 3. Bölümünün Doldurulması……………………………………………………………. 88 3.6.3.2.4- Toplamlar…………………………………………………………………………………………………… 89 3.6.3.2.5- Tablonun Gelir Vergisi Mükelleflerince Doldurulmasında 89Dikkat Edilecek Hususlar 89 3.6.3.2.6- Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Durumu………………………………………………………… 90 3.6.3.2.7- Toplamların Karşılaştırılması ve Beyannameye Aktarılması……………………………….. 90 4- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………….. 90 4.1- DEĞERLEMENİN TANIMI……………………………………………………………………………………. 90 4.2- KANUNLARIMIZDA DEĞERLEME………………………………………………………………………… 91 4.2.1- Türk Ticaret Kanununda………………………………………………………………………………… 91 4.2.2- Sermaye Piyasası Kanununda………………………………………………………………………… 92 4.2.3- Vergi Kanunlarında Değerleme……………………………………………………………………….. 92 4.3- DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ…………………………………………………………………………………….. 93 4.3.1- Maliyet Bedeli Ölçüsü…………………………………………………………………………………….. 93 4.3.2- Borsa Rayici (Piyasa Değeri)…………………………………………………………………………… 95 4.3.3- Tasarruf Değeri………………………………………………………………………………………………. 96 4.3.4- Mukayyet (Kayıtlı) Değer………………………………………………………………………………… 97 4.3.5- İtibari (Nominal) Değer…………………………………………………………………………………… 97 4.3.6- Vergi Değeri……………………………………………………………………………………………………. 98 4.3.7- Rayiç Bedel……………………………………………………………………………………………………. 98 4.3.8- Emsal Bedeli ve Ücreti……………………………………………………………………………………. 99 4.3.8.1- Emsal Bedeli Uygulaması…………………………………………………………………………….. 99 4.3.8.2- Emsal Bedeli Uygulamasında Sıra……………………………………………………………… 100 4.4- DEĞERLEMEDEN AMAÇ VE DEĞERLEME ZAMANI……………………………………………. 102 5- DÖNEMSELLİK İLKESİ VE TAHAKKUK ESASI…………………………………………………….. 103 6- MUHASEBE BİRİMİ İŞLEM ŞEMASI…………………………………………………………………….. 104 7- MUHASEBE STANDARTLARI UYGULAMASI………………………………………………………. 106 7.1- TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI (TFRS)………………………………. 109 7.1.1- 1 No.lu TFRS “Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması”…. 109 7.1.2- 2 No.lu TFRS “Hisse Bazlı Ödemeler”……………………………………………………………. 110 7.1.3- 3 No.lu TFRS “İşletme Birleşmeleri” …………………………………………………………….. 110 7.1.4- 4 No.lu TFRS “Sigorta Sözleşmeleri” ……………………………………………………………. 111 7.1.5- 5 No.lu TFRS “Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler”  111 7.1.6- 6 No.lu TFRS “Maden Kaynaklarının Araştırılması ve Değerlendirilmesi” ……… 111 7.1.7- 7 No.lu TFRS “Finansal Araçlar: Açıklamalar” ………………………………………………. 112 7.1.8- 8 No.lu TFRS “Faaliyet Bölümleri” ……………………………………………………………….. 112 7.1.9- 9 No.lu TFRS “Finansal Araçlar” ………………………………………………………………….. 113 7.1.10- 10 No.lu TFRS “Konsolide Finansal Tablolar” ……………………………………………. 113 7.1.11- 11 No.lu TFRS “Müşterek Anlaşmalar” ……………………………………………………….. 113 7.1.12- 12 No.lu TFRS “Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar”…………………. 114 7.1.13- 13 No.lu TFRS “Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü”………………………………………….. 115 7.2- TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARI (TMS)…………………………………………………… 116 7.2.1- 1 No.lu TMS “Finansal Tabloların Sunuluşu”………………………………………………… 116 7.2.2- 2 No.lu TMS “Stoklar”…………………………………………………………………………………… 117 7.2.3- 7 No.lu TMS “Nakit Akış Tabloları”………………………………………………………………… 117 7.2.4- 8 No.lu TMS “Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar”            117 7.2.5- 10 No.lu TMS “Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar”………………………………. 118 7.2.6- 11 No.lu TMS “İnşaat Sözleşmeleri”………………………………………………………………. 118 7.2.7- 12 No.lu TMS “Gelir Vergileri”……………………………………………………………………….. 118 7.2.8- 16 No.lu TMS “Maddi Duran Varlıklar”…………………………………………………………… 119 7.2.9- 17 No.lu TMS “Kiralama İşlemleri”…………………………………………………………………. 119 7.2.10- 18 No.lu TMS “Hasılat”………………………………………………………………………………… 120 7.2.11- 19 No.lu TMS “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”……………………………………………. 121 7.2.12- 20 No.lu TMS “Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması”            121 7.2.13- 21 No.lu TMS “Kur Değişiminin Etkileri”……………………………………………………… 121 7.2.14- 23 No.lu TMS “Borçlanma Maliyetleri”…………………………………………………………. 122 7.2.15- 24 No.lu TMS “İlişkili Taraf Açıklamaları”…………………………………………………….. 122 7.2.16- 26 No.lu TMS “Emeklilik Fayda Planlarında Muhasebeleştirme ve Raporlama” 123 7.2.17- 27 No.lu TMS “Bireysel Finansal Tablolar”………………………………………………….. 123 7.2.18- 28 No.lu TMS “İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar”…………………….. 124 7.2.19- 29 No.lu TMS “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama”……… 124 7.2.20- 31 No.lu TMS “İş Ortaklıklarındaki Paylar”……………………………………………………. 125 7.2.21- 32 No.lu TMS “Finansal Araçlar: Sunum”……………………………………………………. 125 7.2.22- 33 No.lu TMS “Hisse Başına Kazanç”………………………………………………………….. 126 7.2.23- 34 No.lu TMS “Ara Dönem Finansal Raporlama”…………………………………………. 126 7.2.24- 36 No.lu TMS “Varlıklarda Değer Düşüklüğü”………………………………………………. 126 7.2.25- 37 No.lu TMS “Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar”………………….. 127 7.2.26- 38 No.lu TMS “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”…………………………………………… 128 7.2.27- 39 No.lu TMS “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme”……………………. 129 7.2.28- 40 No.lu TMS “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller”……………………………………………. 129 7.2.29- 41 No.lu TMS “Tarımsal Faaliyetler”…………………………………………………………….. 130 7.3- MALİ MEVZUAT/STANDART UYUMU İLE İLGİLİ GENEL DEĞERLENDİRME…………. 130

İKİNCİ BÖLÜM

DÖNEN VARLIK İŞLEMLERİ   1- AKTİF HESAPLAR……………………………………………………………….. 135 1- DÖNEN VARLIKLAR…………………………………………………………….. 136 10- HAZIR DEĞERLER……………………………………………………………… 138 100- KASA HESABI………………………………………………………………….. 139 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 139 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 139 2.1- Dövizli İşlemler ve Değerleme……………………………………………………………………………… 139 2.2- Kasa Envanteri ve Sayım Farkları………………………………………………………………………… 142 2.2.1- Kasa Mutemedinin Zimmete Para Geçirmiş Olması……………………………………….. 143 2.2.2- İşletme Bünyesinde Meydana Gelen Hırsızlık………………………………………………… 144 2.2.3- Yangın, Sel Basması vb. Afet Durumu………………………………………………………….. 146 2.3- Döviz Kasasında Meydana Gelen Noksanlıklar………………………………………………………. 146 2.4- Kasa Defteri Tutulması……………………………………………………………………………………….. 148 2.5- Kasa Fazlası Durumu…………………………………………………………………………………………. 148 2.6- Optimal Kasa Mevcudu……………………………………………………………………………………….. 149 101- ALINAN ÇEKLER……………………………………………………………… 151 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 151 2- VADELİ ÇEKLERDE DURUM………………………………………………………………………………. 151 2.1- TTK’ya Göre Çek………………………………………………………………………………………………. 151 3.2- SPK Uygulamasında Çek……………………………………………………………………………………. 152 3.3- Vergi Kanunları Uygulamasında Çek……………………………………………………………………. 153 2.4- Vadeli Çeklerde Reeskont…………………………………………………………………………………… 154 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 157 102- BANKALAR HESABI…………………………………………………………. 159 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 159 2- DÖNEM SONU DEĞERLEMESİ……………………………………………………………………………. 159 3- DÖVİZ BEDELLİ HESAPLAR………………………………………………………………………………. 160 4- REPO İŞLEMLERİ……………………………………………………………………………………………….. 161 5- VADELİ MEVDUATLAR………………………………………………………………………………………. 161 5.1- Tanım………………………………………………………………………………………………………………. 161 5.2- Değerleme……………………………………………………………………………………………………….. 162 6- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 163 103- VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ(-)…………………………… 164 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 164 2- DÖVİZ BEDELLE DÜZENLENMİŞ ÇEKLERİN DURUMU……………………………………….. 164 3- VADELİ ÇEKLERDE REESKONT…………………………………………………………………………. 165 108- DİĞER HAZIR DEĞERLER………………………………………………….. 166 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 166 2- YOLDAKİ PARALAR…………………………………………………………………………………………… 166 3- KREDİ KARTLI SATIŞLAR………………………………………………………………………………….. 167 11- MENKUL KIYMETLER………………………………………………………… 169 1- MENKUL KIYMETLERİN TANIMI VE ÇEŞİTLERİ………………………………………………….. 169 2- MENKUL KIYMETLERDE DEĞERLEME……………………………………………………………….. 173 2.1- Alış Bedeli İle Değerlenecek Menkul Kıymetler……………………………………………………….. 174 2.2- Borsa Rayici İle Değerlenecek Menkul Kıymetler……………………………………………………. 175 2.3- Borsa Rayicinin Muvazaalı Olması veya Hiç Olmaması……………………………………………. 176 2.4- SPK Uyarınca Menkul Kıymetlerde Değerleme………………………………………………………. 177 3- MENKUL KIYMET GELİRLERİNDE ENFLASYONDAN ARINDIRMA ……………………… 179 3.1- Menkul Sermaye İratlarında Arındırma…………………………………………………………………. 179 3.2- Diğer Kazanç Niteliğindeki Menkul Kıymet Gelirlerinde Arındırma İşlemi…………………….. 180 4- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………… 181 4.1- Bedelsiz Hisselerin Değerlemesi…………………………………………………………………………… 181 4.2- Endeksli Menkul Kıymetlerin Değerlemesi……………………………………………………………… 181 4.2.1- Dövize Endeksli Menkul Kıymetler………………………………………………………………… 182 4.2.2- Enflasyona Endeksli Menkul Kıymetler…………………………………………………………. 183 4.3- Menkul Kıymet Ediniminde Ödenen Faizler……………………………………………………………. 184 4.4- Menkul Kıymet Aslından Ayrılan Kuponların Durumu (Stripping İşlemleri)………………….. 186 4.5- Dönemsel Gelir Getiren Menkul Kıymetlerin Dönem Sonu Değerlemesi…………………….. 189 5- MENKUL KIYMET GELİRLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ …………………………………….. 192 5.1- Stopaj Yoluyla Vergileme…………………………………………………………………………………….. 192 5.1.1- GVK Geçici 67. Madde Uygulaması……………………………………………………………….. 192 5.1.1.1- Kapsam……………………………………………………………………………………………………… 193 5.1.1.2- Verginin Sorumlusu…………………………………………………………………………………… 194 5.1.1.3- Verginin Mükellefi………………………………………………………………………………………. 195 5.1.1.4- Stopaja Tabi Olacak Kazanç ve İratlar…………………………………………………………. 196 5.1.1.5- Beyan………………………………………………………………………………………………………… 204 5.2- Yıllık Beyan Esasında Vergileme………………………………………………………………………….. 206 5.2.1- Yıllık Beyan Konusu Yapılmayan Menkul Sermaye İratları……………………………… 206 5.2.2- Stopaja Tabi Olmadıkları İçin Yıllık Beyan Esasında Vergiye Tabi Bulunan Menkul Sermaye İratları         208 5.2.3- Menkul Sermaye İratlarının Beyan Edilecek Tutarının Tespitinde Uygulanacak Hükümler          208 5.2.3.1- İndirim Oranı Uygulaması ………………………………………………………………………….. 208 5.2.3.2- GVK’nın Geçici 59. Maddesinde Yer Alan İstisna………………………………………… 209 5.2.3.3- Diğer Kazanç Niteliğindeki Menkul Kıymet Gelirlerinde Arındırma İşlemi ve İstisna Uygulaması            209 5.3- Menkul Kıymet Gelirlerinin Vergilendirilmesi ………………………………………………………….. 210 6- MENKUL KIYMET ENVANTERİ……………………………………………………………………………. 222 110- HİSSE SENETLERİ……………………………………………………………. 223 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 223 2- HİSSE SENEDİ PORTFÖYÜ…………………………………………………………………………………. 223 3- HİSSE SENETLERİNİN DEĞERLEMESİ………………………………………………………………… 223 4- YATIRIM ORTAKLIKLARI…………………………………………………………………………………… 226 4.1- Tanım………………………………………………………………………………………………………………. 226 4.2- Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları…………………………………………………………………… 227 4.3- Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları…………………………………………………………………………… 228 4.4- Yatırım Ortaklıklarının Vergilendirilmesi…………………………………………………………………. 229 4.4.1- Vergiden İstisna Portföy Kazançları Üzerinden Tevkifat ……………………………….. 229 4.4.2- Gelirler Üzerinden Tevkifat……………………………………………………………………………. 230 4.5- Y.O. Hisse Senedi Gelirlerinin Vergilendirilmesi………………………………………………………. 230 5- DÖVİZ BEDELLİ HİSSE SENETLERİ……………………………………………………………………. 231 111- ÖZEL KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI…………………………. 232 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 232 2- YATIRIM FONLARI……………………………………………………………………………………………… 232 2.1- Tanım………………………………………………………………………………………………………………. 232 2.2- Yatırım Fonu Katılma Belgeleri……………………………………………………………………………. 233 2.3- Katılma Belgelerinin Değerlemesi…………………………………………………………………………. 234 2.4- Yatırım Fonlarının Vergi Karşısındaki Durumu………………………………………………………. 234 2.5- Muhasebe Kaydı……………………………………………………………………………………………….. 235 3- HİSSE SENEDİYLE DEĞİŞTİRİLEBİLİR TAHVİL…………………………………………………… 237 3.1- Tanım………………………………………………………………………………………………………………. 237 3.2- Tahvili Çıkartabilecek Kurumlar……………………………………………………………………………. 237 3.3- Vergilendirme ve Muhasebe Kaydı……………………………………………………………………….. 238 4- ÖZEL KESİM MENKUL KIYMETLERİNİN DEĞERLEMESİ……………………………………… 239 5- PORTFÖY ENVANTERİ……………………………………………………………………………………….. 239 112- KAMU KESİMİ TAHVİL, SENET VE BONOLARI……………………… 240 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 240 2- DEĞERLEME VE ENVANTER………………………………………………………………………………. 240 2.1- Yabancı Para ile Düzenlenmiş veya Yabancı Paraya Endeksli Kamu Kesimi Kağıtları….. 240 2.2- Stripping İşlemlerinde Değerleme………………………………………………………………………… 241 2.3- Dönemsel Gelir Getiren Kamu Kağıtları………………………………………………………………… 241 2.4- Repo İşlemleri ve Değerlemesi…………………………………………………………………………….. 241 2.5- Menkul Kıymetlerin Teminat Olarak Verilmesi………………………………………………………… 244 2.6- Kamu Kesimi Menkul Kıymetlerinin Değerlemesi…………………………………………………….. 245 2.7- Portföy Envanteri……………………………………………………………………………………………….. 246 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 246 4- EUROBONDLARIN DURUMU……………………………………………………………………………… 247 118- DİĞER MENKUL KIYMETLER HESABI…………………………………. 251 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 251 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 251 119- MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI(-)………. 252 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 252 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 253 12- TİCARİ ALACAKLAR………………………………………………………….. 255 120- ALICILAR……………………………………………………………………….. 256 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 256 2- ALACAKLARI DEĞERLEME……………………………………………………………………………….. 256 2.1- Türk Lirası Alacakların Değerlenmesi……………………………………………………………………. 257 2.2- Döviz Cinsinden Alacakları Değerleme………………………………………………………………….. 257 2.3- İhracat Kaynaklı Yurtdışı Döviz Alacakların Değerlemesi…………………………………………. 260 2.3.1- Yurda Getirilmesi Zorunlu İhracat Bedellerinin Değerlemesi…………………………. 260 2.3.2- Serbest Tasarruf Hakkı Bulunan İhracat Bedellerinin Değerlemesi………………… 262 2.4- Tahsili Şüpheli Alacakları Değerleme……………………………………………………………………. 263 2.5- Değersiz Alacaklar……………………………………………………………………………………………… 263 2.6- Alacaklarda Reeskont…………………………………………………………………………………………. 263 2.7- Alacak Envanteri ve Envanter Farkı……………………………………………………………………… 263 3- CARİ HESAP ALACAKLARI……………………………………………………………………………….. 265 4- ALACAĞIN DEVRİ (FACTORİNG)……………………………………………………………………….. 265 4.1- Factoring Çeşitleri……………………………………………………………………………………………… 266 4.2- Ücret……………………………………………………………………………………………………………….. 266 4.3- Muhasebe Kayıtları……………………………………………………………………………………………. 267 121- ALACAK SENETLERİ………………………………………………………… 270 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 270 2- ALACAK SENETLERİNİ DEĞERLEME…………………………………………………………………. 271 2.1- Türk Lirası Senetlerde Değerleme……………………………………………………………………….. 271 2.2- Döviz Bedelle Düzenlenmiş Senetlerde Değerleme………………………………………………… 271 2.3- Vadesinde Tahsil Edilemeyen Senetlerde Değerleme……………………………………………… 272 2.4- Alacak Senetlerinde Reeskont……………………………………………………………………………… 272 3- ENVANTER VE MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………… 273 3.1- Envanter Çıkartılması…………………………………………………………………………………………. 273 3.2- Envanter Farklarının Düzeltilmesi…………………………………………………………………………. 273 3.3- Muhasebe Kayıtları……………………………………………………………………………………………. 274 122- ALACAK SENETLERİ REESKONTU(-) ………………………………….. 277 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 277 2- REESKONT UYGULAMASI………………………………………………………………………………….. 278 2.1- Reeskont İşleminin Mahiyeti ve Amacı…………………………………………………………………… 278 2.2- Reeskont İşlemine İlişkin Vergi Mevzuatında Yer Alan Düzenlemeler………………………… 278 2.3- Reeskont İşleminin Şartları………………………………………………………………………………….. 280 2.4- Reeskont Tutarının Hesaplanması……………………………………………………………………….. 281 2.4.1- Reeskont Oranı…………………………………………………………………………………………….. 281 2.4.2- Reeskont Hesaplama Yöntemi……………………………………………………………………… 281 2.5- Reeskont İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi……………………………………………………………. 282 3- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………… 284 3.1- Döviz Cinsinden Bedelle Düzenlenmiş Senetlerde Reeskont……………………………………. 284 3.2- Vadeli Çeklerde Reeskont…………………………………………………………………………………… 286 3.3- Teminata veya Tahsile Verilen Senetlerde Reeskont………………………………………………. 288 3.4- Tahsili Şüpheli Duruma Düşen Alacaklarda Reeskont……………………………………………… 289 3.5- Avans Niteliğindeki Alacak Senetlerinde Reeskont………………………………………………….. 289 3.6- Reeskont İşleminde, Senet Üzerinde Faiz Oranı Bulunmaması Halinde Senedin Kaynağı Olan Satış (veya Alış) Faturası Üzerinde Yer Alan Oran Dikkate Alınabilir Mi?……………………………………………………………………………………………………………. 290 3.7- Senetsiz Borç ve Alacaklarda Reeskont………………………………………………………………… 290 3.8- Vade İçermeyen Alacak ve Borç Senetleri …………………………………………………………….. 290 3.9- KDV Alacağının Senede Bağlanması……………………………………………………………………. 291 3.10- Hatır Senetlerinde Durum…………………………………………………………………………………. 292 3.11- KKEG Niteliğindeki Reeskont Tutarı……………………………………………………………………. 292 3.12- Finansal Kiralama Alacaklarında Reeskont………………………………………………………….. 292 124- KAZANILMAMIŞ FİNANSAL KİRALAMA FAİZ GELİRLERİ(–) …… 293 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 293 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………… 293 126- VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR………………………………… 295 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 295 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 295 2.1- Envanter Çıkartılması…………………………………………………………………………………………. 295 2.2- Döviz Üzerinden Verilen Depozito ve Teminatları Değerleme…………………………………… 296 2.3- Geri Tahsil Edilemeyen Depozito ve Teminatlar……………………………………………………… 296 2.4- Aktifte Kayıtlı Kıymetlerin Depozitolu Olarak Dolaşımı……………………………………………… 296 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 297 127- DİĞER TİCARİ ALACAKLAR………………………………………………. 299 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 299 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 299 128- ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR…………………………………………… 300 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 300 2- MALİ MEVZUAT AÇISINDAN ŞÜPHELİ ALACAK…………………………………………………. 300 2.2- Karşılık Ayrılabilmesi İçin Alacağın Tahsili Şüpheli Hale Gelmelidir…………………………….. 303 2.3- Şüpheli Alacaklar, Alacağın Şüpheli Hale Geldikleri Hesap Döneminde Gider Kaydedilebilir 304 2.4- Özellik Arzeden Hususlar…………………………………………………………………………………….. 305 2.4.1- Avans Alacakları…………………………………………………………………………………………… 305 2.4.1.1- Tanım………………………………………………………………………………………………………… 305 2.4.1.2- Değerleme…………………………………………………………………………………………………. 305 2.4.1.3- Avans Alacağının Niteliği…………………………………………………………………………… 308 2.4.1.4- Tekdüzen Hesap Planı Açısından……………………………………………………………….. 309 2.4.2- Teminatlı Alacaklar İçin Şüpheli Alacak Karşılığı Ayrılamaz…………………………… 309 2.4.3- Kamu İdare ve Müesseselerinden Olan Alacaklar İçin Karşılık Ayrılamaz……….. 310 2.4.4- Holding ve Bağlı Kuruluşlar Arasındaki Alacaklarda Şüpheli Alacak Uygulaması 310 2.4.5- Aciz Vesikasına Bağlanan Alacaklar……………………………………………………………… 311 2.4.6- Hesaplanan Katma Değer Vergisinin Şüpheli veya Değersiz Alacak Olarak Gider Kaydı              311 2.4.7- Herhangi Bir İşlem Yapmaksızın Şüpheli Hale Gelen Alacaklar………………………. 313 2.4.8- Ticari İşletme ve Ticari Faaliyetle İlgili Olmayan Giderler……………………………….. 313 2.4.9- Dövizli Alacaklarda Değerleme……………………………………………………………………… 313 3- SPK UYGULAMASINDA ŞÜPHELİ ALACAK………………………………………………………… 315 4- DEĞERSİZ ALACAKLAR……………………………………………………………………………………. 316 4.1- Değersiz Alacaklar Bilanço ve İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Ticari ve Zirai Kazanç Sahiplerince Gider Kaydedilebilir          316 4.2- Alacağın Tahsili Kazai Bir Hükme veya Kanaat Verici Bir Vesikaya Göre İmkansız Hale Gelmelidir             316 5- TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN ALACAKLAR…………………………………………………………. 318 6- ENVANTER VE MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………… 318 129- ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI(-)………………………… 321 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 321 2- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………….. 321 13- DİĞER ALACAKLAR………………………………………………………………………………………… 327 131- ORTAKLARDAN ALACAKLAR…………………………………………….. 328 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 328 2- CARİ HESAPLAR……………………………………………………………………………………………….. 328 3- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 330 3.1- Envanter…………………………………………………………………………………………………………… 330 3.2- Değerleme……………………………………………………………………………………………………….. 330 3.2.1- Şüpheli Hale Gelen Alacaklar………………………………………………………………………… 330 3.2.2- Alacağın Devri………………………………………………………………………………………………. 331 3.2.3- İşletmeden Çekiş………………………………………………………………………………………….. 331 3.2.4- Örtülü Kazanç Dağıtımı…………………………………………………………………………………. 332 3.2.5- Reeskont İşlemi……………………………………………………………………………………………. 332 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 332 132- İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR…………………………………………… 335 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI………………………………………………………………………. 335 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 335 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………….. 336 133- BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR……………………………… 338 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 338 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 338 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 339 135- PERSONELDEN ALACAKLAR……………………………………………… 341 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 341 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 341 136- DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR……………………………………………… 342 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 343 2- ENVANTER, DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI……………………………………………….. 343 137- DİĞER ALACAK SENETLERİ REESKONTU(-) ………………………… 344 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 344 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI ………………………………………………………….. 344 138- ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR ……………………………………………. 345 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 345 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………… 345 139- ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI(-)…………………………. 346 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 346 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………… 346 15- STOKLAR…………………………………………………………………………. 347 150- İLK MADDE VE MALZEME…………………………………………………. 348 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 348 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 348 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 349 151- YARIMAMULLER- ÜRETİM………………………………………………… 350 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 350 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 351 3- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………….. 351 152- MAMÜLLER…………………………………………………………………….. 352 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 352 2- ENVANTER………………………………………………………………………………………………………… 352 3- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 354 3.1- İptidai ve Ham Madde Bedeli……………………………………………………………………………….. 354 3.2- İşçilik Bedelleri…………………………………………………………………………………………………… 355 3.3- Genel İmal Giderleri……………………………………………………………………………………………. 355 3.4- Genel İdare Giderleri………………………………………………………………………………………….. 355 3.5- Ambalaj Giderleri……………………………………………………………………………………………….. 356 4- ÜRETİM ARTIKLARI…………………………………………………………………………………………… 356 5- HURDA NİTELİĞİNDEKİ İKTİSADİ KIYMETLERİ İŞLEYEN MÜKELLEFLER BÜNYESİNDE YAPILACAK DEĞERLEME   356 6- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 359 153- TİCARİ MALLAR………………………………………………………………. 362 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 362 2- ENVANTER………………………………………………………………………………………………………… 363 3- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 363 3.1- Satın Alınan Emtianın Değerlemesi………………………………………………………………………. 363 3.1.1- Faiz ve Komisyon Giderleri ile Kur Farkları……………………………………………………. 364 3.1.2- İskontolar…………………………………………………………………………………………………….. 366 3.2- Ticari Mal Stoklarının Değerlemesi……………………………………………………………………….. 366 3.2.1- Stok Değerlemesinin Dönem Karına Etkisi………………………………………………………….. 366 3.2.2- Stok Değerleme Yöntemleri……………………………………………………………………………… 367 3.2.2.1- Spesifik (Fiili) Maliyet Yöntemi…………………………………………………………………… 369 3.2.2.2- Ortalama Maliyet Yöntemi………………………………………………………………………….. 370 3.2.2.2.1- Basit Ortalama Maliyet………………………………………………………………………………… 370 3.2.2.2.2- Basit Ağırlıklı Ortalama Maliyet…………………………………………………………………….. 371 3.2.2.2.3- Hareketli Ağırlıklı Ortalama Maliyet……………………………………………………………….. 371 3.2.2.3- Son Giren İlk Çıkar (LİFO) Yöntemi…………………………………………………………….. 373 3.2.2.4- İlk Giren İlk Çıkar (FİFO) Yöntemi……………………………………………………………….. 374 3.2.3- Stok Değerleme Yöntemlerinin Mali Tablolar Üzerindeki Etkileri……………………. 374 3.3- Emtianın Emsal Bedelle Değerlenmesi………………………………………………………………….. 377 3.3.1- Emsal Bedel Değerleme Ölçüsü……………………………………………………………………. 377 3.3.2- Emsal Bedelle Değerlenecek Emtialar…………………………………………………………… 377 3.3.2.1- Emtia Satış Bedelinin Düşüklük Göstermesi………………………………………………. 378 3.3.2.2- Kıymeti Düşen Emtia…………………………………………………………………………………. 378 3.3.2.3- Maliyet Hesaplaması Mutat Olmayan Emtia………………………………………………… 379 3.3.2.4- İşletmeden Çekilen Emtia…………………………………………………………………………… 380 3.3.2.5- Ayın Ücret Olarak Ödenen Emtia………………………………………………………………… 380 3.3.2.6- Ayın Olarak Bağışlanan Emtia……………………………………………………………………. 381 3.3.2.7- Katma Değer Vergisi Yönünden Emsal Bedelle Değerleme…………………………. 381 4- ÖZELLİK ARZEDEN DURUMLAR……………………………………………………………………….. 381 4.1- Alış İskontoları ve Ciro Primleri…………………………………………………………………………….. 381 4.2- Faiz ve Kur Farkı Giderleri………………………………………………………………………………….. 385 4.3- Vade Farkları……………………………………………………………………………………………………. 385 4.4- Maniplasyona Tabi Emtiada Değerleme………………………………………………………………… 385 4.5- Konsinye Mallar…………………………………………………………………………………………………. 387 5- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 390 157- DİĞER STOKLAR……………………………………………………………… 394 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 394 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 394 2.1- Defolu Mallar, Tali Ürünler ve İmalat Artıkları…………………………………………………………. 394 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 396 158- STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI(-)…………………………….. 397 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 397 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 397 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 397 159- VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI……………………………………………. 400 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 400 2- AVANSLARDA DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 400 2.1- Türk Lirası Avanslarda Değerleme……………………………………………………………………….. 402 2.2- Döviz Üzerinden Avansların Değerlemesi……………………………………………………………… 402 3- ENVANTER İŞLEMLERİ………………………………………………………………………………………. 403 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 403 17- YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ…………….. 405 170- (….. PROJESİ) YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ   407 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 407 2- HESABIN DETAYLANDIRILMASI………………………………………………………………………… 407 3- MALİYETLERİN TEŞEKKÜLÜ……………………………………………………………………………… 409 3.1- Doğrudan Maliyetler…………………………………………………………………………………………… 409 3.2- Dağıtımdan Gelen (Dolaylı) Maliyetler…………………………………………………………………… 410 3.2.1- Tanım…………………………………………………………………………………………………………… 410 3.2.2- Müşterek Genel Giderlerin Dağıtımı………………………………………………………………. 411 3.2.2.1- Birden Fazla Taahhüt İşinin Birlikte Yapılması……………………………………………. 411 3.2.2.2- Taahhüt İşlerinin Diğer İşlerle Birlikte Yapılması………………………………………… 412 3.2.2.3- Amortismanların Dağıtımı………………………………………………………………………….. 414 4- YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM İŞİ VERGİLEME ESASLARI……………………… 414 4.1- Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi………………………………………………………………………. 414 4.2- İşin Başlaması ve Bitimi………………………………………………………………………………………. 416 4.2.1- İşin Başlaması………………………………………………………………………………………………. 416 4.2.2- İşin Bitimi…………………………………………………………………………………………………….. 416 4.3- Vergileme Esasları…………………………………………………………………………………………….. 418 4.3.1- Kaynakta Kesinti Usulü………………………………………………………………………………… 418 4.3.1.1- Döviz Bedeli Avanslarda Stopaj…………………………………………………………………. 419 4.3.1.2- Stopaj Oranları…………………………………………………………………………………………… 422 4.3.2- Kazanç Vergileri……………………………………………………………………………………………. 423 4.3.3- Geçici Vergi………………………………………………………………………………………………….. 424 4.3.3.1- Taahhüt İşi Zararı Geçici Vergi Matrahından Düşülür mü?………………………….. 425 4.3.3.2- Eleştiriler……………………………………………………………………………………………………. 426 4.4- Değerlendirme………………………………………………………………………………………………….. 427 5- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 428 178- YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI…… 437 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 437 2- ENFLASYON DÜZELTMESİNİN TAAHHÜT KAZANCI VERGİLEMESİNE ETKİSİ …… 437 3- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………….. 440 179- TAŞERONLARA VERİLEN AVANSLAR…………………………………… 441 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 441 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 441 18- GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI…. 444 180- GELECEK AYLARA AİT GİDERLER……………………………………… 446 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 446 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 446 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 447 181- GELİR TAHAKKUKLARI……………………………………………………. 448 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 448 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 449 3- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………… 449 3.1- VUK’un 279. Maddesinde 4369 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklik……………………………… 449 3.2- Repo Konusu Menkul Kıymetlerin Değerlemesi……………………………………………………… 450 3.3- Vadeli Mevduat Değerlemesi……………………………………………………………………………….. 450 3.4- Ciro Primleri …………………………………………………………………………………………………….. 451 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 452 19- DİĞER DÖNEN VARLIKLAR…………………………………………………. 454 190- DEVREDEN KATMA DEĞER VERGİSİ……………………………………. 455 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 455 2- HESAP DETAYLARI……………………………………………………………………………………………. 456 3- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 456 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 457 191- İNDİRİLECEK KDV……………………………………………………………. 458 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 458 2- KDV’NİN İNDİRİMİ İÇİN GEREKLİ KOŞULLAR…………………………………………………….. 459 3- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 460 4- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………… 460 4.1- Yüklenilen KDV’nin Gider veya Maliyet Unsuruna Dönüştüğü Durumlar…………………….. 460 4.1.1- Teslimleri KDV’den İstisna Olan İşlemler Nedeniyle Yüklenilen KDV …………….. 461 4.1.2- Bağış ve Yardımlarda KDV Uygulaması…………………………………………………………. 464 4.1.3- Binek Otomobilleri İçin Yüklenilen KDV………………………………………………………… 465 4.1.4- Zayi Olan Mallar Nedeniyle Yüklenilen KDV…………………………………………………… 466 4.1.5- Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlere İlişkin KDV İndirilemez…………………………. 467 4.1.6- Promosyon Ürünleri Verilmesi Halinde Uygulama…………………………………………. 467 4.1.7- KDV’nin Fatura ve Benzeri Vesikalarda Ayrıca Gösterilmemesi Hali………………. 468 4.1.8- İndirim Hakkının Ortadan Kalktığı Hallerde Gider Kaydı………………………………… 468 4.1.9- İndirim Yasağına Giren KDV’nin Dikkate Alınacağı Dönem……………………………. 469 4.2- Matrah ve İndirim Miktarlarının Değişmesi…………………………………………………………….. 469 5- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 471 192- DİĞER KATMA DEĞER VERGİSİ………………………………………….. 481 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 481 2- 192 NO.LU HESAPTA İZLENECEK İŞLEMLER…………………………………………………….. 481 2.1- Doğrudan Mal İhracı………………………………………………………………………………………….. 481 2.1.1- Genel Esaslar……………………………………………………………………………………………….. 481 2.1.2- İadenin KDV Beyannamesinde Gösterileceği Dönem……………………………………. 484 2.1.3- İadesi İstenebilecek KDV Tutarı…………………………………………………………………….. 484 2.1.4- İade Yöntemleri…………………………………………………………………………………………….. 485 2.2- İhraç Kaydı İle Mal Teslimi…………………………………………………………………………………… 486 2.2.1- Genel Esaslar……………………………………………………………………………………………….. 486 2.2.2- İmalatçı Tanımı ve Tecil-Terkin Uygulamasının Kapsamı………………………………. 487 2.3- Bakanlar Kurulunca Vergi Nispeti İndirilen Mallarda KDV İadesi……………………………….. 488 2.3.1- İade Dönemleri …………………………………………………………………………………………….. 489 2.3.2- İade Sınırı……………………………………………………………………………………………………… 490 2.3.3- İade Kapsamındaki Vergiler …………………………………………………………………………. 490 2.3.4- İade Edilecek Vergi Tutarının Hesaplanması…………………………………………………. 490 2.4- Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki Makine ve Teçhizat Teslimleri…………………………. 494 2.4.1- Makine ve Teçhizatın Tanımı…………………………………………………………………………. 494 2.4.2- Uygulama Esasları………………………………………………………………………………………… 495 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 497 193- PEŞİN ÖDENEN VERGİLER VE FONLAR……………………………….. 502 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 502 2- PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLARIN MAHSUP ESASLARI………………………………… 502 2.1- Gelir Vergisinde Mahsup Esasları…………………………………………………………………………. 502 2.2- Kurumlar Vergisinde Mahsup Esasları………………………………………………………………….. 503 2.2.1- Yurt Dışında Ödenen Vergilerin Mahsubu……………………………………………………… 504 2.2.1.1- Yurt Dışı İştiraklerden Elde Edilen Kâr Payları Üzerinden Ödenen Vergilerin Mahsubu             505 2.2.1.2- Yurt Dışında Ödenen Vergilerin Tevsiki………………………………………………………. 506 2.2.2- Yurt İçinde Ödenen Vergilerin Mahsubu……………………………………………………….. 507 2.2.2.1- Fonlar ve Yatırım Ortaklıkları Bünyesinde Kesilen Verginin Bu Kurumlardan Kâr Payı Alanlarca Mahsubu         508 2.2.2.2- Fonların ve Yatırım Ortaklıklarının Gelirleri Üzerinden Ödenen Vergilerin Mahsubu  508 2.2.2.3- Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazancı Üzerinden Kesilen Vergilerin Mahsubu 508 2.2.2.4- Mahsup Fazlasına İlişkin Yapılacak İşlem…………………………………………………… 508 3- GEÇİCİ VERGİ UYGULAMASI……………………………………………………………………………… 509 3.1- Geçici Vergi Uygulamasının Genel Çerçevesi ………………………………………………………… 510 3.2- Geçici Vergi Mükellefleri………………………………………………………………………………………. 513 3.2.1- Gelir Vergisi Mükelleflerinde Kapsam……………………………………………………………. 513 3.2.2- Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Kapsam…………………………………………………….. 514 3.2.3- Geçici Vergi Mükellefi Olmayanlar…………………………………………………………………. 516 3.2.4- Geçici Vergi Kapsamına Girmeyen Kazançlar………………………………………………… 516 3.2.4.1- Yıllara Sari İnşaat ve Onarma İşlerinden Elde Edilen Kazançlar…………………… 516 3.2.4.2- Noterlik Görevini İfa İle Mükellef Olanların Bu İşlerden Elde Ettikleri Kazançlar 517 3.3- Geçici Vergi Dönemleri……………………………………………………………………………………….. 517 3.4- Geçici Vergi Matrahının Tespiti ……………………………………………………………………………. 519 3.4.1- Geçici Vergiye Esas Serbest Meslek Kazancının Tespiti………………………………… 519 3.4.1.1- Genel Olarak………………………………………………………………………………………………. 519 3.4.1.2- Serbest Meslek Kazancında Hasılat……………………………………………………………. 521 3.4.1.3- Serbest Meslek Kazancının Tespitinde Giderler………………………………………….. 522 3.4.1.3.1- Genel Giderler…………………………………………………………………………………………… 522 3.4.1.3.2- Hizmetli ve İşçilere İlişkin Giderler…………………………………………………………………. 522 3.4.1.3.3- Mesleki Faaliyetle İlgili Seyahat ve İkamet Giderleri…………………………………………. 522 3.4.1.3.4- Mesleki Faaliyette Kullanılan Tesisat ve Demirbaşların Amortismanı…………………. 523 3.4.1.3.5- Envantere Dâhil Binek Otomobillerinin Amortismanı ve Taşıt Giderleri……………….. 524 3.4.1.3.6- Alınan Mesleki Yayınlar İçin Ödenen Bedeller………………………………………………… 524 3.4.1.3.7- Mesleki Faaliyetin İfası İçin Ödenen Mal ve Hizmet Alım Bedelleri……………………… 525 3.4.1.3.8- Emekli Sandığı ve Mesleki Teşekkül Aidatları…………………………………………………. 525 3.4.1.3.9- İlan ve Reklâm Giderleri İle Ayni Vergi Resim ve Harçlar ………………………………… 525 3.4.1.3.10- Tazminatlar…………………………………………………………………………………………….. 525 3.4.1.3.11- Hasılattan İndirilemeyecek Giderler…………………………………………………………….. 525 3.4.2- Geçici Vergiye Esas Ticari Kazancın Tespiti………………………………………………….. 526 3.4.2.1- Genel Olarak………………………………………………………………………………………………. 526 3.4.2.2- Ticari Kazançta Elde Etme………………………………………………………………………….. 527 3.4.2.3- İşletme Hesabı Esasında Ticari Kazancın Tespiti………………………………………… 527 3.4.2.4- Bilanço Esasında Ticari Kazancın Tespiti…………………………………………………… 528 3.4.2.5- Ticari Kazancın Tespitinde İndirilecek Giderler…………………………………………… 530 3.4.2.6- Ticari Kazancın Tespitinde İndirilemeyecek Giderler…………………………………… 531 3.4.3- Geçici Vergiye Esas Kurum Kazancının Tespiti Tam Mükellef Kurumlarda…….. 532 3.4.3.1- KVK Uyarınca Kazançtan İndirilecek Giderler……………………………………………… 534 3.4.3.2- Beyanname Üzerinde Yapılacak İndirimler………………………………………………….. 534 3.4.3.3- Kurumlar Vergisi Kanunu Uyarınca Kazançtan İndirilemeyecek Giderler…….. 535 3.4.4- Geçici Vergi Uygulamasında Dönem Sonu İşlemleri……………………………………… 536 3.4.4.1- Hazır Değerler…………………………………………………………………………………………….. 536 3.4.4.2-Menkul Kıymetler………………………………………………………………………………………… 536 3.4.4.3- Alacaklar……………………………………………………………………………………………………. 538 3.4.4.3.1- Şüpheli Alacak Karşılığı Ayrılması………………………………………………………………… 539 3.4.4.3.2- Değersiz Alacaklar……………………………………………………………………………………… 540 4.4.4.3.3- Reeskont Uygulaması………………………………………………………………………………… 541 3.4.4.3.4- Mevduat ve Kredi Faizlerinin Dönemsel Ayrıma Tabi Tutulması ………………………. 545 3.4.4.4- Stoklar……………………………………………………………………………………………………….. 546 3.4.4.5- Borçlar………………………………………………………………………………………………………. 547 3.4.4.6- Aktif ve Pasif Geçici Hesap Kıymetleri………………………………………………………… 547 3.4.4.7- Sabit Kıymetler………………………………………………………………………………………….. 548 3.4.5- Geçici Vergi Uygulamasında İndirim ve İstisnalar………………………………………….. 548 3.4.5.1- Ticari Kazançta İndirim ve İstisna………………………………………………………………. 549 3.4.5.1.1- Geçmiş Yıl Zararları…………………………………………………………………………………… 549 3.4.5.1.2- Yurt Dışı Zararları……………………………………………………………………………………… 549 3.4.5.1.3- GVK Md. 89 Uyarınca Gelir Vergisi Beyannamesi Üzerinden Yapılacak İndirimler . 549 3.4.5.2- Kurum Kazancında İndirim ve İstisna…………………………………………………………. 554 3.4.5.2.1- Beyanname Üzerinde Yapılacak indirimler…………………………………………………….. 554 3.4.5.2.2- Kurumlarda Geçmiş Yıl Zararının Mahsubu…………………………………………………… 559 3.4.5.2.3- Kurumlar Vergisi İstisnaları………………………………………………………………………….. 562 3.4.5.2.3.1- İştirak Kazançları İstisnası…………………………………………………………………….. 562 3.4.5.2.3.2- Tam Mükellef Anonim Şirketlerin Yurt Dışı İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası            565 3.4.5.2.3.3- Emisyon Primi İstisnası………………………………………………………………………… 565 3.4.5.2.3.4- Türkiye’de Kurulu Fonlar İle Yatırım Ortaklıklarının Kazançlarına İlişkin İstisna   565 3.4.5.2.3.5- Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satışında İstisna Uygulaması ………………….. 567 3.4.5.2.3.6- Bankalara veya TMSF’ye Borçlu Durumda Olan Kurumlar İle Bankalara Tanınan İstisna   569 3.4.5.2.3.7- Yurt Dışı Şube Kazançları……………………………………………………………………… 570 3.4.5.2.3.8- Yurt Dışında Yapılan İnşaat, Onarma, Montaj İşleri ve Teknik Hizmetlerden Sağlanan Kazançlara İlişkin İstisna           570 3.4.5.2.3.9- Eğitimi Teşvik Amaçlı İstisna………………………………………………………………… 571 3.4.5.2.3.10- Risturn İstisnası…………………………………………………………………………………. 572 3.4.5.2.3.11- Yatırım İndirimi…………………………………………………………………………………… 572 3.4.5.2.3.12- Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin               İşletilmesinden ve Devrinden Elde Edilecek Kazançlara İlişkin İstisna……………………………………………………………………………………………………………………………… 573 3.4.5.2.3.13- Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Yapılan Faaliyetlere İlişkin Kazanç İstisnası    573 3.4.5.2.3.14- Serbest Bölge Kazançları……………………………………………………………………. 574 3.4.5.2.3.15- İstisna Uygulaması İle İlgili Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar……………. 574 3.5- Geçici Verginin Beyanı ve Mahsubu……………………………………………………………………… 575 3.5.1- Beyan…………………………………………………………………………………………………………… 575 3.5.2- Geçici Verginin Mahsubu……………………………………………………………………………… 576 3.6- Geçici Vergi Uygulamasında Değerleme Anahtarı………………………………………………….. 579 3.7- Muhasebe Kayıtları ve Uygulama Örneği………………………………………………………………. 582 3.7.1- Geçici Vergi Dönemleri İtibariyle Yapılacak Muhasebe Kayıtları…………………….. 583 3.7.2- Geçici Verginin Mahsup ve İadesinde Yapılacak Muhasebe Kayıtları……………… 597 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 606 194- İNDİRİLECEK ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ ………………………………. 608 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 608 2- ÖZEL TÜKETİM VERGİSİNDE İNDİRİM ……………………………………………………………….. 608 3- İHRACAT İSTİSNASI VE TECİL-TERKİN UYGULAMASI ………………………………………. 609 4- HESAP DETAYLARI……………………………………………………………………………………………. 609 5- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………….. 610 195- İŞ AVANSLARI…………………………………………………………………. 615 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 615 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 615 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 615 196- PERSONEL AVANSLARI…………………………………………………….. 617 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 617 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 617 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 618 197- SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLARI……………………………………. 621 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 621 1.1- Sayım ve Tesellüm Noksanı………………………………………………………………………………… 621 1.2- Sayım ve Tesellüm Noksanlarının Nedenleri………………………………………………………….. 622 1.3- Sayım ve Tesellüm Noksanlarının Akıbeti……………………………………………………………… 623 1.4- Hesabın Kullanılışı……………………………………………………………………………………………… 624 2- ÖZELLİK ARZEDEN DURUMLAR……………………………………………………………………….. 624 2.1- Kaydi Envanter Farkı………………………………………………………………………………………….. 624 2.2- Aylık Sayım Yapılması Hali………………………………………………………………………………….. 626 2.3- Mal Cinsleri İtibariyle Karışma……………………………………………………………………………… 626 2.4- Tekrar Üretime Verilen Hatalı Ürünler………………………………………………………………….. 628 2.5- Fireler………………………………………………………………………………………………………………. 629 2.6- Ekonomik veya Fiili Yok Olma………………………………………………………………………………. 630 2.7- Çalınma ve Kaybolma………………………………………………………………………………………… 631 2.7.1- Tanım…………………………………………………………………………………………………………… 631 2.7.2- Genel Giderler Açısından………………………………………………………………………………. 631 2.7.3- Değeri Düşen Mallar Açısından…………………………………………………………………….. 631 2.7.4- Fevkalade Amortisman Ayrılması Açısından…………………………………………………. 632 2.7.5- Yapılması Gereken İşlemler…………………………………………………………………………… 633 2.8- İşletmeden Çekişler……………………………………………………………………………………………. 634 2.9- Demirbaş Sayım Noksanı……………………………………………………………………………………. 635 3- SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLARI İLE FAZLALARININ KARŞILAŞTIRILMASI…. 635 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 636 198- DİĞER ÇEŞİTLİ DÖNEN VARLIKLAR……………………………………. 637 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 637 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 637 199- DİĞER DÖNEN VARLIKLAR KARŞILIĞI(-)……………………………… 637 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 637 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 638   ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DURAN VARLIK İŞLEMLERİ   22- TİCARİ ALACAKLAR………………………………………………………….. 641 220- ALICILAR ………………………………………………………………………. 642 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 642 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………… 642 221- ALACAK SENETLERİ ……………………………………………………….. 643 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 643 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 643 3- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………….. 644 222- ALACAK SENETLERİ REESKONTU(-)…………………………………… 648 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 648 2- ENVANTER VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………….. 648 224- KAZANILMAMIŞ FİNANSAL KİRALAMA FAİZ GELİRLERİ(-)……. 649 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 649 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………… 649 226- VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR………………………………… 650 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 650 2- ENVANTER VE DİĞER HUSUSLAR……………………………………………………………………… 650 229- ŞÜPHELİ ALACAKLAR KARŞILIĞI(-)…………………………………… 651 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 651 2- ENVANTER VE DİĞER HUSUSLAR……………………………………………………………………… 652 23- DİĞER ALACAKLAR……………………………………………………………. 653 231- ORTAKLARDAN ALACAKLAR…………………………………………….. 654 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 654 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 654 232- İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR…………………………………………… 655 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 655 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 655 233- BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR……………………………… 656 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 656 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 656 235- PERSONELDEN ALACAKLAR……………………………………………… 657 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 657 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 657 236- DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR …………………………………………….. 659 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 659 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 659 237- DİĞER ALACAK SENETLERİ REESKONTU(-)…………………………. 660 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 660 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 660 239- ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI(-)…………………………. 661 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 661 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 661 24- MALİ DURAN VARLIKLAR…………………………………………………… 662 240- BAĞLI MENKUL KIYMETLER…………………………………………….. 663 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 663 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 664 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 664 241- BAĞLI MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI(-) 666 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 666 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 667 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 667 242- İŞTİRAKLER……………………………………………………………………. 669 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 669 2- BEDELSİZ HİSSE SENETLERİ…………………………………………………………………………….. 670 2.1- Dönem Karının, Fevkalade İhtiyatların ve Dağıtılmayan Kârların Sermayeye İlavesi Nedeniyle Alınan Bedelsiz Hisse Senetleri                670 2.2- KVK’nın 5. Maddesinin Birinci Fıkranın (e) Bendinde Düzenlenen İstisna Kapsamında Alınan Bedelsiz Hisse Senetleri             671 2.3- Bedelsiz Hisse Senetlerinin Elde Edenler Yönünden Tabi Olacağı İşlemler ………………… 674 2.3.1- Genel Olarak…………………………………………………………………………………………………. 674 2.3.2- Bedelsiz Hisse Senetlerinin Elde Etme Aşamasında Tabi Olacağı İşlemler…….. 675 2.3.2.1- Gerçek Kişi Ortaklar Nezdinde Yapılacak İşlem…………………………………………… 675 2.3.2.2- Kar Paylarının Gerçek Kişiler Tarafından Ticari Faaliyet Kapsamında Elde Edilmesi Halinde Yapılacak İşlem      675 2.3.2.3- Kurum Olan Ortaklar Nezdinde Yapılacak İşlem………………………………………….. 676 2.3.3- Bedelsiz Hisse Senetlerinin Elden Çıkarma Aşamasında Tabi Olacağı İşlemler 676 2.3.3.1- Gerçek Kişi Ortaklar Nezdinde Yapılacak İşlem…………………………………………… 676 2.3.3.2.- Bedelsiz Hisse Senetlerinin Ticari Faaliyet Kapsamında Elden Çıkarılması… 678 2.3.3.3.- Bedelsiz Hisse Senetlerinin Kurumlar Tarafından Elden Çıkarılması………….. 678 2.4- Değerlendirme………………………………………………………………………………………………….. 678 3- İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI……………………………………………………………………… 680 4- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 680 5- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 681 243- İŞTİRAKLERE SERMAYE TAAHHÜTLERİ(-)………………………….. 683 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 683 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 683 3- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………….. 683 244- İŞTİRAKLER SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI(-)    685 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 685 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 685 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 686 245- BAĞLI ORTAKLIKLAR……………………………………………………… 687 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 687 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 688 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 688 246- BAĞLI ORTAKLIKLAR SERMAYE TAAHHÜTLERİ(-)………………. 690 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 690 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 690 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 690 247- BAĞLI ORTAKLIKLAR SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI(-)            691 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 691 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 691 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 692 248- DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR……………………………………….. 693 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 693 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………… 693 249- DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR KARŞILIĞI(-)…………………….. 694 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 694 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 694 25- MADDİ DURAN VARLIKLAR…………………………………………………. 695 1- MADDİ DURAN VARLIKLARIN DEĞERLEMESİ …………………………………………………… 695 1.1- VUK’a Göre Değerleme …………………………………………………………………………………….. 695 1.1.1.- Gayrimenkuller…………………………………………………………………………………………….. 696 1.1.2- Gayrimenkullerin Mütemmim Cüzüleri ve Teferruatı……………………………………… 696 1.1.3- Tesisat ve Makineler……………………………………………………………………………………… 696 1.1.4- Gemiler ve Diğer Taşıtlar………………………………………………………………………………. 696 1.1.5- Gayrimaddi Haklar………………………………………………………………………………………… 696 1.2- SPK Mevzuatı ve TTK’ya Göre Değerleme …………………………………………………………… 697 1.3- Özellik Arzeden Durumlar……………………………………………………………………………………. 698 1.3.1- Emlak Alımında Ödenen Tapu Harcı ve Taşıt Alım Vergileri…………………………… 698 1.3.2- Binek Otomobillerinin İktisabında Ödenen Katma Değer Vergisi Gider Yazılır veya Maliyete İlave Edilir   698 1.3.3- İşletmeye Dahil Binanın Yıkılarak Yerine Yenisinin İnşa Edilmesi………………….. 699 1.3.4- Maddi Duran Varlıkların İktisabında Kullanılan Kredilerin Faizleri………………….. 700 1.3.5- Kur Değişikliklerinin Döviz Kredileri ile Alınan Maddi Duran Varlık Maliyetine Etkisi    701 1.3.6- İktisadi Kıymetin İşletmede İmal Edilerek İşletmede Kullanılması Halinde Değerleme 703 1.3.7- İlk Defa Gerçek Usulde Gelir Vergisi Mükellefi Olanlarda Değerleme………………. 705 1.3.8- Serbest Meslek Erbabının Binek Otomobillerinin Envantere Alınması…………… 705 1.4- Gayrimenkullerde Maliyet Bedelinin Artması…………………………………………………………… 706 1.4.1- VUK’da Yer Alan Düzenleme…………………………………………………………………………. 706 1.4.2- SPK Mevzuatında Yer Alan Düzenleme………………………………………………………….. 708 1.4.3- Amortisman Uygulaması………………………………………………………………………………. 708 2- MADDİ DURAN VARLIKLARDA AMORTİSMAN UYGULAMASI ……………………………. 709 2.1.- Amortisman Konusu………………………………………………………………………………………….. 709 2.1.1- Genel Açıklama ……………………………………………………………………………………………. 709 2.1.2- SPK Mevzuatına Göre Amortisman Konusu………………………………………………….. 709 2.1.3- VUK’a Göre Amortisman Konusu…………………………………………………………………. 710 2.2- Amortisman Ayırma Koşulları………………………………………………………………………………. 712 2.2.1- İşletmede Bir Yıldan Fazla Kullanılma…………………………………………………………… 712 2.2.2- Yıpranmaya, Aşınmaya veya Kıymetten Düşmeye Maruz Bulunma ………………. 713 2.2.3- Envantere Dahil Olma…………………………………………………………………………………… 713 2.2.4- İktisadi Kıymetin KDV Hariç Değeri Belli Bir Haddin Üzerinde Olmalıdır………… 714 2.3. Amortisman Hesaplama Yöntemleri……………………………………………………………………… 714 2.3.1- Normal Amortisman Yöntemi……………………………………………………………………….. 715 2.3.2- Azalan Bakiyeler Yöntemi……………………………………………………………………………… 716 2.3.3- Madenlerde Amortisman………………………………………………………………………………. 719 2.3.4- Fevkalade Amortisman…………………………………………………………………………………. 720 2.3.4.1- Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerde Doğal Afetler Nedeniyle Değer Kaybı Olması             720 2.3.4.2- Teknolojik Gelişmeler Nedeniyle Fevkalade Amortisman Uygulaması ……….. 721 2.3.4.3- Cebri Çalışma Nedeniyle Fevkalade Amortisman Uygulaması……………………. 721 2.4- Amortisman Uygulama Esasları…………………………………………………………………………… 722 2.4.1- Amortismana Tabi Tutulacak Değer……………………………………………………………… 722 2.4.2- Amortisman Nispetleri………………………………………………………………………………….. 723 2.4.2.1- Normal Amortisman Nispetleri ………………………………………………………………….. 723 2.4.2.1.1- 01.01.2004 Tarihinden Önce Aktife Giren Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler…… 724 2.4.2.1.2- 31.12.2003 Tarihinden Sonra Aktife Giren Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler … 724 2.4.2.1.3- 5024 Sayılı Kanunun Geçici 1. Maddesinden Yararlanarak 2004 Yılı Geçici Vergi Dönemlerinde Enflasyon Düzeltmesi Yapmayan Mükelleflerin Durumu …………………………………………………………………………………………………………………. 726 2.4.2.1.4- 31.12.2003 Tarihinden Sonra Aktife Giren İktisadi Kıymetler İçin Uygulanacak Amortisman Nispetleri               726 2.4.2.2- Maden ve Fevkalâde Amortisman Nispetleri………………………………………………. 759 2.4.2.3- Amortisman Nispetlerinin Uygulamasıyla İlgili Olarak Özellik Arz Eden Hususlar….. 760 2.4.3- Amortisman Uygulamasında Süre………………………………………………………………… 761 2.4.4- Amortisman Uygulamasının Başlangıcı………………………………………………………… 762 2.4.5- Amortisman Yıllık Olarak Ayrılır…………………………………………………………………….. 763 2.4.5.1- Binek Otomobilleri İçin Kıst Amortisman Ayrılır…………………………………………. 763 2.4.5.1.1- Normal Amortisman Usulünde Kıst Uygulaması……………………………………………… 764 2.4.5.1.2- Azalan Bakiyeler Usulünde Kıst Uygulaması………………………………………………….. 765 2.4.5.2- Uygulamada Ortaya Çıkan Özel Durumlar Nedeniyle Kıst Amortisman Uygulaması  767 2.4.6- Amortisman Yönteminin Seçimi…………………………………………………………………… 768 2.4.7- Amortisman Uygulamasında Özellik Arz Eden Hususlar……………………………….. 769 2.4.7.1- Amortisman Süresi Dolmadan Hurdaya Ayrılan İktisadi Kıymetlerin İtfası….. 769 2.4.7.2- Faaliyetin Durması Halinde Amortismanlar………………………………………………… 769 2.4.7.3- Satış Yılında Amortisman…………………………………………………………………………… 770 2.5- SPK Mevzuatına Göre Amortisman Uygulama Esasları…………………………………………… 770 2.6- Amortisman Kayıtları………………………………………………………………………………………….. 771 2.6.1- Hesaplanan Amortismanın Kayıtlarda Gösterilmesi………………………………………. 771 2.6.2- Defterlerde Amortisman Kayıtları………………………………………………………………….. 772 2.6.2.1- Bilanço Esasında Amortisman Kayıtları……………………………………………………… 772 2.6.2.2- İşletme Hesabı Esasında Amortisman Kayıtları………………………………………….. 772 2.6.2.3- Serbest Meslek Erbabında Amortisman Kayıtları………………………………………… 773 2.6.3.4- Çiftçi İşletme Defteri Tutanlarda Amortisman Kayıtları………………………………. 773 3- YENİDEN DEĞERLEME ……………………………………………………………………………………… 773 3.1- Mahiyeti ve Amacı……………………………………………………………………………………………… 773 3.2- Yeniden Değerleme Uygulama Esasları………………………………………………………………… 774 3.3- Değer Artış Fonunun Kullanımı……………………………………………………………………………. 774 4- MADDİ DURAN VARLIKLARIN SATILMASI VE KİRALANMASI…………………………….. 775 4.1- Maddi Duran Varlıkların Satılması………………………………………………………………………… 775 4.1.1- Amortismana Tabi Varlıkların Satışı………………………………………………………………. 775 4.1.2- 5024 Sayılı Kanun Sonrasında Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Satış Kazancının Tespiti               776 4.1.2.1- Genel Olarak ……………………………………………………………………………………………… 776 4.1.2.2- Reel Olmayan Finansman Giderlerinin Henüz İtfa Edilmemiş Kısmının Durumu 778 4.1.3- Binek Otomobillerinin Satışı Halinde, Satış Karının Hesaplanmasında Birikmiş Amortismanların Dikkate Alınacak Tutarı  781 4.1.4- Amortismanları KKEG Sayılan Deniz ve Hava Taşıtlarının Satış Kazancının Tespiti     782 4.1.4.1- Amortismanları KKEG Olarak Değerlendirilen Taşıtlar………………………………… 782 4.1.4.2- Anılan Taşıtların Satışı ve Satış Kazancının Tespiti…………………………………….. 783 4.1.4.3- Örnek…………………………………………………………………………………………………………. 785 4.1.4.4- Değerlendirme…………………………………………………………………………………………… 786 4.1.5- Amortismana Tabi Tutulmamış Kıymetlerin Satışı………………………………………… 787 4.1.6- 1945 Yılından Önce İktisap Edilmiş Gayrimenkullerin Satışı…………………………… 787 4.1.7- Bilanço Usulünde Defter Tutmayan Mükelleflerin Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerini Elden Çıkarmaları        788 4.1.8- Basit Usule Tabi Olanlarda Sabit Kıymet Satışı……………………………………………… 788 4.1.9- Muhasebe Kayıtları ………………………………………………………………………………………. 789 4.2- Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Sigorta Tazminatı…………………………………………. 790 4.3- Maddi Duran Varlıkların Kiralanması…………………………………………………………………….. 794 4.4- Yenileme Fonu………………………………………………………………………………………………… 795 4.4.1- Mahiyeti……………………………………………………………………………………………………….. 795 4.4.2- Yenileme Fonu Ayırabilecek Mükellefler……………………………………………………….. 796 4.4.3- Uygulama Esasları ……………………………………………………………………………………….. 796 4.4.4- Kullanım Esasları………………………………………………………………………………………….. 798 4.5- Maliyet Bedeli Artırımı………………………………………………………………………………………… 800 4.6- Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satışında İstisna Uygulaması …………………………………….. 801 4.6.1- Mahiyeti ve Tarihsel Gelişimi ……………………………………………………………………….. 801 4.6.2- Taşınmaz ve İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası……………………………………….. 803 4.6.2.1- Yasal Düzenleme ………………………………………………………………………………………. 803 4.6.2.2- İstisnadan Yararlanacak Mükellefler ………………………………………………………….. 805 4.6.2.3- Satış Kazancı İstisna Uygulamasına Konu Olacak İktisadi Kıymetler …………. 807 4.6.2.3.1- Taşınmazlar …………………………………………………………………………………………….. 807 4.6.2.3.2- İştirak Hisseleri, Kurucu Senetleri, İntifa Senetleri ve Rüçhan Hakları………………… 808 4.6.2.4- İstisna Uygulama Koşulları………………………………………………………………………… 809 4.6.2.4.1- İki Tam Yıl Aktifte Bulundurulma ………………………………………………………………….. 809 4.6.2.4.2. İstisna Uygulaması ve Kazancın Fon Hesabına Alınması…………………………………. 810 4.6.2.4.3- Fon Hesabına Alınan Kazançların İşletmeden Çekilmemesi…………………………….. 812 4.6.2.4.4-Elden Çıkarma Şeklinin İstisna Uygulamasına Etkisi…………………………………………. 812 4.6.2.4.5- Satılan Taşınmazlar İle İştirak Hisselerinin Yerine Aynı Mahiyette İktisadi Kıymet Alınması 813 4.6.2.4.6- Kur Farkı ve Vade Farklarının Durumu…………………………………………………………. 813 4.6.2.5- Krediyle Alınan Taşınmazların Satışında İstisna Uygulanması Halinde Finansman Giderlerinin Akıbeti               814 4.6.2.6- İstisnaya İlişkin Olarak Diğer Kanunlarda Yer Alan Düzenlemeler……………….. 817 4.6.2.6.1- Katma Değer Vergisi Kanunu………………………………………………………………………. 817 4.6.2.6.2- Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Kanunu ve Damga Vergisi Kanunu…………. 817 4.6.2.7- Uygulama Örnekleri……………………………………………………………………………………. 818 250- ARAZİ VE ARSALAR…………………………………………………………. 821 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 821 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………… 821 3- ARAZİ VE ARSALARIN ELDEN ÇIKARILMASINDA ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR 822 3.1- KV ve KDV İstisnası……………………………………………………………………………………………. 822 3.2- Arazi ve Arsaların Elden Çıkarılmasında 31.12.2003 Tarihli Bilançonun Düzeltilmesi Sonucu Oluşan Farkların Durumu           822 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 823 251- YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ…………………………………….. 826 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 826 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 826 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 827 252- BİNALAR………………………………………………………………………… 830 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 830 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 831 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 831 253- TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR…………………………………………….. 837 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 837 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 838 3- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………….. 838 254- TAŞITLAR………………………………………………………………………. 843 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 843 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 844 3- VERGİ KANUNLARINDA YER ALAN HÜKÜMLER ………………………………………………. 844 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 845 255- DEMİRBAŞLAR………………………………………………………………… 849 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 849 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 850 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 850 256- DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR……………………………………… 852 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 852 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 852 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 853 257- BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR…………………………………………….. 854 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 854 2- HESAP MUHTEVİYATININ DEĞERLEMESİ…………………………………………………………… 854 3- FEVKALADE AMORTİSMANLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ……………………………. 854 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 855 258- YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR……………………………………… 862 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANIŞI……………………………………………………………………….. 862 2- DEĞERLEME VE ENVANTER………………………………………………………………………………. 862 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 863 4- TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE YATIRIMLARIN VERGİ YOLUYLA TEŞVİKİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER                865 4.1- KVK’nın 32/A Maddesi Uyarınca Yatırımlardan Elde Edilen Kazançlara İndirimli Vergi Oranı Uygulanması                866 4.1.1- Yasal Çerçeve……………………………………………………………………………………………….. 866 4.1.2- İndirimli Vergi Oranı Uygulanmasına İlişkin Esaslar………………………………………. 869 4.1.3- Uygulamadan Yararlanabilecek Mükellefler…………………………………………………… 871 4.1.4- Bakanlar Kurulunca Belirlenecek Hususlar…………………………………………………… 873 4.1.5- Yatırımlara Sağlanacak Teşvikler…………………………………………………………………… 873 4.1.6- Teşvik Uygulamasında Bölgeler……………………………………………………………………. 874 4.1.7- Yatırım Türleri ……………………………………………………………………………………………… 874 4.1.8- Yatırım Türlerine Göre Sağlanacak Teşvik Unsurları …………………………………….. 876 4.1.9- Yatırım Teşvik Belgesi Alınması……………………………………………………………………. 878 4.1.10- Yatırıma Katkı Tutarı ve İndirim Oranı………………………………………………………….. 879 4.1.11- Yatırıma Katkı Tutarının Hesabında Dikkate Alınacak Harcamalar……………….. 882 4.1.11.1- Teşvik Belgesinde Yer Alma Esası……………………………………………………………. 882 4.1.11.2- KVK’nın 32/A Maddesi ve Karar ile Getirilen Sınırlamalar…………………………… 883 4.1.11.3- Müteferrik Giderler……………………………………………………………………………………. 884 4.1.11.4- Diğer Hususlar…………………………………………………………………………………………. 886 4.1.11.5- Örnek……………………………………………………………………………………………………….. 886 4.1.12- İndirimli Vergi Uygulamasının Başlayacağı Dönem …………………………………….. 887 4.1.12.1- 6322 Sayılı Kanun Öncesinde Uygulama…………………………………………………… 887 4.1.12.2- 6322 Sayılı Kanun Sonrasında Uygulama…………………………………………………. 888 4.1.13- Tevsi Yatırımlarda İndirimli Vergi Uygulaması……………………………………………… 890 4.1.13.1- Tevsi Yatırımların Kapsamı ……………………………………………………………………… 890 4.1.13.2- Tevsi Yatırımlardan Elde Edilen Kazancın Tespiti……………………………………… 891 4.1.13.3- Örnek……………………………………………………………………………………………………….. 895 4.1.14- İndirimli Vergi Uygulanacak Kazanç……………………………………………………………. 898 4.1.15- Yatırımın Devri……………………………………………………………………………………………. 898 4.1.15.1- Yatırımın Faaliyete Geçmeden Devri ………………………………………………………… 898 4.1.15.2- Yatırımın Faaliyete Geçtikten Sonra Devri…………………………………………………. 899 4.1.16- Şartların İhlali Durumunda Yapılacak İşlemler……………………………………………… 899 4.1.17- Yatırımın Nakli…………………………………………………………………………………………….. 900 4.1.18- Daha Önce Yürürlükte Olan Kararlara İlişkin Uygulama……………………………….. 900 4.1.19- Aynı Dönemde Hem Yatırım İndiriminden Hem de İndirimli Vergi Uygulamasından Yararlanılması        901 4.2- Teşvik Belgeli Yatırımlara Sağlanan Diğer Destek Unsurları…………………………………….. 901 4.3- Finansal Kiralama İşlemleri………………………………………………………………………………….. 907 4.4- Uygulama Örnekleri …………………………………………………………………………………………… 909 259- VERİLEN AVANSLAR…………………………………………………………. 918 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 918 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………… 918 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 918 26- MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR…………………………………. 921 260- HAKLAR…………………………………………………………………………. 922 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 922 2- DEĞERLEME VE AMORTİSMAN UYGULAMASI…………………………………………………… 923 3- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………… 924 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 925 261- ŞEREFİYE……………………………………………………………………….. 927 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 927 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………… 927 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 928 262- KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ……………………………… 929 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 929 1.1- Kuruluş Aşamasındaki Giderler……………………………………………………………………………. 930 1.2- Faaliyetine Devam Eden İşletmelerde Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri…………………….. 931 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 932 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 932 263- ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ…………………………….. 933 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 933 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 933 3- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………….. 933 4- ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİNİN AKTİFLEŞTİRİLMESİ …………………… 934 5- ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME HARCAMALARINA TANINAN VERGİSEL TEŞVİKLER           934 264- ÖZEL MALİYETLER………………………………………………………….. 937 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 937 1.1- Tanım ve Kapsamı…………………………………………………………………………………………….. 937 1.2- Özel Maliyet Bedellerinin Aktifleştirilmesinin Nedenleri……………………………………………… 937 1.3- Özel Maliyet Bedeli Olarak Aktifleştirilecek Giderler………………………………………………….. 938 1.4- Özel Maliyet Bedellerinin İtfası……………………………………………………………………………… 940 1.4.1- Genel Kural…………………………………………………………………………………………………… 940 1.4.2- Kira Süresinin Belli Olmaması Hali………………………………………………………………… 941 1.4.3- Kira Süresinin Bir Yıl Olması Hali………………………………………………………………….. 941 1.4.4- Uzun Süreli Kiralamalar………………………………………………………………………………… 942 1.4.5- Kira Süresinin Sonradan Değişmesi……………………………………………………………… 943 1.4.6- MSUGT’de Yer Alan Esaslar………………………………………………………………………….. 943 1.5- Özel Maliyet Bedellerinin KDV Karşısındaki Durumu……………………………………………….. 944 1.5.1- Özel Maliyet Bedeli Konusu Harcamaların Yapılma Aşaması…………………………. 944 1.5.2- Özel Maliyet Bedellerinin Kira Süresi Sonunda Kiralayana Devri……………………. 944 1.5.2.1- Bedelsiz Devir……………………………………………………………………………………………. 944 1.5.2.2- Bedelli Devir………………………………………………………………………………………………. 945 1.6- Hesabın İşleyişi………………………………………………………………………………………………….. 945 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 946 3- KAMU ARAZİLERİ ÜZERİNDE İRTİFAK HAKKI KURULMASI SURETİYLE YAPILAN TESİSLERİN DURUMU   946 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 947 265- FİNANSAL KİRALAMA HAKLARI………………………………………… 953 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 953 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………… 953 3- FİNANSAL KİRALAMA UYGULAMASI………………………………………………………………… 953 3.1- Tanımlar…………………………………………………………………………………………………………… 954 3.2- Kiralayan Açısından Uygulama…………………………………………………………………………….. 955 3.3- Kiracı Açısından Uygulama…………………………………………………………………………………. 958 267- DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR……………………… 961 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 961 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 962 268- BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR(-)………………………………………….. 962 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 963 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 963 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 963 269- VERİLEN AVANSLAR…………………………………………………………. 966 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 966 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 966 3- ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR……………………………………………………………………….. 966 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 967 27- ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR…………………………………… 968 271- ARAMA GİDERLERİ………………………………………………………….. 969 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 969 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 969 272- HAZIRLIK VE GELİŞTİRME GİDERLERİ……………………………….. 971 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 971 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 971 277- DİĞER ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR……………………….. 972 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 972 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 972 278- BİRİKMİŞ TÜKENME PAYLARI(-)……………………………………….. 973 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 973 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 973 279- VERİLEN AVANSLAR…………………………………………………………. 974 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 974 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 974 28- GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI… 975 280- GELECEK YILLARA AİT GİDERLER…………………………………….. 977 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 977 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 977 3- VERGİ KANUNLARINDA DÖNEMSELLİK İLKESİ…………………………………………………. 978 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 979 281- GELİR TAHAKKUKLARI……………………………………………………. 981 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 981 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 982 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 982 29- DİĞER DURAN VARLIKLAR…………………………………………………. 984 291- GELECEK YILLARDA İNDİRİLECEK KDV……………………………… 985 292- DİĞER KDV……………………………………………………………………… 986 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 986 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 986 293- GELECEK YILLAR İHTİYACI STOKLAR……………………………….. 987 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 987 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 987 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 987 294- ELDEN ÇIKARILACAK STOKLAR VE MADDİ DURAN VARLIKLAR 988 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 988 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 988 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 989 295- PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR……………………………………… 991 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 991 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 991 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 991 297- DİĞER ÇEŞİTLİ DURAN VARLIKLAR……………………………………. 993 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 993 2- ENVANTER VE DEĞERLEME………………………………………………………………………………. 993 298- STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI(-)…………………………….. 994 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 994 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 994 299- BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR(-)………………………………………….. 995 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 995 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 995        

İÇİNDEKİLER

(II. CİLT)

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

KISA VADELİ YABANCI KAYNAK İŞLEMLERİ   II- PASİF HESAPLAR……………………………………………………………… 1035 3- KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR……………………………………. 1037 30- MALİ BORÇLAR ………………………………………………………………. 1038 300- BANKA KREDİLERİ………………………………………………………… 1039 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1039 2- KREDİ BORÇLARININ DÖNEM SONU DEĞERLEMESİ……………………………………….. 1040 2.1- Yasal Çerçeve…………………………………………………………………………………………………. 1040 2.1.1- Değerleme………………………………………………………………………………………………….. 1040 2.1.2- Tahakkuk Esası…………………………………………………………………………………………… 1040 2.1.3- Dönemsellik İlkesi………………………………………………………………………………………. 1041 2.2- Kredi Borcunun Niteliği……………………………………………………………………………………… 1042 2.3- 5228 Sayılı Kanun Öncesi Uygulama………………………………………………………………….. 1042 2.4- 5228 Sayılı Kanun Sonrası Uygulama…………………………………………………………………. 1044 2.5- Tekdüzen Muhasebe Sistemi Açısından Konunun Değerlendirilmesi……………………….. 1046 2.6- Uygulama Örneği ……………………………………………………………………………………………. 1047 3- DÖVİZLİ KREDİLERİN DEĞERLEMESİ………………………………………………………………. 1049 4- ENVANTER VE DEĞERLEME FARKLARI…………………………………………………………… 1051 5- BANKA KREDİSİ FAİZLERİNİN GİDER KAYDI…………………………………………………… 1053 6- İŞLETMEDE KULLANILMAYARAK BAŞKA İŞLETMELERE KULLANDIRILAN KREDİLER VE KREDİ FAİZLERİNİN DEĞERLEMESİ           1053 6.1- Kredinin Başka İşletmeye Kullandırılması…………………………………………………………….. 1053 6.2- Holding Şirketlerin Durumu……………………………………………………………………………….. 1054 6.3- Belgelendirme ………………………………………………………………………………………………… 1055 6.4- Örtülü Kazanç Dağıtımı Açısından……………………………………………………………………… 1057 6.5- Örtülü Sermaye Açısından ……………………………………………………………………………….. 1058 6.6- Finansman Giderinin Dağıtımı……………………………………………………………………………. 1059 7- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………… 1060 301- FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR……………… 1063 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1063 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………. 1063 302- ERTELENMİŞ FİNANSAL KİRALAMA BORÇLANMA MALİYETLERİ(-) 1064 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1064 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………. 1064 303- UZUN VADELİ KREDİLERİN ANAPARA TAKSİTLERİ VE FAİZLERİ 1065 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1065 2- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1065 304- TAHVİL ANAPARA TAKSİT VE FAİZLERİ…………………………… 1067 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1067 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………. 1067 305- ÇIKARILMIŞ BONOLAR VE SENETLER ………………………………. 1068 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1068 2- DÖVİZ ÜZERİNDEN DÜZENLENMİŞ BONO VE SENETLER…………………………………. 1068 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1069 4- VERGİSEL İŞLEMLER……………………………………………………………………………………….. 1070 306- ÇIKARILMIŞ DİĞER MENKUL KIYMETLER…………………………. 1071 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1071 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1071 308- MENKUL KIYMETLER İHRAÇ FARKI(-) …………………………….. 1072 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1072 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1072 309- DİĞER MALİ BORÇLAR……………………………………………………. 1073 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1073 32- TİCARİ BORÇLAR…………………………………………………………….. 1074 320- SATICILAR……………………………………………………………………. 1075 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1075 2- YURTDIŞI SATICILARA BORÇLAR…………………………………………………………………… 1076 3- CARİ HESAP BORÇLARI………………………………………………………………………………….. 1077 4- BORÇLARDA REESKONT UYGULAMASI………………………………………………………….. 1078 5- ENVANTER VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 1078 321- BORÇ SENETLERİ…………………………………………………………… 1081 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1081 2- BORÇ SENETLERİNDE DEĞERLEME………………………………………………………………… 1082 2.1- TL Senetlerde Değerleme…………………………………………………………………………………. 1082 2.2- Döviz Üzerinden Düzenlenmiş Senetlerde Değerleme…………………………………………… 1082 2.3- Konkordato Halinde Değerleme…………………………………………………………………………. 1082 2.4- Borç Senetlerinde Reeskont………………………………………………………………………………. 1082 3- ENVANTER VE MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………. 1084 3.1- Envanter İşlemleri…………………………………………………………………………………………….. 1084 3.2- Muhasebe Kayıtları………………………………………………………………………………………….. 1085 322- BORÇ SENETLERİ REESKONTU(-)…………………………………….. 1088 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1088 2- ENVANTER VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 1088 2.1- Envanter Çıkartılması……………………………………………………………………………………….. 1088 2.2- Reeskont Tutarının Hesaplanması……………………………………………………………………… 1089 2.3- Muhasebe Kayıtları………………………………………………………………………………………….. 1089 326- ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR………………………………… 1092 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1092 2- ENVANTER VE DİĞER HUSUSLAR……………………………………………………………………. 1092 2.1- Envanter Çıkartılması……………………………………………………………………………………….. 1092 2.2- Döviz Üzerinden Alınan Depozito ve Teminat………………………………………………………. 1093 2.3- Aktifte Kayıtlı Kıymetlerin Depozito Olarak Verilmesi……………………………………………… 1093 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1093 329- DİĞER TİCARİ BORÇLAR…………………………………………………. 1097 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1097 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………. 1097 33- DİĞER BORÇLAR …………………………………………………………….. 1098 331- ORTAKLARA BORÇLAR………………………………………………….. 1099 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1099 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1099 3- TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI…………… 1100 3.1- Diğer Kanunlarda Yer Alan Düzenlemeler…………………………………………………………… 1100 3.1.1- TTK’da……………………………………………………………………………………………………….. 1100 3.1.2- SPK’da……………………………………………………………………………………………………….. 1101 3.1.3- Gelir Vergisi Kanununda…………………………………………………………………………….. 1101 3.2- 5520 Sayılı KVK’da Yapılan Düzenleme………………………………………………………………. 1102 3.2.1- Yasal Düzenleme………………………………………………………………………………………… 1102 3.2.2-Transfer Fiyatlandırmasının Tanımı …………………………………………………………….. 1104 3.2.3- İliş­ki­li Ki­şiler……………………………………………………………………………………………….. 1106 3.2.4- Em­sal­le­re Uy­gun­luk İl­ke­si…………………………………………………………………………… 1107 3.2.5- Trans­fer Fi­yat­lan­dır­ma­sın­da Uy­gu­la­na­cak Yön­tem­ler…………………………………. 1107 3.2.5.1- Kar­şı­laş­tı­rı­la­bi­lir Fi­yat Yön­te­mi………………………………………………………………… 1109 3.2.5.2- Ma­li­yet Ar­tı Yön­te­mi…………………………………………………………………………………. 1110 3.2.5.3- Ye­ni­den Sa­tış Fi­ya­tı Yön­te­mi……………………………………………………………………. 1113 3.2.5.4- Di­ğer Yön­tem­ler……………………………………………………………………………………….. 1115 3.2.5.4.1- Kar Bö­lü­şüm Yön­te­mi ………………………………………………………………………………. 1116 3.2.5.4.2- İş­le­me Da­ya­lı Net Kar Mar­jı Yön­te­mi………………………………………………………….. 1116 3.2.6- Maliye Bakanlığı ile Başlangıçta Fi­yat­lan­dır­ma An­laş­ma­sı Yapılması…………… 1117 3.2.7- Kar Dağıtımı Açısından Değerleme ve Düzeltim…………………………………………… 1118 3.2.8- Hazine Zararının Aranacağı Durumlar………………………………………………………….. 1121 3.2.9- Müesseseye İlişkin Yetkilendirme……………………………………………………………….. 1122 3.3- KDV Açısından Durum……………………………………………………………………………………… 1122 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1123 332- İŞTİRAKLERE BORÇLAR…………………………………………………. 1126 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1126 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1126 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1127 333- BAĞLI ORTAKLIKLARA BORÇLAR……………………………………. 1129 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1129 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1129 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1130 335- PERSONELE BORÇLAR……………………………………………………. 1131 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1131 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1131 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1132 336- DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR……………………………………………….. 1134 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1134 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1134 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1134 337- DİĞER BORÇ SENETLERİ REESKONTU(-)…………………………… 1135 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1135 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………. 1135 34- ALINAN AVANSLAR………………………………………………………….. 1136 340- ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI…………………………………………… 1137 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1137 2- AVANSLARDA DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1137 2.1- Türk Lirası Avanslarda Değerleme……………………………………………………………………… 1138 2.2- Döviz Bedel Olarak Alınan Avanslarda Değerleme………………………………………………… 1138 2.2.1- Gider Niteliğindeki Kur Farkları…………………………………………………………………… 1140 2.2.2- Maliyet Niteliğindeki Kur Farkları………………………………………………………………… 1140 3- ENVANTER İŞLEMLERİ…………………………………………………………………………………….. 1143 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1143 349- ALINAN DİĞER AVANSLAR………………………………………………. 1146 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1146 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1146 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1147 35- YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞLERİ…………… 1150 350- (… PROJESİ) YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞLERİ 1151 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1151 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………. 1151 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1152 358- YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI…. 1153 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1153 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1153 36- ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER…………………… 1154 360- ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR…………………………………………. 1155 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1155 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1155 3- ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR……………………………………………………………………… 1156 3.1- GVK Uyarınca Yapılacak Tevkifat……………………………………………………………………….. 1156 3.1.1- GVK’nın 94. Maddesine Göre Yapılacak Tevkifat ve Kapsamı ……………………… 1156 3.1.1.1- Gelir Vergisi Tevkifatı Yapmak Zorunda Olanlar ve Tevkifatın Tabi Olduğu Esaslar  1157 3.1.1.2- Gelir Unsurları İtibariyle Yapılacak Tevkifat………………………………………………. 1159 3.1.1.2.1- Ücretlerde Vergi Tevkifatı………………………………………………………………………….. 1159 3.1.1.2.2- Serbest Meslek Kazançlarında Tevkifat……………………………………………………….. 1161 3.1.1.2.3-Ticari Kazançlarda Stopaj ………………………………………………………………………….. 1162 3.1.1.2.4- Dar Mükellefiyete Tabi Olanlara Telif ve Patent Haklarının Satışı Dolayısıyla Yapılan Ödemeler        1163 3.1.1.2.5- Gayrimenkul Sermaye İratlarında Stopaj……………………………………………………… 1163 3.1.1.2.6- Kurum Kazançlarında Gelir Vergisi Tevkifatı………………………………………………… 1165 3.1.1.2.6.1- Yatırım Fon ve Ortaklıklarının Yapacağı Tevkifat…………………………………. 1165 3.1.1.2.6.2- Kurumların Yapacağı Tevkifat ……………………………………………………………. 1166 3.1.1.2.6.3- GVK Geçici 62. Madde Uygulaması……………………………………………………… 1168 4.1.1.2.6.4- İstisna Kazançların Tevkifat Karşısındaki Durumu………………………………. 1169 3.1.1.2.7- Menkul Sermaye İratlarında Vergi Tevkifatı…………………………………………………. 1170 3.1.1.2.8- Zirai Kazançlarda Tevkifat…………………………………………………………………………. 1171 3.1.2- GVK’nın Geçici 67. Maddesine Göre Yapılacak Tevkifat ………………………………. 1172 3.1.3- KVK Uyarınca Yapılacak Tevkifat………………………………………………………………… 1173 3.1.3.1- Tam Mükellef Kurum Kazançlarında Vergi Kesintisi …………………………………. 1174 3.1.3.1.1- Tam Mükellef Kurumlara Yapılan Ödemelerde Vergi Kesintisi ……………………….. 1174 3.1.3.1.2- Kurumların Kendi Kazançları Üzerinden Yapacakları Kesintiler ……………………… 1178 3.1.3.2- Dar Mükellef Kurum Kazançlarında Vergi Kesintisi ………………………………….. 1180 3.1.3.2.1- Genel Olarak ………………………………………………………………………………………….. 1180 3.1.3.2.2- Kesintiye Tabi Kazanç ve İratlar…………………………………………………………………. 1182 3.1.4- Katma Değer Vergisinde Sorumluluk ve Tevkifat Uygulaması …………………….. 1187 3.1.4.1- Tam Tevkifat Uygulaması…………………………………………………………………………. 1188 3.1.4.1.1- Yurt Dışından Sağlanan veya Yurt Dışında İfa Edilmekle Birlikte Türkiye’de Faydalanılan Hizmetler 1189 3.1.4.1.2- Telif Ödemelerinde KDV Sorumluluğu ………………………………………………………… 1190 3.1.4.1.3- Kiralama İşlemleri…………………………………………………………………………………….. 1191 3.1.4.1.4- Reklam Verme İşleri ………………………………………………………………………………… 1191 3.1.4.2- Kısmi Tevkifat Uygulaması ……………………………………………………………………… 1192 3.1.4.2.1- Tevkifat Yapacak Alıcılar ………………………………………………………………………….. 1192 3.1.4.2.2- Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmetler ………………………………………………………… 1193 3.1.4.2.3- Kısmi Tevkifat Uygulanacak Teslimler…………………………………………………………. 1195 3.1.4.2.4- Kısmi Tevkifat Uygulamasında Sınır …………………………………………………………… 1195 3.1.4.3- Belge Düzeni……………………………………………………………………………………………. 1196 3.1.4.4- Beyan ve İndirim ……………………………………………………………………………………… 1197 3.1.4.4.1- Beyan Dönemi ………………………………………………………………………………………… 1197 3.1.4.4.2- Beyanname Verecekler ……………………………………………………………………………. 1199 3.1.4.4.3- İndirim …………………………………………………………………………………………………… 1199 3.1.4.5- Beyannamenin Düzenlenmesi………………………………………………………………….. 1200 3.1.4.5.1- Alıcıların Beyanı………………………………………………………………………………………. 1200 3.1.4.5.2- Satıcıların Beyanı…………………………………………………………………………………….. 1200 3.1.4.6- Düzeltme İşlemleri……………………………………………………………………………………. 1201 4.1.4.6.1- Mal İadeleri …………………………………………………………………………………………….. 1201 3.1.4.6.2- Matrahta Değişiklik…………………………………………………………………………………… 1202 3.1.4.6.3- Fazla veya Yersiz Tevkif Edilen Vergilerin İadesi…………………………………………… 1202 3.1.4.7- Kısmi Tevkifat Uygulamasından Kaynaklanan KDV İadeleri……………………… 1203 3.1.4.8- Bildirim Zorunluluğu ve Müteselsil Sorumluluk……………………………………….. 1206 4- ÖRNEK VE MUHASEBE KAYITLARI………………………………………………………………….. 1206 361- ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ…………………….. 1217 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1217 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1217 3- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………. 1217 3.1- SSK Primlerinin Gider Kaydı………………………………………………………………………………. 1217 3.2- SSK Prim Oranları……………………………………………………………………………………………. 1218 3.2.1- Genel Olarak……………………………………………………………………………………………….. 1218 4.2.2- SGDP Prim Oranları…………………………………………………………………………………….. 1219 3.2.3- İşsizlik Sigortası Primi…………………………………………………………………………………. 1219 3.3- Tasarruf Kesintisi Kaldırılmış İşsizlik Sigortası Getirilmiştir………………………………………. 1219 3.4- SSK Primine Esas Kazancın Alt ve Üst Sınırları……………………………………………………. 1220 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1221 368- VADESİ GEÇMİŞ ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER          1224 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1224 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1224 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1224 4- VERGİ İNCELEME RAPORLARI SONUÇLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ……… 1224 4.1- Genel Olarak…………………………………………………………………………………………………… 1224 4.2- Ek Tarhiyatın Kayıt Dışı Hasılattan Kaynaklanması……………………………………………….. 1227 4.3- Ek Tarhiyatın Geçmiş Yıllar Zararının Azaltılmasından Kaynaklanması……………………. 1229 4.4- Ek Tarhiyatın Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlerden Kaynaklanması……………………… 1230 4.5- Ek Tarhiyatın Fazla ve Yersiz İndirim ve İstisna Uygulanmasından Kaynaklanması……. 1231 4.6- Ek Tarhiyatın Fazladan Ayrılan Amortismandan Kaynaklanması…………………………….. 1232 4.7- Ek Tarhiyatın Kaydi Envanter Farkından Kaynaklanması ………………………………………. 1233 4.8- Ek Tarhiyatın Maliyetlerin Hatalı Tespitinden Kaynaklanması………………………………….. 1234 4.9- Değerlendirme………………………………………………………………………………………………… 1235 369- ÖDENECEK DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER……………………………….. 1237 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1237 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………. 1237 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1237 37- BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI…………………………………………. 1238 370- DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI  1239 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1239 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1239 3- DÖNEM KARI ÜZERİNDEN ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜKLERİN HESAPLANMASI     1240 3.1- Kurumlar Vergisinin Hesaplanması…………………………………………………………………….. 1241 3.1.1- Kurumlar Vergisi Matrahının Tespiti……………………………………………………………. 1241 3.1.2- Ticari Kara Yapılacak İlaveler ……………………………………………………………………… 1241 3.1.2.1- Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler …………………………………………………………. 1241 3.1.2.2- Beyanname Üzerinde Düzeltilecek Giderler………………………………………………. 1243 3.1.2.3- Ticari Kara Dahil Olmayan İstisna Kazançlar ……………………………………………. 1243 3.1.3- Beyanname Üzerinde Yapılacak İndirimler ………………………………………………….. 1243 3.1.3.1- Muhasebe Kayıtları İle Değerleme Hükümlerinden Kaynaklanan İndirimler . 1243 3.1.3.2- KVK’nın 10. Maddesinde Düzenlenen İndirimler……………………………………….. 1244 3.1.3.2.1- AR-GE İndirimi………………………………………………………………………………………… 1244 3.1.3.2.2- Sponsorluk Harcamaları……………………………………………………………………………. 1247 3.1.3.2.3- Belli Kuruluşlara Yapılan Bağış ve Yardımlar ………………………………………………. 1248 3.1.3.2.4- Eğitim ve Sağlık Tesisleri ile Dini Tesislere İlişkin Bağış ve Yardımlar……………….. 1249 3.1.3.2.5- Kültür ve Tanıtım Amaçlı Bağış ve Yardımlar……………………………………………….. 1249 3.1.3.2.6- Bakanlar Kurulunca Yardım Kararı Alınan Doğal Afetlerde, Başbakanlık Aracılığı İle Yapılan Bağışlar              1250 3.1.3.2.7. Türkiye Kızılay Derneği ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine Yapılan Bağışlar ………….. 1251 3.1.3.2.8- Özel Kanunlarda Öngörülen Bağış ve Yardımlar…………………………………………… 1251 3.1.3.2.9- Girişim Sermayesi Fonu……………………………………………………………………………. 1252 3.1.3.2.10- Türkiye’den Yurtdışında Mukim Kişi ve Kurumlara Verilen Hizmet Kazançlarına İlişkin İndirim          1253 3.1.3.3- İstisna Kazançlar …………………………………………………………………………………….. 1253 3.1.3.3.1- İştirak Kazançları İstisnası…………………………………………………………………………. 1253 3.1.3.3.2- Tam Mükellef Anonim Şirketlerin Yurt Dışı İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası 1258 3.1.3.3.3- Emisyon Primi İstisnası……………………………………………………………………………… 1259 3.1.3.3.4- Türkiye’de Kurulu Fonlar İle Yatırım Ortaklıklarının Kazançlarına İlişkin İstisna …. 1259 3.1.3.3.5- Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satışında İstisna Uygulaması……………………………. 1262 3.1.3.3.6- Bankalara veya TMSF’ye Borçlu Durumda Olan Kurumlar İle Bankalara Tanınan İstisna   1273 3.1.3.3.7- Yurt Dışı Şube Kazançları…………………………………………………………………………. 1274 3.1.3.3.8- Yurt Dışında Yapılan İnşaat, Onarma, Montaj İşleri ve Teknik Hizmetlerden Sağlanan Kazançlara İlişkin İstisna               1275 3.1.3.3.9- Eğitimi Teşvik Amaçlı İstisna………………………………………………………………………. 1277 4.1.3.3.10- Risturn İstisnası……………………………………………………………………………………… 1279 3.1.3.3.11- Yatırım İndirimi………………………………………………………………………………………. 1281 3.1.3.3.12- Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden ve Devrinden Elde Edilecek Kazançlara İlişkin İstisna   1282 3.1.3.3.13- Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Yapılan Faaliyetlere İlişkin Kazanç İstisnası……. 1283 3.1.3.3.14- Serbest Bölge Kazançları………………………………………………………………………… 1284 3.1.3.3.15- İstisna Uygulaması İle İlgili Diğer Hususlar…………………………………………………. 1285 3.1.3.4- Zarar Mahsubu…………………………………………………………………………………………. 1287 3.1.3.4.1- Kurumların Kendilerine Ait Geçmiş Dönem Zararlarının Mahsubu…………………… 1287 3.1.3.4.2- Devir veya Tam Bölünme Hallerinde Zarar Mahsubu……………………………………. 1287 3.1.4- Kurumlar Vergisinin Hesaplanması…………………………………………………………….. 1288     3.2- Kaynakta Vergi Kesintisi……………………………………………………………………………………. 1289 3.3- Ödenen Geçici Vergilerin Durumu………………………………………………………………………. 1289 3.4- Örnek ve Muhasebe Kayıtları…………………………………………………………………………….. 1289 4- HESAPLANAN VERGİ KARŞILIĞI İLE FİİLEN TAHAKKUK EDEN VERGİ TUTARLARININ FARKLI OLMASI    1292 4.1- Vergi Karşılığı İle Fiilen Tahakkuk Ettirilen Vergiler Arasındaki Fark İçin Yapılması Gereken İşlem             1293 4.2- Mahsup Fazlası Peşin Vergi Oluşması………………………………………………………………… 1295 4.3- Örnek…………………………………………………………………………………………………………….. 1295 4.3.1- Bilançoda Yer Alan Vergi Karşılığı İle Fiilen Tahakkuk Eden Vergini Aynı Olması Hali 1297 4.3.2- Fiilen Tahakkuk Eden Vergi Tutarının Bilançoda Yer Alan Vergi Karşılığı Tutarından Daha Fazla Olması Hali        1297 4.3.3- Fiilen Tahakkuk Eden Vergi Tutarının Bilançoda Yer Alan Vergi Karşılığı Tutarından Daha Az Olması Hali             1298 4.3.4- Dördüncü Dönem Geçici Vergi Tutarı İle Bilançoda Yer Alan Vergi Karşılığı Tutarının Aşılması                1299 371- DÖNEM KARININ PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLERİ(-)        1300 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1300 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1300 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1300 372- KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI………………………………………… 1301 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1301 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1301 3- KIDEM TAZMİNATI…………………………………………………………………………………………… 1302 3.1- Tanım…………………………………………………………………………………………………………….. 1302 3.2- Kıdem Tazminatı Ödenmesini Gerektiren Haller…………………………………………………… 1302 3.2.1- Hizmet Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshedilmesi …………………………….. 1302 3.2.2- Hizmet Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshedilmesi…………………………………… 1302 3.2.3- Muvazzaf Askerlik……………………………………………………………………………………….. 1302 3.2.4- Emeklilik…………………………………………………………………………………………………….. 1302 3.2.5- Evlenme……………………………………………………………………………………………………… 1302 3.2.6- Ölüm…………………………………………………………………………………………………………… 1303 3.3- Kıdem Tazminatının Hesaplanması……………………………………………………………………. 1303 3.3.1- Kıdem Tazminatına Esas Ücret ve Unsurlar…………………………………………………. 1303 3.3.2- Kıdem Tazminatında Sürenin Hesaplanması……………………………………………….. 1304 3.3.3- Kıdem Tazminatının Hesaplanması…………………………………………………………….. 1305 3.4- Kıdem Tazminatında Özellik Arzeden Hususlar…………………………………………………….. 1305 3.4.1- Kıdem Tazminatı Tavanı……………………………………………………………………………… 1305 3.4.2- Kıdem Tazminatında Gecikme Faizi ……………………………………………………………. 1306 3.4.3- Kıdem tazminatında Zamanaşımı………………………………………………………………… 1306 3.5- Kıdem Tazminatının Vergi Kanunları Karşısındaki Durumu……………………………………. 1306 4- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1307 373- MALİYET GİDERLERİ KARŞILIĞI……………………………………… 1308 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1308 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1309 379- DİĞER BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI……………………………… 1311 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANIŞI……………………………………………………………………… 1311 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1311 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1311 38- GELECEK AYLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI.. 1312 380- GELECEK AYLARA AİT GELİRLER…………………………………….. 1313 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1313 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1313 381- GİDER TAHAKKUKLARI………………………………………………….. 1314 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1315 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1315 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1315 39- DİĞER KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR………………………… 1317 391- HESAPLANAN KDV…………………………………………………………. 1317 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1317 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………. 1318 3- KDV’NİN DOĞUŞUNDA GENEL İLKELER …………………………………………………………. 1318 4- HESAPLANAN KDV’NİN GİDER VEYA MALİYETE DÖNÜŞTÜĞÜ HALLER …………. 1320 4.1- Personele Ayın Olarak Ücret Verilmesi………………………………………………………………… 1320 4.2- Personele Ayın Olarak Verilen Kıymetlerden KDV Hesaplanmayacak Olanlar…………… 1322 5- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1322 392- DİĞER KDV……………………………………………………………………. 1324 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1324 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1324 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1324 393- MERKEZ VE ŞUBELER CARİ HESABI………………………………….. 1325 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1325 2- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1325 394- HESAPLANAN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ ……………………………. 1327 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1327 2- ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ ………………………………………………………………………………….. 1327 2.1- Verginin Konusu………………………………………………………………………………………………. 1327 2.2- Vergiyi Doğuran Olay ………………………………………………………………………………………. 1328 2.3- ÖTV Mükellefleri ……………………………………………………………………………………………… 1329 2.4- Vergileme Ölçüleri ve Matrah ……………………………………………………………………………. 1330 2.5- ÖTV’nin KDV Matrahına Etkisi …………………………………………………………………………… 1331 2.6- İhracat İstisnası……………………………………………………………………………………………….. 1331 2.7- ÖTV’nin Tecil ve Terkin Edildiği Haller…………………………………………………………………. 1332 2.8- ÖTV’nin Belgelerde Gösterilmesi ……………………………………………………………………….. 1332 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1332 397- SAYIM VE TESELLÜM FAZLALIKLARI……………………………….. 1336 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1336 2- STOK SAYIM FARKLARININ DÖNEM KÂRINA ETKİSİ……………………………………….. 1336 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1338 399- DİĞER ÇEŞİTLİ YABANCI KAYNAKLAR……………………………… 1340 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1340 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1340 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1340

BEŞİNCİ BÖLÜM

UZUN VADELİ YABANCI KAYNAK İŞLEMLERİ   4- UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR…………………………………… 1343 40- MALİ BORÇLAR……………………………………………………………….. 1344 400- BANKA KREDİLERİ………………………………………………………… 1345 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1345 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………. 1345 401- FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR……………… 1346 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1346 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………. 1346 402- ERTELENMİŞ FİNANSAL KİRALAMA BORÇLANMA MALİYETLERİ(-) 1347 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1347 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYITLARI…………………………………………………………. 1347 405- ÇIKARTILMIŞ TAHVİLLER………………………………………………. 1348 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1348 2- TAHVİLLERİN DEĞERLEMESİ…………………………………………………………………………… 1348 2.1- Bedelli Tahvillerin Değerlemesi…………………………………………………………………………… 1348 2.2- Endeksli Tahvillerin Değerlemesi………………………………………………………………………… 1350 407- ÇIKARTILMIŞ DİĞER MENKUL KIYMETLER……………………….. 1353 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1353 2- MUHASEBE KAYDI VE DEĞERLEME…………………………………………………………………. 1353 408- MENKUL KIYMETLER İHRAÇ FARKI(-)……………………………… 1354 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1354 2- MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………………………………… 1354 409- DİĞER MALİ BORÇLAR……………………………………………………. 1356 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1356 42- TİCARİ BORÇLAR…………………………………………………………….. 1356 420- SATICILAR……………………………………………………………………. 1357 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1357 2- ENVANTER VE DİĞER HUSUSLAR……………………………………………………………………. 1357 421- BORÇ SENETLERİ ………………………………………………………….. 1358 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1358 2- BORÇ SENETLERİNDE DEĞERLEME………………………………………………………………… 1358 3- ENVANTER VE MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………. 1358 422- BORÇ SENETLERİ REESKONTU(-)…………………………………….. 1361 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1361 2- ENVANTER VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………… 1361 2.1- Envanter Çıkartılması……………………………………………………………………………………….. 1361 2.2- Reeskont Tutarının Hesaplanması……………………………………………………………………… 1361 2.3- Muhasebe Kayıtları………………………………………………………………………………………….. 1362 426- ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR………………………………… 1364 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1364 2- ENVANTER VE DİĞER HUSUSLAR……………………………………………………………………. 1364 429- DİĞER TİCARİ BORÇLAR…………………………………………………. 1366 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1366 2- DEĞERLEME……………………………………………………………………………………………………. 1366 43- DİĞER BORÇLAR……………………………………………………………… 1367 431- ORTAKLARA BORÇLAR………………………………………………….. 1368 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1368 2- ENVANTER VE DEĞERLEME:…………………………………………………………………………… 1368 3- ÖRTÜLÜ SERMAYE………………………………………………………………………………………….. 1369 3.1- Tanım…………………………………………………………………………………………………………….. 1369 3.2- Kanunlarımızda Yer Alan Düzenlemeler……………………………………………………………… 1369 3.3- Örtülü Sermayenin Şartları………………………………………………………………………………… 1372 3.4- Örtülü Sermaye Uygulamasında Ortak ve Ortakla İlişkili Kişiler………………………………… 1373 3.4.1- Ortak ………………………………………………………………………………………………………….. 1373 3.4.2- İlişkili Kişi…………………………………………………………………………………………………… 1374 3.5- Kar Dağıtımı Açısından Değerleme……………………………………………………………………. 1378 3.6- Örtülü Sermaye ve Örtülü Kazanç Dağıtımı…………………………………………………………. 1378 3.7 Hazine Kaybının Aranıp Aranmayacağı………………………………………………………………… 1379 3.8- Özellikli Durumlar……………………………………………………………………………………………… 1380 3.8.1- Borçlanma Türü Açısından Değerleme……………………………………………………….. 1380 3.8.2- Ticari İşlem Sonucu Oluşan Borçlar……………………………………………………………. 1380 3.8.3- Örtülü Sermaye Faizinin Vergi Ziyaı Oluşturduğu Dönem……………………………. 1380 3.8.4- KDV Yönünden Yapılacak İşlem………………………………………………………………….. 1381 3.8.5- Kapsama Giren Borç Tutarının Tespiti………………………………………………………… 1383 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1382 432- İŞTİRAKLERE BORÇLAR…………………………………………………. 1386 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1386 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1386 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1386 433- BAĞLI ORTAKLIKLARA BORÇLAR …………………………………… 1387 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1387 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1387 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1387 436- DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR……………………………………………….. 1388 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1388 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1388 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1388 437- DİĞER BORÇ SENETLERİ REESKONTU(-)…………………………… 1389 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1389 2- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………. 1389 438- KAMUYA OLAN ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ BORÇLAR   1390 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1390 2- ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRMEYİ TEŞVİK GAYELİ VERGİ ERTELEMESİ……………….. 1390 3- DEĞERLEME VE MUHASEBE KAYDI…………………………………………………………………. 1391 44- ALINAN AVANSLAR………………………………………………………….. 1392 440- ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI…………………………………………… 1393 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1393 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1393 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1393 449- ALINAN DİĞER AVANSLAR………………………………………………. 1394 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1394 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1394 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1394 47- BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI…………………………………………. 1395 472- KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI………………………………………… 1395 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1395 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1396 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1396 479- DİĞER BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI……………………………… 1398 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1398 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………. 1398 48- GELECEK YILLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI. 1399 480- GELECEK YILLARA AİT GELİRLER……………………………………. 1400 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1400 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1400 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1401 4- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………. 1403 4.1- Gayrimenkul Sermaye İratları…………………………………………………………………………….. 1403 4.1.1- Şahıslar Açısından……………………………………………………………………………………… 1403 4.1.2- Ticari İşletmeler Açısından………………………………………………………………………….. 1403 4.1.3- Kurumlar Vergisi Mükellefleri Açısından……………………………………………………… 1403 4.1.4- İstisna………………………………………………………………………………………………………… 1404 4.2- Hasılatın Tespitinde Peşin Alınan Kiraların Durumu ……………………………………………… 1404 4.2.1- Şahıslar Açısından……………………………………………………………………………………… 1404 4.2.2- Ticari İşletmeler ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri Açısından……………………….. 1404 4.3- Beyan ve Vergileme…………………………………………………………………………………………. 1405 4.4- Stopaj ve Mahsubu…………………………………………………………………………………………… 1406 481- GİDER TAHAKKUKLARI………………………………………………….. 1407 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1407 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1407 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1407 49- UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR…………………………………. 1409 492- GELECEK YILLARA ERTELENEN VEYA TERKİN EDİLEN KDV… 1410 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1410 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………. 1410 3- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1410 493- TESİSE KATILMA PAYLARI……………………………………………… 1411 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1411 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………. 1411 3- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1411 499- DİĞER ÇEŞİTLİ UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR…………. 1412 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1412 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1412 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1412

ALTINCI BÖLÜM

ÖZKAYNAK (SERMAYE) İŞLEMLERİ   5- ÖZ KAYNAKLAR……………………………………………………………….. 1415 50- ÖDENMİŞ SERMAYE…………………………………………………………. 1416 500- SERMAYE……………………………………………………………………… 1417 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1417 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1418 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1418 4- SERMAYEYİ TEMSİL EDEN MENKUL KIYMETLER…………………………………………….. 1418 4.1- Hisse Senetleri………………………………………………………………………………………………… 1419 5- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………. 1419 5.1- Sermaye-Öz Sermaye Ayırımı…………………………………………………………………………… 1419 5.2- Vergi Kanunlarında Öz Sermayenin Belirleyici Olduğu Haller …………………………………. 1420 5.2.1- Bilanço Esasında Ticari Kazanç ile Kurum Kazancının Tespitinde Dönem Başı ve Dönem Sonu Öz Sermaye Tutarları Esas Alınmaktadır……………………………………………………………………………………………………………………………. 1420 5.2.2- Örtülü Sermayenin Mevcudiyeti Öz Sermaye Tutarına Göre Belirlenmektedir. 1420 5.2.3- Devralınan Kurumlar ile Tam Bölünmeye Tabi Tutulan Kurum Zararlarının Mahsubu                 1421 5.2.4- Finansman Gider Kısıtlaması Yabancı Kaynakları Öz Kaynaklarını Aşan Mükellefler İçin Söz Konusu Olacaktır     1421 5.2.5- Girişim Sermayesi Fon Tutarı Öz Sermaye Esas Alınarak Belirlenmektedir…… 1422 5.3- Öz Sermayenin Hesaplanması…………………………………………………………………………… 1423 5.3.1- Aktif Toplamından Borçların İndirilmesi Suretiyle Öz Sermaye Hesabı………… 1423 5.3.2.1- Gerçek Aktifin Hesabı………………………………………………………………………………. 1423 5.3.2.2- Aktifi Düzenleyici Hesaplar………………………………………………………………………. 1425 5.3.2.3- Borçlar…………………………………………………………………………………………………….. 1425 5.3.2- Öz Sermaye Unsurlarının Toplanması Suretiyle Hesaplama…………………………. 1426 5.4- Enflasyon Düzeltmesinin Öz Sermaye Tutarına Etkisi……………………………………………. 1427 6- 5811 SAYILI VARLIK BARIŞI KANUNU KAPSAMINDA SERMAYENİN ARTIRILMASI 1427 6.1- Yurt Dışından Getirilecek Kıymetler…………………………………………………………………….. 1429 6.2- Türkiye’de Sahip Olunan Varlıklar………………………………………………………………………. 1432 6.3- Ortaklara Borçlar Hesabında Yer Alan Borçların İşletmeye Konulması…………………….. 1435 501- ÖDENMEMİŞ SERMAYE(-)………………………………………………… 1437 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1437 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1437 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1437 502-SERMAYE DÜZELTMESİ OLUMLU FARKLARI………………………. 1441 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1441 2- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1441 503- SERMAYE DÜZELTMESİ OLUMSUZ FARKLARI(-)…………………. 1442 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1442 2- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1443 52- SERMAYE YEDEKLERİ………………………………………………………. 1444 520- HİSSE SENEDİ İHRAÇ PRİMLERİ………………………………………. 1445 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1445 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………. 1445 3- EMİSYON PRİMLERİNİN VERGİ KANUNLARI KARŞISINDAKİ DURUMU ……………. 1446 4- TÜRK TİCARET KANUNUNDA YERALAN ESASLAR ………………………………………… 1447 5- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1448 521- HİSSE SENETLERİ İPTAL KARLARI…………………………………… 1450 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1450 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1450 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1450 4- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………. 1451 522- MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI 1452 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1452 2- MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI HESABININ KAYITLARDAN ÇIKARILMASI                1452 523- İŞTİRAKLER YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI…………………. 1454 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1454 2- İŞTİRAKLER YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI HESABININ KAYITLARDAN ÇIKARILMASI           1455 524- MALİYET ARTIŞ FONU……………………………………………………. 1456 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1456 2- MALİYET ARTIŞ FONU HESABININ KAYITLARDAN ÇIKARILMASI …………………… 1456 525- ALTIN MALİYETİ ARTIŞ FONU ………………………………………… 1458 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1458 526- SONRADAN ENVANTERE ALINAN VARLIK KARŞILIĞI………….. 1459 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1459 2- ENVANTER VE DEĞERLEME ……………………………………………………………………………. 1460 3- KAYIT DIŞI KIYMETLERİN KAYDI ALINMASINA İLİŞKİN ESASLAR VE MUHASEBE KAYITLARI       1460 3.1. Emtianın Kayda Alınması…………………………………………………………………………………… 1460 3.2. Makina, Demirbaş ve Teçhizatın Kayda Alınması………………………………………………….. 1463 529- DİĞER SERMAYE YEDEKLERİ…………………………………………… 1466 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1466 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1466 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1466 54- KAR YEDEKLERİ……………………………………………………………… 1467 540- YASAL YEDEKLER………………………………………………………….. 1467 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1467 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1469 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1469 541- STATÜ YEDEKLERİ………………………………………… 1470 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1470 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1470 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1470 542- OLAĞANÜSTÜ YEDEKLER……………………………………………….. 1471 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………….. 1471 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1472 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………… 1472 548- DİĞER KAR YEDEKLERİ………………………………………………….. 1473 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANIŞI……………………………………………………………………… 1473 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1473 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1473 549- ÖZEL FONLAR……………………………………………………………….. 1474 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1474 2- ENVANTER VE DEĞERLEME…………………………………………………………………………….. 1474 3- FONLARIN AYRILMASINA İLİŞKİN ESASLAR VE MUHASEBE KAYITLARI ……….. 1474 3.1- Yenileme Fonu ……………………………………………………………………………………………….. 1474 3.1.1- Fonun Ayrılması ve Kullanımı ……………………………………………………………………. 1474 3.1.2- Tasfiye-Devir-Birleşme Hali ………………………………………………………………………… 1476 3.1.3- Yenileme Fonuna Alınacak Karın Saptanmasında Özellik Arz Eden Hususlar 1476 3.1.5- Muhasebe Kayıtları …………………………………………………………………………………….. 1479 3.2- Finansman Fonu …………………………………………………………………………………………….. 1481 3.3- Vazgeçilen Borçlar Fonu ………………………………………………………………………………….. 1481 3.4- 4369 Sayılı Kanunla Yapılan Özel Düzenleme …………………………………………………….. 1482 3.5- Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnasına İlişkin Uygulama………………….. 1483 3.6- AR-GE Faaliyetinde Bulunanların Kamu Kurum ve Kuruluşları, Kanunla Kurulan Vakıflar ile Uluslararası Fonlardan Aldıkları Destekler  1484 3.7- Girişim Sermayesi Fonu …………………………………………………………………………………… 1484 3.7.1- Genel Olarak ………………………………………………………………………………………………. 1484 3.7.2- Fonun Ayrılması ………………………………………………………………………………………… 1485 3.7.3- Fonun Kullanım Esasları ……………………………………………………………………………. 1486 3.7.4- Örnek …………………………………………………………………………………………………………. 1487 57- GEÇMİŞ YILLAR KARLARI…………………………………………………. 1489 570- GEÇMİŞ YILLAR KARLARI……………………………………………….. 1489 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1489 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1489 58- GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI(-)………………………………………….. 1490 580- GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI(-)………………………………………… 1491 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1491 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1491 3- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR ……………………………………………………………………… 1492 3.1- Gelir Vergisi Matrahının Tespitinde Zarar Mahsubu………………………………………………. 1492 3.1.1- Bir Gelir Unsurundan Doğan Zararın Diğer Gelir Unsurlarından Elde Edilen Gelirlerden Mahsubu           1492 3.1.2- Geçmiş Yıl Zararlarının Mahsubu………………………………………………………………… 1493 3.1.3- Yurt Dışı Faaliyet Zararlarının Mahsubu………………………………………………………. 1493 3.2- Kurumlar Vergisi Matrahının Tespitinde Zarar Mahsubu……………………………………….. 1494 3.2.1- Kurumların Kendi Faaliyetleri Sonucu Oluşan Geçmiş Dönem Zararları ……… 1494 3.2.2- Devir Alınan veya Bölünen Kurum Zararlarının Mahsubu …………………………… 1494 3.2.3- Yurt Dışı Zararlarının Mahsubu……………………………………………………………………. 1495 3.3- 6111 Sayılı Kanun Uyarınca Matrah Artırımında Bulunulması Halinde Zarar Mahsubu 1497 3.3.1- Genel Olarak ………………………………………………………………………………………………. 1497 3.3.2- Gelecek Yıllarda Matrahtan İndirim Konusu Yapılacak İstisna ve İndirim Tutarları ile Geçmiş Yıl Zararlarının Artırılan Matrahlardan İndirilememesi……………………………………………………………………………………………………… 1498 3.4- Zarar Devri Halinde Zararlı Yılla İlgili Defter ve Belgelerin Muhafaza ve İbraz Zamanaşımı 1499 59- DÖNEM NET KARI (ZARARI)……………………………………………… 1499 590- DÖNEM NET KARI………………………………………………………….. 1500 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1500 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1500 591- DÖNEM NET ZARARI(-)…………………………………………………… 1500 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1500

YEDİNCİ BÖLÜM

GELİR TABLOSU HESAPLARI İŞLEMLERİ   6- GELİR TABLOSU HESAPLARI………………………………………………. 1503 60- BRÜT SATIŞLAR………………………………………………………………. 1505 600- YURT İÇİ SATIŞLAR……………………………………………………….. 1506 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1506 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1507 601- YURTDIŞI SATIŞLAR ……………………………………………………… 1508 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1508 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1508 602- DİĞER GELİRLER…………………………………………………………… 1509 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1509 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1510 61- SATIŞ İNDİRİMLERİ(-)………………………………………………………. 1511 610- SATIŞTAN İADELER(-)…………………………………………………….. 1511 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1511 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1512 611- SATIŞ İSKONTOLARI(-)…………………………………………………… 1513 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1513 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1513 2.1- Satıcı İşletme Kayıtları………………………………………………………………………………………. 1514 2.2- Alıcı işletme kayıtları…………………………………………………………………………………………. 1514 612- DİĞER İNDİRİMLER(-)…………………………………………………….. 1515 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1515 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1515 62- SATIŞLARIN MALİYETİ…………………………………………………….. 1516 620- SATILAN MAMULLERİN MALİYETİ……………………………………. 1519 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1519 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1519 621- SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ………………………………… 1520 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1520 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1520 622- SATILAN HİZMET MALİYETİ …………………………………………… 1522 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1522 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1522 623- DİĞER SATIŞLARIN MALİYETİ ………………………………………… 1524 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1524 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1524 63- FAALİYET GİDERLERİ(-)…………………………………………………… 1525 1- GENEL AÇIKLAMA…………………………………………………………………………………………… 1525 2- KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER………………………………………………………. 1527 3- TİCARİ KAZANCIN TESPİTİNDE İNDİRİLECEK GİDERLER………………………………… 1528 3.1- GVK’nın 40. Maddesinde Yer Alan Giderler…………………………………………………………. 1529 3.1.1- Genel Giderler (GVK md. 40/1)…………………………………………………………………….. 1529 3.1.1.1- Üretim Birimleriyle İlgili Olmayan İdari Personel ve Diğer Personele Ödenen Ücretler              1530 3.1.1.2- Isıtma, Aydınlatma, Su ve Telefon Giderleri………………………………………………. 1530 3.1.1.3- İşyerleri İçin Ödenen Kira Bedelleri…………………………………………………………… 1530 3.1.1.4- Alet, Edevat ve Makinelere İlişkin Kira Giderleri………………………………………… 1530 3.1.1.5- Taşıt Araçlarının Kira Giderleri………………………………………………………………….. 1531 3.1.1.6- Temsil ve Ağırlama Giderleri…………………………………………………………………….. 1531 3.1.1.7- Sigorta Giderleri……………………………………………………………………………………….. 1532 3.1.1.8- Finansal Kiralama Giderleri………………………………………………………………………. 1532 3.1.1.9- Reklam Giderleri………………………………………………………………………………………. 1532 3.1.1.10- İlan ve Duyurular……………………………………………………………………………………. 1533 3.1.1.11- Mesleki Dernek ve Birliklere, Giderlere Katılma Payı Adı Altında Yapılan Ödemeler 1533 3.1.1.12- Yurt Dışı Büro Giderleri…………………………………………………………………………… 1534 3.1.1.13- Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri…………………………………………………………… 1534 3.1.1.14- Numuneler……………………………………………………………………………………………… 1534 3.1.2- Sosyal Giderler (GVK md. 40/2)……………………………………………………………………. 1535 3.1.2.1- Hizmet Erbabına Verilen Yemek Bedelleri…………………………………………………. 1535 3.1.2.2- İlaç ve Tedavi Giderleri……………………………………………………………………………… 1536 3.1.2.3- Sigorta Primleri ve Emekli Aidatı………………………………………………………………. 1536 3.1.2.4- Giyim Giderleri…………………………………………………………………………………………. 1537 3.1.3- Zarar Ziyan ve Tazminatlar (GVK md 40/3)…………………………………………………… 1537 3.1.4- Seyahat ve İkamet Giderleri (GVK Md. 40/4)…………………………………………………. 1539 3.1.5- Taşıt Giderleri (GVK md. 40/5)……………………………………………………………………… 1541 3.1.6- Ayni Vergi, Resim ve Harçlar (GVK md. 40/6)……………………………………………….. 1542 3.1.7- Amortismanlar (GVK md. 40/7)……………………………………………………………………. 1542 3.1.8- İşveren Tarafından Ödenen Sendika Aidatları (GVK md. 40/8)……………………… 1542 3.1.9- Bireysel Emeklilik Sistemi İçin İşverenlerce Ödenen Katkı Payları………………… 1542 3.1.10- Fakirlere Yardım Amacıyla Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara Bağışlanan Gıda Maddelerinin Maliyet Bedeli ……………………………………………………………………………………………………………………………. 1543 3.2- KVK’nın 8. Maddesinde Yer Alan Giderler……………………………………………………………. 1546 3.2.1- Menkul Kıymet İhraç Giderleri (Md. 8/1-a)……………………………………………………. 1546 3.2.2- Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri (Md. 8/1-b)……………………………………………….. 1546 3.2.3- Genel Kurul Toplantıları, Birleşme, Devir, Bölünme, Fesih ve Tasfiye Giderleri (Md. 8/1-c)         1547 3.2.4- Sigorta Teknik İhtiyatları (Md. 8/1-e) …………………………………………………………… 1547 3.2.4.1- Muallak Hasarlara Mahsus Tazminat Karşılıkları……………………………………….. 1547 3.2.4.2- Kazanılmamış Prim Karşılıkları…………………………………………………………………. 1548 3.2.4.3- Riyazi İhtiyatlar………………………………………………………………………………………… 1548 3.2.4.4- Deprem Hasar Karşılıkları…………………………………………………………………………. 1548 3.2.5- Katılım Bankalarınca Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kar Payları (Md. 8/1-d) 1549 3.2.6- Eshamlı Komandit Şirketlerde Komandite Ortağın Kar Payı (Md. 8/1-ç)……….. 1549 3.2.7- Kurum Çalışanlarına Ödenen Kar Payı İkramiyeleri (Temettü İkramiyesi)…….. 1549 3.3- Götürü Gider Uygulaması (GVK md. 40/1)…………………………………………………………… 1550 3.3.1- Götürü Gider Kaydedilebilecek Mükellefler………………………………………………….. 1550 3.3.2- Götürü Gider Hesaplanmasına Esas Olacak Hasılat…………………………………….. 1550 3.3.3- Götürü Gider Kaydedilecek Azami Tutar……………………………………………………… 1552 3.3.4- Götürü Giderin Muhasebeleştirilmesi………………………………………………………….. 1552 3.4- Diğer İndirimler………………………………………………………………………………………………… 1553 3.4.1- Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları………………………………………. 1554 3.4.2- Eğitim ve Sağlık Harcamaları………………………………………………………………………. 1554 3.4.3- Serbest Meslek Faaliyetinde Bulunan Özürlülerin Sakatlık İndirimleri………….. 1555 4- KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER………………………………………………………. 1555 4.1- GVK Md. 41’de Yer Alan Giderler……………………………………………………………………….. 1555 4.1.1- Teşebbüs Sahibi ile Eşinin ve Çocuklarının İşletmeden Çektikleri Paralar veya Aynen Aldıkları Sair Değerler (GVK Md. 41/1)             1555 4.1.2- Teşebbüs Sahibinin Kendisine, Eşine, Küçük Çocuklarına İşletmeden Ödenen Aylıklar, Ücretler, İkramiyeler, Komisyonlar ve Tazminatlar (GVK Md. 41/2)……………………………………………………………………………………………………… 1556 4.1.3- Teşebbüs Sahibinin İşletmeye Koyduğu Sermaye İçin Yürütülecek Faizler (GVK Md. 41/3)        1557 4.1.4- Teşebbüs Sahibinin, Eşinin ve Küçük Çocuklarının İşletmede Cari Hesap veya Diğer Şekillerdeki Alacakları Üzerinden Yürütülecek Faizler (GVK Md. 41/4)……………………………………………………………………………………………………… 1557 4.1.5- İlişkili Kişilerle Yapılan İşlemlerde Emsallere Uygunluk İlkesine Göre İşletme Aleyhine Oluşan Farklar    1557 4.1.6- Her Türlü Para Cezaları ve Vergi Cezaları ile Teşebbüs Sahibinin Suçlarından Doğan Cezalar (GKV Md. 41/6)        1558 4.1.6.1- Gecikme Faizi…………………………………………………………………………………………… 1559 4.1.6.2- Gecikme Zammı……………………………………………………………………………………….. 1559 4.1.6.3- Tecil Faizi…………………………………………………………………………………………………. 1560 4.1.7- Her Türlü Alkol ve Alkollü İçkiler ile Tütün ve Tütün Mamullerine Ait İlan ve Reklam Giderlerinin Bakanlar Kurulunca Belirlenecek Oranı Gider Yazılamaz (GVK md. 41/7) …………………………………………………………………………… 1560 4.1.8- Bazı Deniz ve Hava Taşıtlarının Gider ve Amortismanları (GVK md. 41/8)…….. 1560 4.1.9- Basın Yoluyla İşlenen Fiillere İlişkin Ödenen Tazminatlar (GVK Md. 41/10)…… 1561 4.2- KVK Md. 11’de Yer Alan Giderler……………………………………………………………………….. 1561 4.2.1- Öz Sermaye Üzerinden Ödenen veya Hesaplanan Faizler (Md. 11/1-a)………….. 1561 4.2.2- Örtülü Sermaye Üzerinden Ödenen veya Hesaplanan Faizler, Kur Farkları ve Benzeri Giderler (Md. 11/1-b)            1561 4.2.3- Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Olarak Dağıtılan Kazançlar (Md. 11/1-c) 1563 4.2.4- Yedek Akçeler (Md. 11/1-ç)………………………………………………………………………….. 1564 4.2.5- Kurumlar Vergisi, Her Türlü Para ve Vergi Cezalar ile Zam ve Faizler (Md. 11/1-d) 1565 4.2.6- Menkul Kıymetlerin İtibarî Değerlerinin Altında İhracından Doğan Zararlar İle Bunlara İlişkin Komisyonlar ve Benzeri Giderler (Md. 11/1-e)……………………………………………………………………………………………………………………………. 1565 4.2.7- İşletmenin Esas Faaliyet Konusu İle İlgili Olmayan Bazı Motorlu Deniz ve Hava Taşıtlarının Gider ve Amortismanları (Md. 11/1-f)     1565 4.2.8- Kurum Ortak, Yönetici ve Çalışanlarının Suçlarından Doğan Maddi ve Manevi Zarar Tazminatları (Md. 11/1-g)      1566 4.2.9- Basın veya Radyo ve Televizyon Yayınları Yoluyla Sebebiyet Verilen Maddi ve Manevi Zarar Tazminatları (Md. 11/1-h)        1566 4.2.10- Her Türlü Alkol, Tütün ve Bunların Mamullerine Ait İlan ve Reklam Giderlerinin %50’si (Md. 11/1-ı)       1566 4.2.11- Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine Verilen Kâr Payları…………………………… 1566 4.3- İndirilemeyecek Diğer Giderler…………………………………………………………………………… 1567 4.3.1- Hırsızlık ve Dolandırıcılıktan Meydana Gelen Zararlar…………………………………… 1567 4.3.2- Maliyet Bedeline Dahil Edilmesi Gereken Harcamalar………………………………….. 1568 4.3.3- VUK Hükümlerine Uygun Olmayan Reeskont Faiz Giderleri…………………………. 1568 4.3.4- Peşin Ödenen Giderler………………………………………………………………………………… 1568 4.3.5- VUK’ta Düzenlenmeyen Karşılıklar………………………………………………………………. 1569 4.3.6- Fazladan Ayrılan Amortismanlar ………………………………………………………………… 1569 4.3.7- Nedeni Bulunamayan Sayım ve Tesellüm Farkları……………………………………….. 1569 4.3.8- Motorlu Taşıtlar Vergisi………………………………………………………………………………. 1570 4.3.9- Özel İletişim Vergisi…………………………………………………………………………………….. 1570 630- ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ(-)……………………….. 1571 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1571 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1571 3- AR-GE İNDİRİMİ ………………………………………………………………………………………………. 1572 3.1- Genel Olarak ………………………………………………………………………………………………….. 1572 3.2- AR-GE İndiriminin Hesaplanması ve Uygulanması ……………………………………………….. 1573 3.2.1- AR-GE Faaliyeti ………………………………………………………………………………………….. 1573 3.2.2- AR-GE Harcamaları …………………………………………………………………………………….. 1574 3.2.3- İndirimin Hesaplanması ve Uygulanması ……………………………………………………. 1577 3.3- Mükelleflerden İstenecek Belgeler ……………………………………………………………………… 1577 3.3.1- Ar-Ge Projesi İle İlgili Olarak İstenecek Belgeler ………………………………………….. 1577 3.3.2- Yeminli Mali Müşavir Tasdik Raporu …………………………………………………………… 1578 3.4- 5746 Sayılı Kanunla Yapılan Ar-Ge Teşvikleri………………………………………………………. 1579 3.5- AR-GE İndiriminde Tercih ve Genel Değerlendirme………………………………………………. 1580 3.6- Uygulama Örneği ……………………………………………………………………………………………. 1581 631- PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ(-)…………………. 1584 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANIMI…………………………………………………………………….. 1584 2- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………. 1585 2.1- Hediye Çekleri…………………………………………………………………………………………………. 1585 2.1.1- Karşılığı Ödenmeksizin Çıkarılan Hediye Çekleri………………………………………….. 1585 2.1.2- Karşılığı Ödenerek Çıkarılan Hediye Çekleri…………………………………………………. 1587 2.1.3- Hediye Çeklerinin Kaybolması…………………………………………………………………….. 1590 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1591 632- GENEL YÖNETİM GİDERLERİ(-)……………………………………….. 1592 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANIMI…………………………………………………………………….. 1592 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1593 3- KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLERE TOPLU BAKIŞ……………………………… 1593 3.1- GVK’ya Göre Kazançtan İndirilmesi Kabul Edilmeyen Giderler………………………………… 1593 3.2- KVK’ya Göre Kazançtan İndirilmesi Kabul Edilmeyen Giderler………………………………… 1595 3.3- VUK Hükümlerine Göre Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler    ………………………………. 1596 4- İŞLETMEDE ÖDENEN VERGİLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ…………………………… 1597 4.1- Genel Esaslar………………………………………………………………………………………………….. 1597 4.2- Özel İletişim Vergisinin Muhasebeleştirilmesi………………………………………………………… 1600 4.2.1- Cep Telefonu İşletmecilerinde Muhasebe Kayıtları……………………………………… 1600 4.2.2- Cep Telefonu Satıcılarında Muhasebe Kayıtları…………………………………………… 1601 4.3.3- Cep Telefonu Kullanıcılarında Muhasebe Kayıtları………………………………………. 1602 64- DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR………….. 1603 640- İŞTİRAKLERDEN TEMETTÜ GELİRLERİ…………………………….. 1604 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1604 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1605 3- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………. 1605 3.1- İştirak Kazançları İstisnası…………………………………………………………………………………. 1605 3.2- Kâr Paylarının Elde Edilmesi …………………………………………………………………………….. 1605 3.2.1- Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı ………………………………………………………………… 1605 3.2.2- Limited Şirketlerde Kâr Dağıtımı ………………………………………………………………… 1606 3.2.3- Eshamlı Komandit Şirketlerde Kâr Dağıtımı………………………………………………… 1606 3.2.4- Kooperatiflerde (Gelir-Gider Farkı) Dağıtımı………………………………………………… 1607 3.2.5- İş Ortaklıklarında Kâr Dağıtımı…………………………………………………………………….. 1607 641- BAĞLI ORTAKLIKLARDAN TEMETTÜ GELİRLERİ……………….. 1608 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1608 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1608 642- FAİZ GELİRLERİ…………………………………………………………….. 1609 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1609 2- FAİZ GELİRLERİNDE ELDE ETME…………………………………………………………………….. 1609 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1613 643- KOMİSYON GELİRLERİ…………………………………………………… 1617 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1617 2- ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR………………………………………………………………………. 1617 3- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1617 644- KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR…………………………………. 1618 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1618 2- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1618 645- MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI……………………………………. 1621 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1621 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1622 646- KAMBİYO KARLARI……………………………………………………….. 1623 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1623 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1623 647- REESKONT FAİZ GELİRLERİ……………………………………………. 1625 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1625 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1626 648- ENFLASYON DÜZELTMESİ KARLARI…………………………………. 1627 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1627 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1627 649- DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR…………………………………… 1628 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1628 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1628 65- DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR(-)…… 1629 653- KOMİSYON GİDERLERİ(-)……………………………………………….. 1630 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1630 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1630 654- KARŞILIK GİDERLERİ(-)…………………………………………………. 1631 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1631 2- TEKDÜZEN HESAP PLANINDA ÖNGÖRÜLEN KARŞILIKLAR……………………………. 1631 2.1- Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı……………………………………………………….. 1631 2.2- Şüpheli Alacaklar Karşılıkları……………………………………………………………………………… 1632 2.2.1- Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı…………………………………………………………………. 1632 2.2.2- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı…………………………………………………………………. 1632 2.3- Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı…………………………………………………………………………. 1632 2.4- Diğer Dönen Varlıklar Karşılığı ………………………………………………………………………….. 1633 2.5- Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı……………………………………………….. 1633 2.6- İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı……………………………………………. 1633 2.7- Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı…………………………………. 1633 2.8- Kıdem Tazminatı Karşılığı…………………………………………………………………………………. 1634 3- VUK’DA KARŞILIKLARLA İLGİLİ DÜZENLEMELER ………………………………………….. 1634 4- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1635 655- MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARLARI(-)…………………………….. 1636 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1636 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1636 656- KAMBİYO ZARARLARI(-)………………………………………………… 1637 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1637 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1637 657- REESKONT FAİZ GİDERLERİ(-)………………………………………… 1639 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1639 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1640 658- ENFLASYON DÜZELTMESİ ZARARLARI(-)………………………….. 1641 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1641 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1641 659- DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR(-)……………………………. 1642 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1642 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1642 66- FİNANSMAN GİDERLERİ(-)………………………………………………… 1644 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1644 2- FİNANSMAN GİDERLERİNİN MALİYET UNSURU OLARAK DİKKATE ALINMASI .. 1645 3- FİNANSMAN GİDERLERİNİN TİCARİ KAZANÇTAN İNDİRİLMESİ………………………. 1646 3.1- Gider Kısıtlaması …………………………………………………………………………………………….. 1646 3.1.1- Genel Olarak……………………………………………………………………………………………….. 1646 3.1.2- Uygulama Esasları………………………………………………………………………………………. 1647 3.1.3- Kısıtlamaya Tabi Olacak Finansman Giderleri……………………………………………… 1650 3.1.4- Muhasebe Kayıtları …………………………………………………………………………………….. 1651 3.2- Örtülü Sermaye Üzerinden Ödenen veya Hesaplanan Finansman Giderleri……………… 1651 3.3- Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Olarak Dağıtılan Kazançlar………………………… 1653 660- KISA VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ(-)………………………….. 1655 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1655 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1655 661- UZUN VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ(-)…………………………. 1662 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1662 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1662 67- OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR………………………………………… 1663 671- ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE KARLARI…………………………………. 1664 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANIMI…………………………………………………………………….. 1664 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1665 679- DİĞER OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR…………………………….. 1665 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1665 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1666 68- DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR…………………………… 1668 680- ÇALIŞILMAYAN KISIM GİDER VE ZARARLAR(-)………………….. 1669 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1669 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1669 681- ÖNCEKİ DÖNEM GİDER VE ZARARLARI(-)………………………….. 1670 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1670 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1670 689- DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR………………………… 1672 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1672 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1673 69- DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI……………………………………….. 1675 690- DÖNEM KARI VEYA ZARARI…………………………………………….. 1676 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI ………………………………………………………………….. 1676 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1676 691- DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI(-)          1680 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1680 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1681 692- DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI……………………………………… 1683 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1683 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1683 697- YILLARA YAYGIN İNŞAAT ENFLASYON DÜZELTME HESABI … 1685 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1685 2- MUHASEBE KAYITLARI …………………………………………………………………………………… 1686 698- ENFLASYON DÜZELTME HESABI ……………………………………… 1688 1- HESABIN İÇERİĞİ VE KULLANILIŞI…………………………………………………………………… 1688 1.1- 31.12.2003 Tarihli Bilançonun Düzeltilmesinde Kullanım ……………………………………….. 1688 1.2- VUK’un Mükerrer 298. Maddesine Göre Yapılacak Düzeltmede Kullanım ……………….. 1688 2- MUHASEBE KAYITLARI……………………………………………………………………………………. 1689

SEKİZİNCİ BÖLÜM

MALİYET HESAPLARI İŞLEMLERİ   7- MALİYET HESAPLARI………………………………………………………… 1693 7A SEÇENEĞİ………………………………………………………………………… 1698 1- GİDER TÜRÜ AYIRIMI……………………………………………………………………………………….. 1698 2- 7A SEÇENEĞİ MALİYET HESAPLARININ İŞLEYİŞİ…………………………………………….. 1699 2.1- Fiili Maliyet Yöntemi …………………………………………………………………………………………. 1700 2.2- Standart (Önceden Belirlenmiş) Maliyet Yöntemi………………………………………………….. 1702 3- GİDER DAĞITIM TABLOSU……………………………………………………………………………….. 1706 70- MALİYET MUHASEBESİ BAĞLANTI HESAPLARI……………………. 1707 700- Maliyet Muhasebesi Bağlantı Hesabı …………………………………………………………………. 1707 701- Maliyet Muhasebesi Yansıtma Hesabı………………………………………………………………… 1707 71- DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ…………………….. 1710 72- DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ……………………………………………… 1710 73- GENEL ÜRETİM GİDERLERİ ………………………………………………. 1711 74- HİZMET ÜRETİM MALİYETİ………………………………………………. 1712 75- ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ…………………………….. 1713 76- PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ……………………….. 1713 77- GENEL YÖNETİM GİDERLERİ…………………………………………….. 1714 78- FİNANSMAN GİDERLERİ……………………………………………………. 1715 7B- SEÇENEĞİ……………………………………………………………………….. 1716 1- GİDER YERİ AYIRIMI…………………………………………………………………………………………. 1716 2- HESAPLARIN İŞLEYİŞİ……………………………………………………………………………………… 1718 3- GİDER DAĞITIM TABLOSU……………………………………………………………………………….. 1720 4- BÜYÜK DEFTER HESAPLARI ………………………………………………………………………….. 1720 4.1-İlk Madde Malzeme Gideri Hesabı (790)………………………………………………………………. 1720 4.2- İşçi Ücret ve Giderleri Hesabı (791)……………………………………………………………………. 1721 4.3- Memur Ücret ve Giderleri (792)…………………………………………………………………………. 1722 4.4- Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Hesabı (793)………………………………………….. 1723 4.5- Çeşitli Giderler Hesabı (794)……………………………………………………………………………… 1723 4.6- Vergi Resim ve Harçlar Hesabı (795)…………………………………………………………………. 1724 4.7- Amortismanlar ve Tükenme Payları (796)……………………………………………………………. 1725 4.8- Finansman Giderleri (797)………………………………………………………………………………… 1726 4.9- Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı (798)………………………………………………………………… 1727 4.10- Üretim Maliyet Hesabı (799)……………………………………………………………………………. 1728   YARARLANILAN KAYNAKLAR…………………………………………………… 1731